Mais, Mais, Mais!
(Törkschen Weten)

vun Antje Heßler


Se köönt de Fotos per Klick vergröttern. Trüch kaamt Se denn mit den Zurück-Knoop op de Browser-Symboolliest.

Up uns Fohrt na Süderlügum in den Septembermaand hebbt wi dütt Johr rechts un links an de Stratenränner ümmer blots Maisfeller sehn. Wiet un breet weer keen Koornfeld uttomaken. Je wieder wi na'n Noorden kemen, üm so mehr Maisfeller stünnen dicht an Stratenrand. De groten Planten versparrn uns de Utsicht över de schöne Gegend. "Dat reinste Maislabyrinth!", meen mien Mann, "pass blots up, dat du di nich verföhrst!"

Af un an keem mal mank de Maisfeller en Wisch mit Köh. De geev uns den Blick in't wiede Land frie. De Swattbunten lüchen richtig up de gröne Wisch. An blagen Heven seilen sneewitte Wulken. För uns Ogen weer dat en richtig Laavsaal. Aver an't Enn vun de Wisch weer al wedder Mais to sehn.

Mank all de Maisfeller weern up uns Fohrt af un to grote runde Behälter uttomaken. "Dat is seker en Biogasanlaag", meen ik, "de mööt wi uns mal ut de Neegde ankieken." Ik böög in en lütten Feldweg un stopp uns Auto.

Kuum weern wi utstegen, dor keem uns en ölleren Mann in de Mööt. "Wat wüll'n se denn hier?", fraag he. As wi em vertellen, dat wi hier n'poor Daag Ferien maken wullen un uns up de Fohrt blots de Biogasanlaag bekieken wullen, fung he an to vertellen.

"Ik bün hier upwussen. To mien Kinnertiet stünn hier noch överall Heidekruut. Nu hebbt se dat ganze Land ümbraken. Toeerst hebbt se hier Koorn anbuut. Dat is aver hüüdigendags nich mehr rentabel. De törksche Weten, de Mais, bringt mehr Geld. De maakt ok nich so veel Arbeit. Ümmer mehr Mais warrt anbuut." Nu wies he mit sien Handstock na de groten Behälter. "Alleen för düsse Biogasanlaag warrt pro Dag 40 Tunnen Mais bruukt! Sünst lohnt sik dat nich. Nu köönt se sik seker dinken, worüm hier överall Maisfeller sünd!" He wünsch uns noch enen goden Urlaub un en gode Fohrt un güng in sien Huus.

Up unsen letzten Weg geev uns de Mais ümmer noch dat Geleit un wi hebbt noch en Biogasanlaag sehn.

Dütt Beleevnis hett mi dorto bröcht, mi mit de Maisplant wat neger to befaten.

De Maisplant


Maisplanten warrt eentlich...

De Maisplant tellt to de öllsten Getreideoorten. Se kümmt ut Mexiko un hett sik al vör 9000 Johr ut de Wildplant Teosinte entwickelt. In Spanien sünd de eersten Maisfeller gegen 1525 anbuut woorn. Columbus harr de Plant in de Karibik entdeckt un na Spanien mitbröcht.

In Düütschland is de Mais eerst üm 1806 anbuut woorn. Dörch en Plantensüük bi de Kantüffeln hett man as Ersatz Maissorten tucht, de unser Weder verdrägen kunnen. Rezepte för Suppen, Pudding, Koken un Brot wöörn bekannt. De Mais wöör sogoor för Kaffeeersatz bruukt. In de Hauptsaak deen he aver as Gröönfoder.

 


...in püüke Reegn anplant

Hüüt is de Mais na Weten un Ries de drittwichtigste Getreideplant up de Welt. De Mais is de reinste Wunnerplant. Se wasst bi grote Hitten in Afrika un koles un nattes Weder bi uns. Blots Frost kann se nich verdrägen.

In de letzten Johrn warrt de Maisplant veel för Energiegewinnen (Biogas) anbuut. Dat is al meist en Monokultur. Ik kenn den Mais egentlich ut mien Kinnertiet in de Hauptsaak as Höhnerfoder.


Biogasanlagen-Monokultur


De Plant is noch nich riep

De Mais, in Ööstriek Kukuruz un bi uns en Sleswig-Holsteen ok törkschen Weten nöömt, is en Plantenoort ut de Familie vun de Söötgrasorten.

Jede Plant wasst ut en eenzig Koorn. Utseit warrt de Mais mit extra Drillmaschinen an End vun den Aprilmaand. De Plant bruukt veel Dünger. Se kann aver eenige Johrn achtereenanner up dat glieke Feld anbuut warrn. Wegen de Saatfolge is dat för den Bodden nich so goot.


De Kolben kümmt vörtüüg

De Maisplant warrt bi uns 2 bit 2,50 m hoch. An jede Plant sitt een bit twee Maiskolben, un an jeden Kolben sitt bit to 400 Körner. Pro Hektar köönt bit to 400 kg Maiskörner oornt warrn. Keen Wunner, wenn so veel Mais anbuut warrt! An End vun den Septembermaand, wenn de Maiskolben riep is, warrt de Mais mit einen extra för den Mais buten Maishäcksler afmeiht, häckselt un glieks to Silage verarbeit.


He häckselt den Kraam. Bild werktuigendagen/Wikimedia Commons


Riepe Kolben

Dat Johr 2011 is in Düütschland en Maisjohr. De Mais is hüüt in de Hauptsaak en Futter- un Energieplant. Ümmer mehr verdrängt de "Energiemais" den Futtermais. Vun Johr to Johr nimmt de Maisanbu to. Koornfeller un gröne Wischen sünd, wenn dat so wieder geiht, bald en Rarität.


Energie...?

De velen Maisfeller lockt ok noch den Swattkittel an. Mank de hogen Regen vun de Maisplanten sünd de Swattkittel (Wildswien) slecht uttomaken un köönt sik över de Maiskolben hermaken.

Dorgegen warrt in Lateinamerika un Afrika de Maisplant ümmer noch in de Haupsaak för dat Eten bruukt.


To'n Anhören hier klicken:

Lesen deit Antje Heßler in holsteiner Platt.

Fotos: A. Heßler
30.10.2011


na baven