Pagels-Planten 2020 Al siet 'n Tied maakt de oostfreesche Hobbyfotograf Thomas Seemann Natuurfotos för Fotokalenner, de sien Team "Tandem"/OBW rutgifft. In de twee verleden Johr hebbt wi mit düsse Fotos en Kalenner mit Bottervagels un een mit annere Luftakrobaten in Pagels' Goorn maakt. 2020 wüllt wi en Kalenner de besünnern Planten in den Pagels-Goorn in Leer widmen. Jede Plant warrt vörstellt un to'n Sluss mit en Riemel ehrt. Hier is de Översicht över all Planten.
Juli-Plant: vun Thomas Seemann un Marlou Lessing De Plant, de för den hogen Sommer steiht, is de Roos. In ehr grote Blomenfamilie sünd hunnerte Aarten. Anduernd warrt niege Rosen tücht. To de noch veel gröttere Familie vun de Rosengewächse (Rosaceae) höört ok de mehrsten Aavt-Sorten un natüürlich all Rosen. Se kaamt op de hele Noordhalvkugel vör, un meddewiel sünd se natüürlich överall in de Welt to finnen. Dat gifft en Koppel wille Rosenaarten, de bi uns tohuus sünd. An'n mehrsten sühst de licht rosaklöörig Hundsroos, se wasst wild an Bahndämme, Wooldränner usw., un ok de Wienroos, Appelroos un Essigroos, de ehr teemlich liek süht. An ganz lieke Steden wasst ok de deeprosa-klöörige Kantüffelroos, se stammt avers nich vun hier. Se is avers liekso robust as de heimischen Wildrosen. Frost maakt düsse Rosen nix ut.
De Fief is de Roos ehr Tall utrekent de fief, de Tall, de
för keen Symmetrie steiht. Fief Blödenblätter un
fief Kelchbläder sünd typisch för Rosenplanten
ofschoonst se faken so tücht sünd, dat een düsse
eenfache Blödenfoorm nich mehr süht. Ok de Bläder
staht to fief orr söben an en gemeensamen Bläder-Telg.
Ok de Stickeln an den Stamm Ok typisch för all Rosen sünd de Hagebutten, de Frücht, de de Samen draagt. As Kinner hebbt wi de Samen faken rutpuult un as "Juckpulver" anner Kinner achtern in'n Kragen smeten. Man so richtig dull juckt hett dat nienich. Blangenbi: Jedereen kennt dat Kinnerleed "Ein Männlein steht im Walde" vun Heinrich Hoffmann (de ok den Text vun't Düütschlandleed dicht hett). Dat Männlein, dat dor in sien roden Mantel op een Been steiht, is avers na Hoffmann nich de Flegenpilz, sünnern de Hagebutte! Ein Männlein steht im Walde ganz still und
stumm, Das Männlein steht im Walde auf einem Bein Das Männlein dort auf einem Bein Ofschoonst Rosen bloots Büsch sünd, köönt se orrig groot warrn Kladderrosen köönt de hööchsten Toorms ümranken un ok mennig hunnert Johr leven. Vun angeevlich hunnertjöhrige, ja sogor dusendjöhrige Rosenstöck weet wi all. Un de Märken-Roos ut "Dornröschen" hett för hunnert Johr en heeles Slott borgen hollen. Dat mutt en schönes Gesums west hebben, denn Rosen sünnerlich de willen Rosen mit de apen Blödenkelche sünd en wichtige Immenweid. Vun de Hagebutten freet wedder de Vagels geern in laten Harvst un Winter. Un ok dor hebbt uns wilde Rosen veel mehr to beden as de schöönsten Tuchtrosen. Dat Eenfache is even geniaal. de plant büst du, de lang de
minsch 16.7.2020
|