Ücki büxt ut

vun Gerlinde Müller


Kannst du di vörstelln, dat du een feinet Rind köfft hest un dat löppt di weg, un denn seggt de Gendarms: Dat Deert mutt hier weg, doot oder lebennig! — Denn warrst ober nahdenkern, wo Hölp herkomen könn.

Ober lot mick mol de Reeg no vertelln:
De Veehkoopmann hett mick in'n Haarst en Rind anbod'n, en Uckermärker, wenn du weeßt, wo dat utsüht: nämlich witt. Dat wär en lüttje Deern, jüst von de Mudder un von de Weid wegholt, so'n beten mehr as en halv Johr old. Jo, säh ick, dat will ick woll köpen.

Dat wär all Dezember-Maand, do bröch de Veehhändler dat Rind. Dat wär as so'n Wildrind, güng meist de Wänd'n hoch. Na en por Daag käm se all ran, wenn ick to'n Fuddern vör ehr Gitter lang güng. Dat ward woll beder, dach ick so.


Ücki in'n Stall. Is se nich en Schöönheit? — Klick op to'n Vergröttern!

So wat bi tein Dag löder kreeg ick noch en poor Rinner in en annern Stall un dor schöll se jo nu tau sparrt warden, dat se nich so alleen wär. Se möss blot övern Hoff lopen, denn harr se ehr neie Fomilje... Na, kannst dick all denken, leeve Leser, wo dat henlöppt!
Dat wär all düster, as wi noog Lüüd wärn, se ümtodrieven. Wi harrn jo jüst en neie Lamp, so'n Strahler, buten anbröcht. Könn jo nix scheef gohn!

Ober dat Licht, dat wär jo grad dat Problem. Dat Rind harr so lang buten leevt un könn beder mit Düsternis ümgahn. Dat lööp up de Minschen to, de uppassen schöll'n, man de höllen nich stand. Dat Rind neih ut! Ick wär an't Grölen: "Loopt un makt dat Door ünnen tau!" Twei Keerls löpen den Doorweg rünner un kregen dat trecht, dat Door wär tau. Dat Rind möss jo ober uck lopen, is jo en Fluchtdeert. Also dör den Blomengord'n — un över uns hoge Muur, as wenn dat gor nix wär.

Nu lööp uns Kauhdeern up de Straat, denn up den Noberhoff. Könnst jo so slecht kieken Klock söss rum.
"Wo löppt se denn?", röpen wi. Heiko un Roman, de Door-Tomaker, wüssen: "Nu löppt se up de Isenbahn tau!" Oha oha! Wi jo achter ran, versöchen uck, ehr den Weg aftoschnieden. Hett ober allens nich rat't. As de Keerls ehr mit Hölp von en Trecker to'n Trüchlopen kregen harrn, käm ick mit anner Froons mit't Auto. Dor wär he wedder, de helle Lichtschien, dor dreih uns Rind wedder üm un weg in de Düsternis.
Wi mössen uphörn för düssen Abend. — So wat harr ick noch gor nich belevt.


Steiht dor etwa en Rind...?

Den annern Dag, Friedag vör'n 4. Advent, hebbt wi dat Rind in de Gemarkung von't Noberdörp söcht un uck funnen. Dat wär jümmer noch in de Näächde von de Isenbohn no Bremen.Wi wär'n Masse Lüüd un versööken, dat Deert Richtung Osten to uns Dörp to drieven. Dat mak mol, wenn de Wind ut West kummt! Kannst vergeeten! Un Klock veer all wedder düster. Een Hölper sä noch: "Dor steiht se doch an'n Rand von't Holt." Ick sehg se man gor nich mehr, un nu wüss ick uck glieks noch, dat dat mit mien Ogen nich mehr so wied her is! Wat schall ick seggn, wi müssen wedder afbreken — för düssen Dag.

Annern Dag erst mol en Anrop von de Bohnpolizei Bremen: "Dor is een lüttje Kauh sicht worrn an de Bohn un wi hevvt hört, dat de to Sei hört. Wi mössen een'n Toog anhol'n, eerst to kieken, wo dat Deert is. Köönt Se dat betohlen, wenn de Fohrplan nich inhol'n ward un de Lüüd de Anslüss verpassen doot?" Wat schöll ick antern? Kannst blots wat verspreken, wat du sülms nich glöben deist. Den Morgen harrn wi ehr sicht in en Holt. Wi bröchen dor schon mol uns Veehwagen hen mit Masse Hau up. Den maken wi open, un denn stellst di dat jo so vör, dat se dorup geiht un du makst blot noch de Klapp tau. Kannst jo mol beten drömen.

