Blööd vun't echte Vijöölken
|
Vijöölken
vun Antje Heßler
Se köönt de Fotos per
Klick vergröttern! Trüch kaamt Se denn mit den Zurück-Knoop
op de Browser-Symboolliest
"Wees as dat Vijöölken in't Moos,
trüchhöllern, eenfach un fien,
un nich as de stolte Roos,
de jümmer bewunnert will sien."
Dat typische "Veilchen im Moose",
hier: Hundsvijöölken
Echtes Vijöölken (süht
beten ut, as harr dat Hasenohren...)
|
Düssen Spruch kennt wi all noch ut de Schooltiet in Hochdüütsch
vun uns Poesiealbum. Ik höör ümmer noch mien Tante
ropen, wenn se am End vun den Märzenmaand en Vijöölken
wies wöör: "Kiek mal, dor is dat eerst Vijöölken!
Un wo goot dat rüükt!" Ok för mien Vadder weer
dat sien leevst Bloom. Vele bekannte Dichterslüüd hebbt
över dat Vijöölken Riemels schreven. Un för mi
weer dat ok ümmer en groot Freud, wenn ik de ersten Vijöölkens
in mien Goorn sehg. Luder lütte blage Ogen keken mi denn ut dat
gröne Gras an.
Echtes Vijöölken
|
En Teppich vun Echte Vijöölken
|
Hundsvijöölken-Kolonie
|
Nu sünd de echten Vijöölkens, de so goot rüükt,
verblöht. Aver in mien Goorn gifft dat noch anner Vijöölkens,
de "Hundsveilchen". Se blöht vun April bit in den Maimaand.
De sünd ok smuck mit ehr lütten hellblaag Blöden, aver
se rüükt nich.
De Vijöölkenwohld
|
Wohldvijöölken-Kolonie
|
As wi an Oostermaandag mit uns Auto dörch den hellgröön
Bökenwohld ünnerwegens weern, sehg ik mit eens up den Wall
vun den Stratenrand enen hellblaag Placken in de Sünn lüchen.
Anhollen un nakieken, wat dor so smuck blöht, weer eens. Dat
weern luder Vijöölkens! Toeerst dach ik an "Hundsveilchen".
Tohuus heff ik glieks nakeken. Dat weern keen "Hundsveilchen",
dat weern "Waldveilchen". De beiden Oorten sünd licht
to verwesseln.
Ok dat Wohldvijöölken is "trüchhöllern,
eenfach un fien"...
...vör allen fien! Blööd
vun't Wohldvijöölken
|
Dor heff ik mi eerstmal richtig klook maakt. Dat geev ja noch en
ganzen Barg mehr Oorten vun Vijöölkens! Welk mit gele Blöden
un welk mit witte Blöden. Nich alle Vijöölkens sünd
bi uns to Huus. Welk wasst blots in uns Goorns un welk in de Bargen.
All hebbt se en latinschen Binaam.
Dat klassische düsterlila Vijöölken hett baben twee
Blödenbläder un ünnen dree. De Ruuch is heel leevlich
un sööt. Dorüm heet dat Vijöölken ok wohlriechendes
Veilchen (Viola odorata). In de Antike weer dat Vijöölken
sogoor en hillig Bloom. De Gott Pan kreeg enen Kranz vun Vijöölkens
up den Kopp.
Blödenkapseln vun't Wohldvijöölken
|
In Englands Köök worrn de Blöden vun de Vijöölkens
in't Mittelöller för Suppen, Saucen un söten Nadisch
bruukt. Kandierte Blöden warrt noch hüüt as Dekoratschoon
bruukt. In de Natuurheelkunn warrt dat Vijöölken as Tee
gegen Hosten, Bronchitis un Kopppien insett.
Witte Goornvijöölken
|
Knubben vun't Goornvijöölken
|
De blagen Blööm ut den Wohld, de ik wies worrn weer, höört
ok in de Sipp vun de Vijöölkens un weern "Waldveilchen"
(Viola reichenbachiana). De Blödenspoorn is düsterlila un
de Stengel un Bläder sünd ahn Hoor. De Bläder hebbt
de Form vun en Hart un wasst deelwies ut den Stengelgrund. Dat Vijöölken
kann bit to 25 cm hoch warrn un wasst geern in lichte sünnige
Wohlds. De Blööhtiet reckt vun den Märzenmaand bit
in den Fröhsommer. De Plant is winterhart un vermehrt sik dörch
Utlöper an de Wötteln un dörch Samen. De riepen Samen
ut de Kapseln warrt vun Eemken verdeelt.
Witte Goornvijöölken
Bi
mien Fründin heff ik en Goornvijöölken funnen. So een
harr ik vördem noch nich sehn. De Blöden weern witt mit
lütte blage Placken or Striepen. Se hebbt wi de annern Vijöölken
ok fief Blödenbläder. Gefallt mi goot. Aver för mi
is ümmer noch dat smuckste Vijöölken dat "wohlriechende
Veilchen"!
1.5.2011
|