Christi Himmelfohrt

vun Behrend Böckmann


"Ascensio Domini" is dat lateinisch' Wurt för "Dei Upfohrt von den Herrn" un wür vonne Kark för 370 nå J.C. up den 40. Dach nå Påschen fastlecht un fiert. Von dor an föllt disse Dach ümmer up'n Dunnersdach. Inne Apostelgeschichten is nåtauläsen, dat Jesus dörch dei Krüzigung den Krüzdod starwt, œwer an'n drüdden Dach wedder uperståhn is un sik noch 39 Dåch ünner dei Minschen uphollen hett un denn åhn noch eins tau starwen an'n 40. Dach tau sienen Vadder in'n Häben upfohrt un näben em denn Thron besticht un œwer dei Doden un dri Läbennigen tau Gericht sitten deit. Bi Lukas 24, (50-52) steiht schräben, dat hei dei Minschen von Jerusalem an'n Ölbarch vörbi nå Bethanien lährt hett, ehr mit dei Hänn denn Sägen geef un up eins, as hei sien Hänn' œwer sei hüll, tau schwäben anfüng un in'n Häben upstägen is.

So sünd dei Minsch un Gott nu eins, Jesus sitt tau sien Rechten, hei hett dei utstreckt Hand annåhmen un ward von dor båben up ewig sienen Geist nå ünnen up'e Ierd sennen, ok tau Maria Magdalena, dei hei ja nich mitnähmen künn. Œwer dat Upstiegen gifft dat allerlei Spekulatschonen, denn Lukas un ok anner schriewen nich, woans dat würklich wäst is. So ward vertellt, dat Gott em mit sien langen Arms tau fåten kreech un hochtreckt hett, anner glöwen ihrer, dat Engels em mit ehr Flüchten nå båben bröcht hemm' un noch anner willen wat vonne Himmels- orrer Jakobsledder weiten un noch anner hemm' sik dat Upfohrn in'n Häben œwer'n lang Trepp åhn Trallen dacht.

Disse Dach wier för dei Christenminschen ümmer von Bedüdung, öltlings leet man sogor in Verbinnung mit Bäden un Preistern ein Christusfigur in't Karkengewölf upstiegen un Blaumen rünnerrägen, låters wier Wiehroknäbel dat Teiken för dei Himmelfohrt. Dor dei föfte Sünndach nå Påschen in'n Karkenkalenner as "Rogate" (lat: rogare = bäden, bidden, frågen) dei Biddwäk losgeiht, wür an'n Himmelfohrtsdach besonners väl bäd't, üm Gott gnädig tau stimmen, dat hei Feld un Flur fruchtbor sien lött un sei vör Hagel, Frost un anner Unwäder schützen deit. Hier un dor is'n ok dörch Feld un Flur wannert un wull dormit andüden, dat dei Minsch ümmertau up'n Wech tau Gott ünnerwägens is.

Dat hett seik denn anne Wenn tau't 19. Johrhunnert ännert. Dei Afkiehr von'n Globen nähm tau un dat Fråmsien af. Dei Mannslüd up'e Ierd füngen an, sik för den "dominus" in'n Häben tau hollen, un treckten denn mit 'n Bollerwagen vull Buddels dörch Feld un Flur; sei wullen nich bäden, sonnern sik düchtig einen achter dei Binn' geiten. So hemm' dei Mannslüd ehr Emanzipatschon fiert un den Himmelfohrtsdach tau'n "Herrndach" ümwannelt. Männig Kierl leet sik ok fiern, denn hett hei ut dissen Dach tau'n Vadderdach måkt.

Hemm's all wüsst...?

  • In't Middelöller wür hier un dor as Teiken för dei Himmelfort 'n Christusfigur in't Karkengewölf tau Hööcht treckt un dorbi hett dat denn ut denn "Gewölfhäben" Blaumen, Hilligenbiller un männig mål brennend Werg as Füertungen von'n Hilligen Geist rägent. (Werg, dat sünd groffe Flass- orrer Hanffasern, dei mit Teer dränkt wiern. Dormit würn dei Ritzen bi'n Schäpbu wåderdicht måkt.)
  • Dat geef ok Karken, wo dei Karkgänger mit dei Himmelfohrt vonne Jeusfigur tau glieken Tiet beläben künnen, dat 'n Düwelsfigur ut dat böbelste Karkengewölf nå ünnen störten däd un dormit dörch dissen Höllenafsturz dei Düwelsherrschaft sien Enn' harr.
  • An'n Himmelfohrtsdach wür öltlings blot Fleisch von Dierten mit Flüchten äten, also von Dierten, dei so as Jesus Christ in den Häben schwäwen künnen.

