Dat Kruut för'n Aarnmaand:

Taubnessel

vun Anke Nissen

Lamium album — Familie Labiatae = Lippenblütler

 

 

Anner Namen:

Bienenhütel, Bienensaug, Blumennessel, Dangel, Dannettel (ok Dannnettel), Dorwettel, Erzengel, Hühnernessel, Hummelkappe, Immenblatt, Immenchrut Kuckucksnessel, Milchblume, Nettel, Niettel, Sengenessel, Sugere, Sugerke, Sügelken, Sügerli, Tauessel, Taunessel, Tote Nessel (ok Tote Nettel), Unser Frauen Schühlein, Weißer Bienensaug, Weißer Honigsaug, Weiße Nessel, Zahme Essle, Zahme Nessel, Zauberkraut

Plattdüütsch Namen: Doofnettel, Toofnettel, Honigbloom, Immenkruut, Suugbloom (ok Sugbloom), Suugnettel

Sammelt warrt:

Blöden (Flores lamii), Tiet to'n Sammeln: Mai bet Juli

Sammelt warrt de Blöden ahn den' Kelch. Se warrn in'n dünn Schicht utbreedt un vördröögt, later in'n luftigen Ruum ganz utdrögen laten.

Völlig dröög upbewohren, anners schimmelt se licht.
Blöden, de bruun worrn sünd, sünd ahn Wert.

Warrt bruukt:

  • Katarrh vun de Atmungsorgane,
  • nervöös Slaaplosigkeit,
  • För buten: Ümslääg gegen Huututslag un Krampfadern

So warrt't anwennt:

  • 1 Teelöpel Blöden mit ¼ l hitt Water övergeten,
  • 10 Minuten trecken laten,
  • an'n Vörmiddag drinken.
  • För Umslääg: 1 Teelöpel Blöden mit ¼ l Water utkaken.

De Witte Taubnettel blöht vun'n April bet Oktober. Sammelt warrt de Blöden, ahn den Kelch. De Blomen vun de Taubnettel rüükt licht na Honnig, se smeckt en beten sööt, na Sliem.

De Taubnettel süht ut as en Nettel (= Urtica, Familie Urticaciae), se höört aver nich dorto, nee, se höört to de Familie Labiatae = Lippenblütler. De Taubnettel is de bekanntest Plant in de groot Familie vun de Lippenblütler.

Albertus Magnus schrifft in sien "de vegetabilibus" över de "tote Urtica" — so nöömt he uns' Taubnettel:

"Die tote Urtica ist in allem, in Gestalt und Farbe, der größeren Brennnessel ähnlich, nur, dass sie nicht brennt und nicht so groß ist. Die tote Urtica hat einen viereckigen Stängel und eine weiße Blüte, diese bringt sie an beliebiger Stelle ihres Stängels hervor, aber unter der Blüte sind immer zwei Blätter oder auch Zweige. Sie hat einen trockenen, zusammenziehenden Geruch, der sich zum Herben hinzieht."

Namen

Rund 35 ünnerschiedlich Namen heff ik vun uns Taubnettel tohoopsammelt.

De Naam "Nettel" kümmt natüürlich dorvun, dat de Taubnettel so ähnlich utsüht as en junge Brennnettel.

De latiensch Naam "Lamium album" stammt vun dat griechisch lamos = Schlund, Rachen un dat latiensch albus = witt.

Wi hebbt as Kinner de Blöden utsuugt. Hett licht sööt, as Honnig smeckt. Dorüm kann ik de Namen Suugnettel un Suugbloom för de Taubnettel goot verstahn.

De Blööd hebbt wi Hummelblööd nöömt, denn Hummeln weern jümmers veel bi de Taubnetteln to finnen. De Hummeln köönt mit ehren langen Rüssel wohl an'n besten an den Nektar an'n Grund vun de lang Blödenröhr rankamen. De Namen Bienensaug, Immenblatt, Hummelkappe sünd so entstahn. De Immen biet männichmal Löcker in de Röhre, dat se so ok an dat sööt Natt rankaamt, ehr Rüssel is anners wat to kort.

Leonhart Fuchs schrifft över den Namen vun de Taubnettel, de he "Todtennessel" nöömt:

"Sie ist derhalben also genennt
dass ihre bletter gantz todt seind
und niemands der sie angreifft
brennen."

Wo warrt de Taubnettel to bruukt?