Erstmol mössen wi ober Inköpen fohrn, mien Mann un ick, wär jo de letzte Sünnobend vör Wiehnachten. Do meld't sick ober all de Dörpsgendarm up mien Ackerschnacker. He schnack von "Gefahr im Verzuge" un dor wär'n Kinner up ehr Peer west, wenn de sick verjogt harrn un de Kinner wär'n von't Peerd fullen, dat könn ick jo wull nich verantworten! Se wüssen uck, dat uns Rind nu up en Ölrettichfeld läg un wedderkau. Help jo nix, Inköpen wär vorbi. Also los, no Hus, Kledage ümtrecken un wedder los. Twei Gendarms un de Jäger von de Feldmark dor teuften all. Ick verklor jüm, dat ick mien Rind erstmol noch nich to'n Afschuten friegeben wull. Ick harr jo den Morg'n all versöcht, uns Veehdokter to kriegen, de mit so'n Betäubungsflint ümgohn dörf, ober de harr jo an düssen Sünnobend keen Deenst un wär uck nich an'n Ort. "Ober dat Deert mutt weg, doot oder lebennig, egol!", sään de Udels. Se wulln mick ober woll helpen, nu nöhm'n se Kontakt to den Kreisveterinär up. De wörr nu ranziteert. De dörf ober uck nich mit düsse Betäubungsflint arbeitn. Dorto mutt en Minsch Jagdschien hebb'n un uck Veehdokter ween. De Kreisvetrinär harr keen Verlööv un uck keen Flint, wüss ober een in'n Kreis Lümborg, de wör nu anropen un könn uck komen. Mien leevet Rind leeg de ganze Tied dor noch in'n Ölrettich un kau wedder. Mien Söhn möss den Veehwagen ranholen, denn wenn nu allens klappen wör, denn können wi ehr bald ohnmächtig — in ehrn blagen Drom — up den Wagen trecken un denn aff no Hus.


Dor na achtern in't Holt muttst du lopen, Ücki!

De Dokter V. von Lümborg käm an, so wat bi Klock halbig veer. He mok allens trecht, sett sick in mien Auto up de rechte Sied, Finster open, un mien Mann stürt em so dicht blangen dat Rind lang. Allens klappt, de Schutt hätt dropen, dat Deert kummt to Hööcht un fangt an to lopen öbert Feld up dat Holt tau, dat dor in'n Westen angrenzt. Na, nu ward se jo bald umfalln! Wi köönt ehr meist nich mehr sehn, ober de Gendarms sünd dor rum feuhrt, de ward de Fährte jo nich verleern. Jüst kummt en junge Fro mit ehrn Hund dor von achtern, de hett uns Rind sehn. Un se bericht uns, dat dat Rind ganz langsam wör, ober dor hevvt de Gendarms ehr Tatütata anmokt, un da is noch mol Leben in uns Rind komen un se is wieder lopen bet in't Holt. Wi hevvt ehr nich funnen. To un to schad — ober kannst nix bi doon.

An'n Sünndag sünd wi wedder los, Fährte seuken. Wi hevvt uck wat funnen: Beten Kauhschiet up en Weg an en Reuwmiet. Un wi wärn uck wedder veel an de frische Luft west an'n veerten Advent, wo wi normolerwies to Hus blievt in 'ne Stuv. Dat Rind hebbt wi an düssen Dag nich lopen sehn.

