vun Behrend Böckmann

As dei Hitler-Wehrmacht1941 ünner den Tarnnåmen "Barbarossa" dei Sowjetunion œwerföllt, süll dat dei Anfang von'n "Endsieg" warden. Doch dei Feldtoch treckt sik hen un verkihrt sik in sien Gägendeil, den Ünnergang. An'n 22. Juni 1941 fallen 3 Milljonen Wehrmachtssoldaten œwer dei Sowjetunion her un stüern åhn Bedenken up Moskau tau. Doch man harr nich mit den russ'schen Winter räkent; dei Rode Armee höllt dei Wehrmacht up un an'n 5. Julmånd (Dezember) 1941 wier "Barbarossa" Geschicht.

In't sülwig Johr versöcht dei Wehrmacht mit Verbünnte Leningrad intaunähmen. Doch ok hier klappt dat nich, dei Leningrader beläben von 8. Harfstmånd (September) 1941 bet taun 27. Hartung (Februar) 1944 dat, wat as "Leningrader Blockade" inne Geschichtsbäuker ingåhn is. Man wull dei Stadt uthungern — un so fünnen denn wihrend disse 872 schrecklichen Dåch allein 800.000 bet tau ein Milljoon Börger den Hungerdod.

Denn ward vondei Wehrmacht versöcht, in Richtung Kaukasus vörtaustötten. An'n 23. Austmånd1941 fangt die Schlacht bi Stalingrad an, an'n 23. Näwelmånd (November) 1942 warden 260.000 düütsche un verbünnte Soldaten von sowjet'sche Truppen inslaten, 226.000 düütsche un 300.000 verbünnte Soldaten starben in'n Kätel von Stalingrad. Bet taun 2. Hornung (Februar) höllt dei Kampf an, 110.000 würn as "Plennyje-Gefangene" fastnåhmen un keemen in Lager, twüschen 5000 un 6000 hemm't œwerläwt. Tellt man noch dei Doden Soldaten vonne Rode Armee un dei Doden ünner dei Bevölkerung hentau, so sünd inne bläudigst Schlacht von alle Tieden 2,2 Milljonen Opfer tau beklågen. 2,2 Milljonen.

Nå disse Schlacht güng dat blot noch trüchwarts. Die Rode Armee jaacht dei Wehrmacht, liekers kümmt dat ümmer wedder tau grote, verlustrieke Schlachten. So an'n Kursker Bågen — dor, wo hüt dei Russen un Ukrainer sik inne Plünnen hemm' —, füng an den 5. Heumånd (Juli) mit dat Ünnernähmen "Zitadelle" dei gröttst Panzerschlacht aller Tieden an, dei bet 23. Austmånd 1943 duern dä: 3 Milljonen Soldaten, 8000 Panzer un 5500 Fleiger keemen taun Insatz, dorünner 800.000 Wehrmachtssoldaten mit 2.900 Panzer, 7.500 Artilleriegeschütze.

Doch ok disse düütsche Grotoffensiv bringt nich dat, wat's sik verspråken harr. Dei Siegestooch von Hitler geiht nich up. Un denn lannen af den 6. Juni 1944 — den D-Day —, US-Amerikaner, Briten un Kanadier inne Normandie, billen so dei tweite Front ut Richtung West un kåmen Rode Armee ut Richtung Ost tau Hülp.

100.000 Soldaten sünd follen, dei Gräwer vonne amerikan'schen Soldaten up den groten Soldatenfriedhoff von Colleville un dei vonne düütschen Soldaten noch gröttere Friedhoff von La Cambe billen stumme Tügen gägen dat Vergäten.

Üm't Johresenn 1944 kümmt dei Rode Armee up düütschen Boden, un an'n 16. Prilmånd 1945 geiht dei "Operatschon Berlin" los— mit 2,5 Milljonen Soldaten, 41.000 Geschütze, 6.500 Panzer twüschen Stettin un Rothenburg/Neiße. Dat kümmt taun Schlacht üm dei Seelower Höhen un den Storm up Berlin. Dit warrt dei bläudigste Schlacht von all Tieden up düütschen Boden, so anne 100.000 Wehrmachtssoldaten un äbenso väl Rotarmisten un noch eins knapp 100.000 düütsche Soldaten wannern in russ'sche Gefangenschaft.

An'n 25. April 1945 gäben sik US-Soldaten un Rotarmisten up 'n kaputte Elwbrügg bi Torgau 'n Handschlach un leggen den Eid af, dat dat von nu an Fräden gäben süll. An'n 2.Maimånd 1945 hissen Rotarmisten dei Siegsfåhn up'n Rieksdach — un an'n 8. Mai kapituliert Nazidüütschland, un so geiht disse Dach as Dach vonne Befreiung inne Weltgeschicht in.

Tausåmenräkent keemen 60 Milljonen Minschen üm ehr Läben, dorünner allein 27 Milljonen ut'e Sowjetunion. Achter all dei Bomben un Granaten stekt Minschenkinner, üm dei ein Mudder weinen deit — up all Sieden. Dei russ'sche Dichter Jewgeni Jewtuschenko schrifft:

Finnst du, dei Russ den Krieg wull will?
Befråch doch all, dei liggen still
in't wiede Feld, wo Bläder gåhn,
befråch dei Barken, wo's noch ståhn.
Dor, wo hei licht in't düster Graff,
dor fråch doch den Soldaten af!
Sien Sœhn di dit as Antwurt gifft:
Finnst du, dei Russen willen,
glöwst du, dei Russen willen,
denkst du, dei Russen willen Krieg?

Waffen, Raketen, Kriegsmaschinen måken Angst. Un wecker Angst hett, de verjågt sik: Hei vergitt allens üm sik un sleit blind tau. Ok hüüt warrn wedder Minschenkinner so achter gresige Waffen verstäken, dat dat nich ümmer licht is, den Minschen dorachter noch to erkennen. Wi willen den Minschen sehn, em un ehr as Minschengeswister sehn un uns nienich von uns Ängste verjågen laten, unminschlich tau hanneln.

Sünst geiht allens von Niegen wedder los.