De Witt Taubnettel warrt eerst in de Krüderböker vun't Mittelöller as Heilkruut nöömt. Dor gell se besünners as en wohr Tövermittel bi Harnverhollen,
dorto as Mittel to'n Wunden heilen.

Leonhart Fuchs schrifft:

"Der Todtennesselbletter zerstoßen un übergelegt
zerteylen un verzerren allerley geschwulst
kropff
knollen oder beulen.
Sie stellen (stillen) auch das bluten aus der nasen
hinden auff den nack gelegt oder gebunden.
Gedachte Nesseln dörrt un gepulvert
in die wunden,
alte schäden un fisteln gestrewet heylet dieselben."

In de Kloostermedizin hett de Taubnettel keen Bedüden hatt, in de Volksmedizin dorgegen is disse Plant veel bruukt worrn, so

  • gegen "witten Fluss" vun de Fruun,
  • sull helpen, wenn een blootarm weer,
  • wenn de Huut unrein weer
  • un bi süke Lung.

Hüüt warrt de Blöden vun de Taubnettel-Blöden bruukt

  • gegen Katarrh vun de baven Luftweeg
  • gegen licht Entzünden in'n Mund un Rachen
  • bi Entzünden vun de Huut
  • bi Besweer vun Maag un Darm

De Taubnettel gell bi uns Vöröllern as Fruunkruut. De Fruun hebbt vör de Geburt vun ehr Baby geern in Taubnettel baadt. In dat oll Book "Von der Natur der Frauen und ihren Krankheiten" ut dat 15. Johrhunnert steiht as Bispill:

"Welche Frau einen engen Leib und deshalb heftige Sorgen vor der Geburt hat, die soll im Monat vor der Geburt... oft in Wasser baden, in dem Salbei gekocht wurde. Und nach dem Bad soll sie ihren Leib mit Rosenwasser einreiben."

Ok hüüt noch warrt dat Baden vör en Geburt as goot ansehen. Hier en Rezept:

  • 2 Eetlöpel vun disse Mischen mit ¼ Liter kaken Water övergeten,
  • 10 Minuten trecken laten
  • afseihen.
Mit so en Bad sull etwa veer Weken bevör dat Kind kamen anfungen warrn, und denn elkeen Dag so 10 bet 20 Minuten dor in sitten. Dörch dat Baden in disse Krüder entspannt sik de Muttermund un warrt week.

 

 

Taubnettelblöden to'n Baden

Empfehlen kann ik: Fruun, mit Besweer in de Scheide — Jucken orrer licht Entzünden — sullen sik in en Bad mit Taubnettelblöden setten. De Inhalt-Stoffe vun de Blöden hemmt dat Entzünden un treckt so'n beten tosamen, maakt dröög:

  • 50 g Taubnettelblöden
  • mit 1 Liter hitt Water övergeten.
  • 10 Minuten trecken laten,
  • afseihen.
  • Dissen Sud in en Wann geven, dorto 9 Liter Water.
  • Mehrmals an'n Dag dor in baden, so 15 bet 20 Minuten lang, bi ca 37°.

Ok kann dat goot helpen, wenn een mit den Sud mehrmals an'n Dag de Scheide spöölt.

Teemischen to'n Baden

Jüst so kann een ok en Krüdermischen nehmen:

  • 4 Eetlöpel vun disse Mischung
  • mit 1 Liter kaken Water övergeten,
  • 10 Minuten trecken laten,
  • afseihen.
  • Jüst so anwenden as baben bi de Taubnettelblöden beschreven.

Mien leve, olle Fründin Jule maakt ut de frischen Blöden vun de Taubnettel enen Tee. Se deit Honnig dorto un meent, de Tee is goot as Fröhjohrskur.

Un de ganz jungen Bläder vun de Plant, de kaakt Jule as Spinat.

Ut dröögt Blöden maakt Jule dörch Rieven Pulver (kann een ok in de Apotheek köpen), dorvun deit se geern 1 bet 3 Messerspitzen an en Supp orrer an't Gemüüs.

In Ostholstein hett man de Taubnettel fröher as en Omen bruukt:
Weer een krank, denn wörr ene gröön Taubnettel in den Harn vun den Kranken leggt. Weer de Plant na 24 Stunnen jümmers noch gröön, denn wüss man, de Kranke warrt wedder gesund. Weer de Nettel aver welk worrn orrer swart, denn müß de Kranke starven.

In't 15. Johrhunnert hebbt sik de Lüüd de Hoor geern mit de Blöden vun de Taubnettel geel faarvt.



na baven