An'n Mondag wär noch mol Alldag, dor könn ick uns Veehdokter Müller ropen. Nu wär dat Rind wedder to sehn in de Nächde von en Peerweid. As Müller keum, stünn se in en Wisch mit hooget Schilfgras. Nu wär se ober verännert, meist ängstlich un wild. De Dokter könn gor nich scheiten, dor wärn to veele Meter mang em un ehr. Se neih ut na dat nächste Dörp, jümmer wieder weg von Tohus. Dor stünn'n Florian un ick un de Buur Willem, de noch 'n poor Rinner loopen hett. Dor brök se dörch en Tuun, lööp öber de Strat un in de Wischen rin, de to den Buurn hört, de bi uns stünn. "Och, nu is se jo in mien, denn ward wi ehr woll kriegen. Ick hevv jo mien Käuh uck noch buten", sä he. Dat wär so good seggt, un doran hevv ick glöövt, dat ick bi de Polizei Bescheed seggt hevv, dat dat Rind nu up en private Wisch löppt un dat nu allens in de Reeg kummt. Un denn hebbt wi Wiehnachten fiert, ohn uns to sorgen un jeden Dag buten rumtolopen.

As wi denn no Wiehnachten mol no Buur Willem henkieken, do harr uns Rind de Käuh noch gor nich wies worrn. De Wind stünn wedder verkehrt, denn de Rinner loopt jo jümmer gegen den Wind. As mien Mann un ick dor nu dör de Landschup strömerten, kunnen wi ehr in de Näächde vun de Quell vun uns Beek stohn sehn. Dat Weer wär mild, Water un wat to Freten (Ölrettich, Wintergassen un Wischengras) harr se, aber wi wärn nu söben Kilometer von Hus weg. Uns Veehwagen wär uns ganz Hoopen, aber so wild, as se nu wär, könn'n dat wohl kuum henkriegen, de Klapp toschla'n, wenn se boben wär.

Wi feuhrn Dag för Dag nohtokieken: Wär se dor, hätt se Hau freten, köönt wi ehr finnen mang de Bööm? Wat wi rutfunnen, wär, dat se jümmer in een un den sülbigen Stremel von'n Busch stünn. En Asphaltstraat wär dor nich in de Näächde. Wi können aber nich nöger ran gohn, denn lööp se as dull.


De Driefwagen warrt kloormokt. — Klick op to'n Vergröttern!

Wi harrn nu middewiel 15. Januar, do mok uns Roman (he arbeit för mick in mien Bueree) den Vörslag, en Driefwagen to lehn'n. Jo, dat wi dor nich all sülms up komen wärn! En Driefwogen, dat is jo een Veehgitter up Rö, ohn Bodden, dat heit, de Rinner loopt up de Eer, köönt aber nich weglopen.

Mien Mann wüss en Kröger, de noch Bueree bedrifft un so en Ding to stahn hett. Wi können dat kriegen un von'n Schwestersöhn von mien Mann uck noch en Wildkamera. Wi frogen den Buurn, den de Acker tohörn schöll, ob wi dor den Driefwogen upstell'n dörfen. Jo, sä he, dat könn'n wi sachs don.

Nu güng't ober los! Jedeen Dag söben Kilometer hen, bestet Hau in den Wogen leggt, por Leckerli noch dortau, Kamera utleest — un wat meint ji, uns Rind wär komen, harr in en nervöse Ort freten, dat heit: Kopp dol, betten Fudder schnappt, Kopp wedder hoch, eenmol in de Runn kieken, wedder freten un glieks den Kopp wedder in de Hööcht.


De Ücki-Falle: Leckerli un Hau schallt se in den Driefwagen locken. — Klick op to'n Vergröttern!

Wi wärn tofree, dat se komen wär, ober wo könnst dat henkriegen, dat Gatter totoschluten? Wi dachen över allens no, en Reep mit Gewichten an över en Telken un denn antrecken...

Dat wär nu uck kolt wordn. Roman sett sick en Abendstied dor up en Trecker un teufte, dat se in de Fall tappen dä. He wär stief froorn, un uns Ücki wär nich komen. (So nööm'n wi ehr nu, se wär jo en Uckermärkersche.)


Driefwagen un Trecker an'n Wooldrand. — Klick op to'n Vergröttern!