  • 12 Jünger, dei as all secht, von Anfang an bi Jesus wiern, sünd ok dei Aposteln. Œwer inne Bibel is ok schräben, dat bummelig 70 Jünger üm Jesus wiern.
    Männigein will ok weiten, dat sogor Frugens mit Jesus mitlopen sünd, as hei up Wannerschaft wier, un disse Frugens ok sien Jünger sünd.
  • Wieldat œwer dei 12 Aposteln Mannslüd wiern, hett dei kathoolsche Kark för't Priesteramt bet up den hütigen Dach blot Mannslüd taulåten un dei kathoolschen Bischöf hollen sik för dei direkten Nåfolger vonne Aposteln.
  • Dei Papst süht sik in ein Traditschon mit Simon Petrus, dei von Jesus för besonnere Upgåwen vörseihn wier.
  • So as Jünger un Apostel in'n Updrach von Jesu Minschen tau denn Globen bekihrt hemm', hett sik dat Christendaum billt. Dorbi hett männigein denn Dod in Kop nåhmen un is friewillig taun Märtyrer worden.
  • In Rom kreegen dei römschen Kaiser Bang vor dit friewillig Martyrium un sei hemm' dei Christen schasst. Tau gauder Letzt künnen's nix dorgägen daun, denn dei bekiehrten Christen harrn vör'n Dod kein Bang, dor's von't Wiederläben nå'n Dod œwertüücht wiern.
  • In Christus sienen Nåmen würn ok "Heiden" gägen ehrn Willen tau't Christendaum bekiehrt.
  • Markus wier dei Grünner von dei koptisch Kark in't hütig Ägypten un hei wier bet tau sienen Dod in't Johr 68 nå Christi Bischof von Alexandria. Dei Kopten fieern Christi Himmelfohrt ümmer an'n 3. Maimånd, Ostern œwer so as alle annern Christen.

Christi Upfohrt

Christi Upfohrt in den Häben
Is Upfohrt tau dat ewig Läben,
Denn all inne Bibel steiht:
Dor båben luert Ewigkeit!

Is sik jeder Minsch ganz wiss,
Dat ok sien Läben endlich is,
Will hei, wenn dat Enn' mål kümmt,
Man em båben gaut upnimmt.

Un so bäden denn dei Fråmen,
Dat's all tauhop in'n Häben kåmen,
Wo sei kœnen selig sien
ahn Bangnis, Sünd un Ierdenpien.

Vadderdach

Ok wenn dat keinein glöben mach,
Doch Himmelfohrt, dat is dei Dach,
Wo Mannslüd ünner sik will'n sien
Un bäden Gott üm Sünnenschien;
Blot wenn dat Wäder is sihr gaut,
Lücht dei Fleederstrutz an'n Haut.
Tau'n Vadderdach gönnt man sik väl,
Denn jökt dat Fell, dei döstig Kähl.
So nimmt dei Dach denn sienen Lop,
Wenn dei Mannslüd sünd tauhop:
Dei iersten maken ornlich Draff
Un trecken all bitieden af.

Tau Faut un mit'n Klingelstock,
'N Flachmann in'e Tasch von Rock
Un in'e Hand 'n Buddel Bier,
Sei bruken tau ehr Glück nich mihr.
Anner will'n nich Buddels drågen,
Trecken's fien in'n Bollerwagen,
Doch ein Buddel, dei deit wannern
Von denn einen na denn annern
Un jederein hålt sik ruckzuck
Ut dei Buddel sienen Schluck,
Un mit Gegrœhl un mit Gesang
Geiht dat denn dei Strat entlang.
Bilütten warden's all drœndun,
Ståhn hier un dor an'n Gorntun,
Bet einer künn sik nich mihr hollen
Un is up dei Schnut denn follen.
So kümmt dei Taustand falldun ran,
Wenn keinein mihr blansieren kann.

Anners bi Mannslüd in'e Kutsch,
Dei Kœm so dörch dei Kähl wull flutscht;
Sei drinken väl un sitten wiss
Un marken nich, wat dun man is.
As't ümmer fixer sall denn gåhn,
Ward mit dei Schwäp noch düchtig schlahn.
Doch dei Pier dor vör den Wagen
Wull'n dei Schwäp nich mihr erdragen,
Sei keemen ut'e Läusen rut,
Dor kippt dei Kutsch, dei Fohrt is ut.
Sei grœlen noch, as sei so fallen,
Doch denn kœnen's blot noch lallen.
Schnirtendun schlöpt einer in,
Em geiht wull nicks mihr dörch den Sinn.
Sprüttendun is ok dei Rest
Un vörbi dat schöne Fest!


26.5.2022


na baven