Pagels-Planten 2020

Al siet 'n Tied maakt de oostfreesche Hobbyfotograf Thomas Seemann Natuurfotos för Fotokalenner, de sien Team "Tandem"/OBW rutgifft. In de twee verleden Johr hebbt wi mit düsse Fotos en Kalenner mit Bottervagels un een mit annere Luftakrobaten in Pagels' Goorn maakt. 2020 wüllt wi en Kalenner de besünnern Planten in den Pagels-Goorn in Leer widmen. Jede Plant warrt vörstellt un to'n Sluss mit en Riemel ehrt. Hier is de Översicht över all Planten.

Se köönt de Fotos per Klick vergröttern. Trüch kaamt Se denn mit den Zurück-Knoop op de Browser-Symboolliest.


Februar-Plant:
Fröhblöhers — Krokus

vun Thomas Seemann un Marlou Lessing


Düsse lütte Plant warmt uns all dat Hart, wenn se in't Fröhjohr wedder ehr smalle Bläder ut de Eer streckt un denn ehr bunten Kelche apen maakt. De Natuur ehr Rükebuschen! Sünnschien! Opwaken! Lent!

Över den Krokus un sünnerlich sien Safran-Aart hett Anke Nissen hier al mal veel schreven. Man dor blievt doch mennig Fragen apen. De Krokus is en Fröhblöher. Mennig vun düsse eersten Blomen köönt ok bi harden Frost blöhn. Woans maakt se dat? Un woso — wenn to de Tieden doch keen Insekt flüggt?!

Eerstmal de eerste Fraag: Woans schafft de Fröhblöhers dat? — Fröhblöhers kaamt sünnerlich in de Borrns vun Loofwoolden vör, denn dor schuult en Loofschicht faken den Borrn, dat he nich so deep freert, un de Loofbööm hebbt so fröh noch keen Loof; all de Sünnschien kümmt also nerrn bi de Lütten an. Liekers langt dat nich. De mehrsten Fröhblöhers sünd dorwegen Zibbelplanten — blangen Krokus t.B. de Winterlinge, Scharbockskruut, Narzissen, Blaag- un Geelsteerns, Tulpen, Sneekiekers un welk Primeln. In de Zibbel spiekert se Stärke (also C6H10O5, dat Molekül) un dormit ok Knööv, bavento anner Nährstuffen, Mineralien un sogor Frostschutzmiddel (faken ut Zuckermoleküle). Düssen "Akku" bruukt se op, wenn se so fröh in't Johr en Blööt apen maakt; denn de Sünn schient ja noch nich stark noog, dat se dat allens mit Fotosynthese wedder rinhalen köönt. Dank de ünnereerdsche Zibbel orr en Rhizom köönt se nu "powern" un den "Akku" in de restliche Tied wedder opladen.

Man woto överhaupt merrn in'n Winter en Blööt utdrieven? Bunte Blöden schallt doch Insekten anlocken — man welk Insekten, üm düsse Tied? Tja, dat is wirklich en Problem; de Christroos un de Winterjasmin t.B. köönt sik to Noot per Wind bestäuben. För de Krokus süht dat gor nich ganz so slecht ut. Hummeln t.B. waagt sik vun 2°C af an wedder rut. Hummeln köönt nämlich ziddern un dormit sülven Warms produzeern. Immen gifft dat vun 10° af an (bi Sünnenschien) — un dat is sünnerlich in de letzten Johrn keen Seltenheit mehr bi uns in'n Winter. Avers ok Wintermücken un Köcherflegen gifft dat in'n Winter — un noch poor anner wenige Insekten, de sik op düsse Tied spezialiseert hebbt. Un dat is ok een vun de Geheimnissen: De Fröhblöhers sünd ja de eenzigen to ehr Tied un kriegt dat ganze Opmarken vun de wenigen Insekten. Se hebbt keen Konkurrenz. Un ok de ganz fröhen Insekten sünd de eenzigen un hebbt to ehr Tied keen Konkurrenz.

So draapt sik bi de eerste Blööt in't Johr de Wenigen, de Kurascheerten un Spezialisten — un sünd ünner sik. Een vun de velen Strategien vun de Natuur, dat to kriegen un to verdelen, wat all bruukt. Un wenn all hebbt, wat se bruukt, is Freid ok dorbi!

blind un stumm liggst du all johr
töven in'n grund
man föhlst allens nau un kloor —
noch is nich dien stund

lüttje knoll in'n ünnergrund
unsichtbor, man hier;
weer mien leven ok mal rund,
harr ik dien gedüür?

man eendoon. du büst dorbinn,
wasst, un wat du büst
maakt sik apen na de sünn
küsst ehr un warrt küsst.


3.2.2020


na baven