An'n 30. Januar moken de Jägers dor en Driefjagd, wär jo "Hasensilvester". Ick wär as vör'n Kopp schloon, dat se mick dat andään. Wüssen se denn nich, dat ick dor mien Rind harr — un nu so kott vör 't Ziel!! Bi de Gelegenheit kregen wi klook, dat ick nich mit den rechten Buurn schnackt harr. Een annern höörte dat Feld to. Ick harr dat wol nich good beschreben. Nu stünn dor all so lang en Driefwogen up sien Acker, un do is he neischierig worrn un harr dacht, mit en Driefjagd könn he dat wol rutfinnen, wat dor los is. Een Jäger, de dor seet, wo süss Ücki an'n Abend langströpen dä, sä uns: "Jo, wi hebbt ehr sehn. Dor ut den Busch is se rutkomen un denn no hinnen weg lopen." Wi wärn alle Dag so vörsichtig west, dat wi ehr in düssen Busch holen könn'n. Nu harr se ehrn Standort wesselt.

Na, ick wär je nu ganz ut' Konzept bröcht. Den Abend hev ick nich äten, bin glieks an'n Fernkieker gohn un harr do wat anstellt in't bairische Regionaltelewischen von en wunnerborn Naturfotografen. He harr all Masse Priesen kregen, un sien Söhn schnack noch doröber, wo Vadder drei Stunn'n up en dolfallen Boom läg, un denn no drei Stünn'nstied wär de Iesvogel komen un Vadder harr em in'n Kasten krägen. Do hev ick afschalt un hev to mick seggt: Drei Stunn'n teuben kann ick uck!

Wi bröchen uns Driefwagen noch mol to en annere Stä, all wedder in en annere Gemarkung. Eenmol kriegen wi ehr to sehn, do lööpen twei Rehe weg, as wi dor uns Rundgang moken, um ehr künnig to warrn. Un en kotten Momang later lööp se achterran. Se wull nich alleen ween. Dat wär nu Februar, nich mehr veel Tied bet to'n Vörjohr, wenn de Buurn wedder up ehr Land wullen. Denn möss se jo endlich weg ween!

In'n Februar-Maand hev ick jo Geburtsdag. Ick wull aber nich fiern un uck keen Geschenk. "Ick will blots mien Rind trüch hebb'n, un ick will nu noch den letzten Trumpf utspeeln." So sä ick. Dat wär en Sünnobend, dor güngen mien Mann un ick to Kehr. He kööp en Kä ut Isen un en Schäkel. Denn wör en sachtmödig groot Rind ut mien'n Stall hoolt un in uns Veehwagen de söben Kilometer wieder brocht. Dor wör se in den Driefwogen insparrt un mit de Kä festtüürt an dat Troog-Enn von den Wogen. De Dör an de anner Sied wör wied open mokt, un uns lüttje Trecker wör so upstellt, dat een dolkladdern könn un glieks bi de Dör wär.


Roman leggt de Fall. — Klick op to'n Vergröttern!

Mien Mann sett sick Klock fief an'n Nomiddag up den Trecker un teufte. Ick wär to Hus un wär meist hibbelig. Klock neegen klopp he an de Terassendör. He möss sick erst betten upwarm'n. Un dat mok em uck kein'n Spaß, denn he harr uns Ücki gor nich to sehn kregen.

Nu harr ick dat Gefäuhl, dat ick an de Reeg wär. Ick wull dat jo, also los to nachtslopen Tied rut in de Vullmoondnacht. De Storm huul, wär irgendwie gräsig, rut ut't Auto, den Weg entlang bet to den Trecker. Uns anbunnen Rind meuk jümmer so 'n Stimm as en Kauh, de alleen is, so'n lieset Brummen. Ick schnack noch kort mit ehr, denn rupp up den Trecker. En lüttje Deek över de Been leggt, Treckerdör tau un teuben. — Un stell dick vör, ick wär dor kuums 15 Minuten, do seeg ick achtern up den Weg, den ick jüst komen wär, miene lüttje witte Ücki stahn! Dor füng mien Hart an to puckern, so upreegt wär ick. Se köm ran an de grote un de füng glieks an, de lüttje dörch dat Gitter aftolicken. Ick könn de Freid un de Spannung gor nich mehr utholen, ick möss mien'n "Ackerschnacker" ut de Tasch hol'n un mien Mann dat kund maken. Een könn jo in düsse Nacht so god kieken, ick könn genau sehn, wo ruhig se wär, as utwesselt. Se möss ehrn Kopp nich jümmer hochrieten, üm allens to sehn, ne, se wär nich mehr alleen. Nu füng se an, rund üm den Wogen Gras to freten, dat duur un duur. Denn güng se trüch to den Kopp von de Grote un löt sick wedder aflicken. Oh, de Tied löppt, dach ick — un mick ward all freern. Mien'n Keerl harr ick uck all upscheucht, de stünn mit sien Auto up den Weg an'n Ackerrand.

