Dat Kruut för'n Aarnmaand: Taubnessel vun Anke Nissen Lamium album Familie Labiatae = Lippenblütler |
|
|
Anner Namen: |
Bienenhütel, Bienensaug, Blumennessel, Dangel, Dannettel (ok Dannnettel), Dorwettel, Erzengel, Hühnernessel, Hummelkappe, Immenblatt, Immenchrut Kuckucksnessel, Milchblume, Nettel, Niettel, Sengenessel, Sugere, Sugerke, Sügelken, Sügerli, Tauessel, Taunessel, Tote Nessel (ok Tote Nettel), Unser Frauen Schühlein, Weißer Bienensaug, Weißer Honigsaug, Weiße Nessel, Zahme Essle, Zahme Nessel, Zauberkraut Plattdüütsch Namen: Doofnettel, Toofnettel, Honigbloom, Immenkruut, Suugbloom (ok Sugbloom), Suugnettel |
|
Sammelt warrt:
|
Blöden (Flores lamii), Tiet to'n Sammeln: Mai bet Juli Sammelt warrt de Blöden ahn den' Kelch. Se warrn in'n dünn Schicht utbreedt un vördröögt, later in'n luftigen Ruum ganz utdrögen laten. Völlig dröög upbewohren, anners schimmelt se licht. |
|
Warrt bruukt: |
|
|
So warrt't anwennt: |
|
|
|
||
De
Witte Taubnettel blöht vun'n April bet Oktober. Sammelt warrt de
Blöden, ahn den Kelch. De Blomen vun de Taubnettel rüükt
licht na Honnig, se smeckt en beten sööt, na Sliem.
De Taubnettel süht ut as en Nettel (= Urtica, Familie Urticaciae), se höört aver nich dorto, nee, se höört to de Familie Labiatae = Lippenblütler. De Taubnettel is de bekanntest Plant in de groot Familie vun de Lippenblütler. Albertus Magnus schrifft in sien "de vegetabilibus" över de "tote Urtica" so nöömt he uns' Taubnettel:
|
||
|
||
Namen Rund 35 ünnerschiedlich Namen heff ik vun uns Taubnettel tohoopsammelt. De Naam "Nettel" kümmt natüürlich dorvun, dat de Taubnettel so ähnlich utsüht as en junge Brennnettel. De latiensch Naam "Lamium album" stammt vun dat griechisch lamos = Schlund, Rachen un dat latiensch albus = witt. Wi hebbt as Kinner de Blöden utsuugt. Hett licht sööt, as Honnig smeckt. Dorüm kann ik de Namen Suugnettel un Suugbloom för de Taubnettel goot verstahn. De Blööd hebbt wi Hummelblööd nöömt, denn Hummeln weern jümmers veel bi de Taubnetteln to finnen. De Hummeln köönt mit ehren langen Rüssel wohl an'n besten an den Nektar an'n Grund vun de lang Blödenröhr rankamen. De Namen Bienensaug, Immenblatt, Hummelkappe sünd so entstahn. De Immen biet männichmal Löcker in de Röhre, dat se so ok an dat sööt Natt rankaamt, ehr Rüssel is anners wat to kort. Leonhart Fuchs schrifft över den Namen vun de Taubnettel, de he "Todtennessel" nöömt:
|
||
|
||
Wo warrt de Taubnettel to bruukt? De Witt Taubnettel warrt eerst in de Krüderböker vun't
Mittelöller as Heilkruut nöömt. Dor gell se besünners
as en wohr Tövermittel bi Harnverhollen, Leonhart Fuchs schrifft:
In de Kloostermedizin hett de Taubnettel keen Bedüden hatt, in de Volksmedizin dorgegen is disse Plant veel bruukt worrn, so
|
||
|
||
Hüüt warrt de Blöden vun de Taubnettel-Blöden bruukt
De Taubnettel gell bi uns Vöröllern as Fruunkruut. De Fruun hebbt vör de Geburt vun ehr Baby geern in Taubnettel baadt. In dat oll Book "Von der Natur der Frauen und ihren Krankheiten" ut dat 15. Johrhunnert steiht as Bispill:
Ok hüüt noch warrt dat Baden vör en Geburt as goot ansehen. Hier en Rezept:
Mit so en Bad sull etwa veer Weken bevör dat
Kind kamen anfungen warrn, und denn elkeen Dag so 10 bet 20 Minuten
dor in sitten. Dörch dat Baden in disse Krüder entspannt
sik de Muttermund un warrt week.
|
||
|
||
Taubnettelblöden to'n Baden Empfehlen kann ik: Fruun, mit Besweer in de Scheide Jucken orrer licht Entzünden sullen sik in en Bad mit Taubnettelblöden setten. De Inhalt-Stoffe vun de Blöden hemmt dat Entzünden un treckt so'n beten tosamen, maakt dröög:
Ok kann dat goot helpen, wenn een mit den Sud mehrmals an'n Dag de Scheide spöölt. Teemischen to'n Baden Jüst so kann een ok en Krüdermischen nehmen:
|
||
|
||
Mien
leve, olle Fründin Jule maakt ut de frischen Blöden vun
de Taubnettel enen Tee. Se deit Honnig dorto un meent, de Tee is goot
as Fröhjohrskur.
Un de ganz jungen Bläder vun de Plant, de kaakt Jule as Spinat. Ut dröögt Blöden maakt Jule dörch Rieven Pulver (kann een ok in de Apotheek köpen), dorvun deit se geern 1 bet 3 Messerspitzen an en Supp orrer an't Gemüüs. In Ostholstein hett man de Taubnettel fröher as en Omen bruukt: In't 15. Johrhunnert hebbt sik de Lüüd de Hoor geern mit de Blöden vun de Taubnettel geel faarvt. |
||
|