Biblische
Planten: vun Anke Nissen
|
|
|||||||
|
||||||||
"Marienstängel" stünn in den Bibelgoorn up dat Schild bi uns lütt bescheiden Veilchen. Ik heff würklich tweemal henkeken, dor stünn nich Duftveilchen, nich Viölken, nee dor stünn Marienstängel. Harr ik noch nie nich höört, dissen Naam. Man de Plant dorto weer ahn Twiefel uns lütt un bescheiden Veilchen. Woso denn nun blots dis Naam? Al vun Oldingstieden an gell uns Duftveilchen as Symbol för Reinheit un Keuschheit, un jüst disse Eigenschaften warrt ok Maria toschreven. Un so is disse lütte, duften Fröhjohrsbloom to den Namen "Marienstängel" kamen. Dat gifft vele Biller up de Maria tohoop mit Veilchen dorstellt worrn is. Dat sall en Teken för de Demut sien. De düüsterviolette Farv vun de Veilchen-Blöden warrt as en Symbol för de Passion vun Christus düüdt. Ut den Grund warrt in de Passionstiet en lila Antependium in de Kirch uphangt. Gott is de Sünnenstrahl, |
||||||||
Blöhen deit dat Duftveilchen bet in den Mai, un disse Maand is de "Marien-Maand". In'n Mai is allens an't Wassen. Kuum, dat wat vergeiht. De Natur driggt ehr schöönst Kleed. Allens blöht. Allens gedeiht. En goden Segen liggt över allens, ok över uns Minschen. Un disse Maimaand, disse frohe Tiet vull vun Tovertruun un Toversicht, vull vun Wassen un Gedeihen, is Maria toschreven worrn. Eduard Mörike hett 1829 in sien Mai-Gedicht vun de drömen Veilchen schreven. Ludgerd Lüske seggt Viöölken to uns Veilchen. Ok en wunnerschöön Naam för disse lütte Bloom, so meen ik: Mai-Tiet lett ehr blages Band...
In miene ollen Krüderböker warrt dat Veilchen jümmers mit dat Stiefmütterchen tohoop beschreven. Beide höört to de Plantenfamilie Violaceae = Veilchengewächse. Eerst Leonhart Fuchs hett in sien "Kreutterbuch" (1543) dat Veilchen düütlich vun dat Stiefmütterchen ünnerscheden. In't Middelöller hebbt de Veilchengewächse to de groten Arzneiplanten tohöört, se wörrn bruukt bi Kinnerkrankheiten, gegen Koppweh, Epilepsie un Hoosten. Groot Bedüden harr dorto dat Öl, dat ut Veilchen herstellt wörr, dat Veilchenöl. Dat wörr bruukt gegen fast all Krankheiten un Verletzen vun buten. Ok bi Fever wörr't up de Huut updragen, wiel dat Öl up de Huut köhl wirkt. Ut "Macer floridus" vun Odo Magdunensis:
|
|
|||||||
|
||||||||
|
En wunnerfien Rezept heff ik in een vun miene ollen Krüderböker funnen: Sirup ut Veilchen
Veilchensirup, as ik den maak:
Goot to bruken to'n Söötmaken vun Dessert un Tee, smeckt ok in Sekt! |
|||||||
|
||||||||
In't Fröhjohr wiest dat Veilchen uns sien Farv: Violett orrer witt. De Stiele mit de duften Blöden reckt sik in Richtung na de Fröhjohrs-Sünn. Up Wischen, an Rand vun'n Wald ünner Hecken un bi uns eng an de Goornmuur verströömt se ehren wunnerfienen Duft. Uns Duftveilchen stammt vun de Länner rund üm't Mittelmeer. Al in de Antike weer't dor as Goornplant to finnen. Aver ok as Heilplant wörr dat Veilchen dormals al bruukt un de Duftstoffe wüss man ok dormals al to schätzen. Rezept för Veilchen-Seep:
|
|
|||||||
|
||||||||
|
In de Köök warrt Veilchen vun de Huusfruu geern to'n Verschönern nahmen. Een kann enen Pottkoken mit en Glasur övertrecken un denn dröögte Veichenblöden gau överstreuen. Ik heff dat mal probeert, aver dat gefallt mi nich so goot. Een kann ok Plätzchen mit Veilchenblöden verzieren. Mürbeteig kneten un en Rull dor ut formen. Disse Rull warrt rundüm goot mit Eigeel inpinselt un denn düchtig in de dröögten Blöden rümrullt. Dann warrt Schieven vun de Rull afsneden , up't Blick sett un afbackt. Een kann den Deeg aver ok utrollen un Kekse utsteken, de mit Eigeel besmeern un mit dröögte Blöden bestreuen. Süht interessant ut, so'n "Blödendaler". Kandierte Veilchen
As ik noch wat jünger weer, heff ik geern Liköre un Bowlen ansett, "Geistliche Köstlichkeiten", as mien leef Mann jümmer sä. Hier dat Veilchenlikör-Rezept: Veilchen-Likör
In't fröhe Mittelöller keem dat Veilchen na hier. Wat för en Glück! Seggen se sülven, sünd de lütten düüsterblagen Blöden mit ehren betören Duft nicht wat Wunnerbores! "Weder de Pracht vun de Roos noch de Lilie kann beter sien as de duften Veilchen in Gestalt, Geruch un Wirkungsmacht...", so schreev Odo Magdunensis, un ik meen, he hett Recht. |
|||||||
|
||||||||
Mehr biblische Planten: hier Bilder för Ranke: H.Zell/Wikimedia Commons 5.8.2012 |