De Storm wär togang — un up'n Mol schläuch he de Dör von den Driefwogen tau! Dat Rind lät sick nich störn un graste wieder. Ick möss jo nu vörsichtig rünner un de Dör wedder open maken, jümmer noch in de Hopen, dat uns Ücki ganz üm den Wagen rümgeiht un achtern den Ingang to de Grote findt. Dat kreeg ich trecht, ohn dat se den Kopp hoch neuhm. De Wind puust mien ganzen Duft weg. Se mark dor nix von.

Ick wär wedder boben up mien Trecker un dach "Hätt god gohn!"
Nu wär Medernacht all vörbi. Dat wär keen Frostweer, ober kolt noug, dat ick meist stief wär. Man de drei Stünn'n wärn jo noch nich vorbi! Du weißt, de drei Stünn'n von dat Iesvogelbild.


Driefwagen un Trecker. — Klick op to'n Vergröttern!

Jo, un as de erst Stünn von'n Sünndag vörbi wär, dor wär mien Rind an't anner End von den fief Meter langen Wogen ankomen. Se wör dat wies un löp meist na vörn to de anner. Ehr Lengen nah en anner rindlich Wesen wär stillt in düssen Momang. Un as ick mit dull Hartpuckern rünnersprüng von mien Trecker un de Poort achtern toslog, dor kümmerte se sick dor gor nich üm. Se bleef vörn bi de Grote; keen Verseuk uttobreken. Wat wär dat scheun! Ober dor wär een Ober: Ick harr en heftige Pien in mien Knei un kunn mien Bein nich mehr graad maken. Ick sä mien Mann Bescheid: "Du kannst komen, ick hevv ehr fungen! Aber bi mick löppt nix mehr!"

Mien Mann hätt denn allens trecht püttschert: De Dör seker toschloten, dat grode Rind los- bunnen, Trecker vörspannt, för mick dat Auto ranhoolt, ick könn jo nich lopen, möss aber achteran feuhrn un lüchten. An de Wogen wär jo gor keen Licht an.
Oh, wat harr ick för Weihdag — un woll mick jo eigentlich blots freun.

Wi tuckern dör de Nacht, söben Kilometer in meist drei Stünn'n, Kauhtempo.

Ach, dat wi dat noch beleben könn'n, so wat Wunnerbaret! Uns Ücki wär wedder tohus. Du froogst, warüm wi dat nich eher versöcht harrn mit dat tweit Rind? Dat will ick dick verklorn: Wi harrn Bammel, dat noch en Rind dortau in de Landschop lööp. Wi harrn jo Dusel hatt, dat se sick so ruhig fastmoken lät. Wenn se nu jümmer an de Kä räten harr, ick weit jo nich... En Kauh hett Knööv.


Ücki wedder tohuus. — Klick op to'n Vergröttern!

Ick güng an'n Morgen denn in't Krankenhus. Dor hevvt se mien Weihdag medizinsch indämmt. Denn hev ick anfungen to schlopen. Een Schwester sä to de anner: Wat is mit de Fro hier, de hätt doch noch wat anners, de schlöppt jümmer? — Se seggt, se hett hüüt Nacht en Rind fungen. — Wat hett se?!
Ick könn nix dorto seggn, ick schlöp all wedder.

Noh 3 Dag wüss ick, dat dat en Kapselzerrung wär. Denn kunn ick wedder nah Hus, harr aber noch lang wat dorvon.

Ick wär ober ganz tofree, dat ick mick nich harr beirrn loten, un hev no 60 Dag dat Rind doch noch lebennig trüch kregen. Leugenhaft to vertelln, sä de anner, aber ji köönt mi dat toglöben. Wat sünd wi Masse Kilometer feuhrt den Winter! Ober de Saak is an'n End doch good lopen!

Nu weet ik: Mennig vun uns Rinnerrassen köönt ok wild överleven. Se bruukt uns Minschen nich. Ober se bruukt enanner.


Fotos: Gerlinde Müller
17.9.2017


na baven