Dat Waoter up dei Eern kummp nich van dei Kometen
van Ludgerd Lüske Se köönt de Biller per
Klick vergröttern.
Trüch kaamt Se denn mit den Zurück-Knoop op de Browser-Symboolliest.
Dei Komet 67P/C-G, kort Tschuri neumt, kummp immer duuner an dei Sünne ran un verlüß dör den Sünnenwind staodig Gas, dat süht man an dei van den Bodden affgaohn Straohlen in dat rechte Bild, dütlick maoket dör ein Kontrastanhäwen. Up den Kometen schlöpp Philae, un buten flügg Rosetta. Bi dat Waoter up den Komet hätt dat Verhollen van dei beiden Isotope Waoterstoff (H) un Deuterium (D) einen dütlick anneren Wert as bi dat Waoter in dei Ozeane up use Eern. Deuterium is Waoterstoff, in den sien Karn sik noch ein Neutron setten dö. Ein Deuterium-Atom is so tweimaol so schwörer as ein "normaolet" Waoterstoff-Atom. Dat is roor, aover lett sick mäten. Mit ROSINA an Bord van Rosetta kunn man den affgaohn Waoterdamp up den Komet 67P/C-G ünnerseuken. Wohrhaft is dat D/H-Verhollen mehr as drei Maol so hoch as up dei Eern. Van rund ein Dutzend Kometen kunn man dat D/H-Verhollen mäten, bi 67P/C-G is dat besünners hoch (5,3 x 10-4, off 0,00053). Et passet nich tau dat D/H-Verhollen in dei Ozeane up use Eern (1,5 x 10-4, off 0,00015). In dit Diagramm is dat Deuterium-Waoterstoff-Verhollen up aale bit nu ünnersöchten Kometen wiest (Oort-Wulke: süh Bild neern). Dat Diagramm wiest dat Deuterium-Waoterstoff-Verhollen (lünke Diagramm-Assen). För dat Waoter up dei Eern ligg dat bi 1,5 x 10-4 (blawe Rute, lünke Hand). Väle Asteroiden häbbet bold sücke Werte (griese Ruten). Dat Isotopen-Verhollen van dei meisten Kometen is dütlick anners as bi dei Eern (aower nich bi 103P/Hartley 2). Dei Wert van 67P/C-G (Tschuri) mit 5,3 x 10-4 ligg bold 3,5 Maol mehr van den Referenzwert aff. Dei Eer is so lünkerhand buten; Komet Tschuri up dei annern Siete buten hett 3,5 maol mehr Deuterium. Dit Resultaot hätt ein grootet Bedüden för dei Theorien
äöwer dat Upbawen van usen Planet vör rund veieranhalf
Milliarden Johre un dat Herkaomen van use Waoter. Kometen häbbt
dat Waoter woll nich up dei Eern bröcht, as dei in dei Erdatmosphäre
fürig indukden un vellicht up den Bodden füllen. Nu glöwt
man eiher, dat dei Eern ut ehre binnen liggen Laogen dat Waoter
utschweiten dö. Dei Vulkaongase häbbet einen orig grooten
Waoterandeil.
Nao den ESA-Artikel van K. Altwegg
et al: "67P/Churyumov-Gerasimenko,
a Jupiter Family Comet with a high D/H ratio", published
in the 10 December 2014 issue of Science.
Linktipp. Südollnborger Platt: Ludgerd
Lüske
21.12.2014
|