Dat Kruut för'n Harvstmaand: vun Anke Nissen capsella bursa pastoris Familie: Cruciferae = Kreuzblütler |
|
|
Anner Namen: |
Läpelkääs, Lepelkruut, Schinkenkruut, sülvern
Läpels |
|
Sammelt warrt:
|
dat Kruut (Herba bursa pastoris) in'n Hoochsommer |
|
Warrt bruukt:
|
|
|
So warrt't anwennt:
|
To'n Blootstillen:
Bi Nääsblöden: Den kolen Upguß in de Nääs rin schnuven. To'n Water utdrieven: 1 Teelöpel dröögt Kruut mit 1/5 l Water goot afkaken, drinken. |
|
|
||
Capsella un
bursa sünd latiensch Wöör, un se bedüüdt Tasch.
Wi kennt de Wöör "Kapsel" un "Börse",
de dorut hervörgahn sünd; beid bedüüdt, dat dor
wat in upbewohrt warrt. Pastor bedüüdt Hirte. De
latiensche Naam heet also ok "Hirtentäschel".
Dat
Kruut is licht to kennen, denn siene Schoten (de Taschen, Täschel)
seht ut as lütte Harten. In disse lütten Hart-Taschen sitt
güllen-gele Samen. Ut olle Tieden in de Antike orrer in de Klostermedizin is dit Kruut nich to finnen; för de eenfachen Lüüd aver also in de Volksmedizin weer dat Kruut all lang as Heilkruut bekannt. De Arzt ut Frankfurt, Adam Lonitzer, schrifft in de Mitt vun't 16. Johrhunnert över Hirtentäschelkruut:
Leonhart Fuchs (1543) schrifft:
|
||
Wi
hebbt as Kinner geern so enen Telgen Hirtentäschelkruut plückt.
All de lütten "Hirtentäschelchen" hebbt wi denn
ganz vörsichtig en lütt beten vun de Telgen aflööst,
blots even anreten. Un wenn wi denn dissen Telgen licht schütteln
un an't Ohr hollen, denn kunnen wi en ganz lies Klappern hören.
Ok hebbt wi mit Hirtentäschelkruut aftellt: "Er liebt mich, er liebt mich nicht...", jüst so, as wi dat mit Gänseblümchen un Margeriten daan hebbt.
Fröher weer man de Meen, wenn en Kind in't Fröhjohr dree vun de eersten lütten Hirtentäschel upeten dee, denn wörr dit Kind nie nich mehr krank. |
||
|
||
Teemischung,
de helpen kann, den Bloothoochdruck en beten beter in'n Griff to hollen (kann een sik goot in en Afteek tosamenstellen laten):
Dorto kippt man denn noch enen Tee ut Mistel, den man vörher trecht maakt hett:
Beide Tees tohoopgeten un mehrmals an'n Dag en Tass dorvun drinken. Ümschlag,
|
||
|