Dat Kruut för'n Nevelmaand:
De Lavendel

vun Anke Nissen

Lavendel - Lavendula spica, Lavendula vera - Familie: Labiatae

Anner Naams:
Augenwurzel, Balsam, Lawendel, Lavander, Fander, Fanderli. Flander, Flanderli, Ogenwörtel, Schwindelkraut, Zitterbleaml
Sammelt warrt:
1. Wörtel
2. Blöden, se sünd fein blaag un rüükt leevlich, würzig, goot
Wirken:
Wörtel: in'n Mischung vun Slaap-Tee, een kann lichter inslapen, stillt den Ramm.

Blöden: För buten: Reizt licht de Huut un reegt ehr an.
To'n Baden, Waschen, in Krüderkissen, as Rookpulver.
To Herstellung vun Lavendelööl, as Mittel to'n Inrieven, in de Parfümerie, as Baad'ööl, Massageööl, Duftööl.

Spiköl (Oleum Spicae) warrt herstellt ut de Blöden vun Lavendula latifolia un is en billig Ersatzmittel för Lavendelöl

So warrt't anwennt:

2 Teelöpel dröögt Wörteln mit ½ l kolt Water avends ansetten un an'n annern Avend ahn Zucker drinken
Orrer 2 Teelöpel dröögt Wörteln mit kaken Water övergeten, 10 Minuten trecken laten, dörchseihen un glieks drinken.

As Tinktur: 20 Drüppen up ¼ Glas Water, goot warm drinken.

Uns' lütt Enkel Lennart (he weer graad dree Johr olt) harr Fever un leeg mit Buukweh to Bett:
"Mama," jammer he, "kannst du mir nich Wendelööl auf 'n Bauch schmieren, wie Oma das immer tut."
Wat harr ik mit em maakt? Wieder nix, as sienen Buuk sachen mit Lavendelööl masseert un nastens en wullen Dook üm sienen Lief wickelt.
Ik meen, dat Rüken vun Lavendel maakt so'n lütten Jung (un ok grote Lüüd) ruhig, un mehrstendeels slöppt he denn in.

För den ruhigen Slaap in'e Nacht - de Erholung bringen deit - warrt jichtens Krüderkissen mit Lavendel füllt. Ik do dat nich so geern. Ik meen, wenn ik dor denn up liggen do, denn warrt de Krüder tweidrückt un denn stöövt dat licht. Ik maak lever 2 Drüppen Lavendelööl up'n Wattebuschen un legg den' in mienen Koppkissenbetog.

Ik legg ok geern Lavendelstrüüschen, Büdel mit Lavendelblöden, orrer Lavendelseep mang miene Wullsaken. Dat rüükt goot för mi, man Mücken un Motten, de möögt dat nich so geern.

Un wenn ik mit Silberfischchen Arger heff, denn do ik 2-3 Druppen Lavendelööl (orrer Lavendelessenz) in 10 l Water un heff so 'n godes Feudelwater gegen de Deerten. (Ok Zitronenööl kann 'n dorgegen nehmen.)
Ik heff't ok gegen Ameisen utprobeert, un mi dücht, dat hett hulpen. Een mutt denn blots öfters mal feudeln.

Lavendel in'n GoornWi hebbt jümmers Lavendel in unsen Goorn. Mien Mann plant den mang siene Rosen. He seggt, denn kaamt de Blattlüüs nich so dull.

een Imm is an'e Lavendelblööt togang

Ik plück mi in'n Sommer geern en Handvull Blöden un smiet de in mien Baadwater. In'n Winter do ik 'n poor Drüppen Lavendelööl in't Water. Mi reegt Lavendel an.

Gegen Sorgenfalten schall helpen, wenn een 4 Drüppen Lavendelööl up en feucht' Dook deit, un dat denn 5 Minuten up sien Stirn leggt. Up alle Fälle föhlt een sik dorna entspannt.

Uns' modeern jungen Lüüd hebbt geern so'n Aroma-Lampen. Dor is Lavendelööl ok goot för to bruken. Dorto gifft 'n 4 - 5 Drüppen in 't Water vun so 'n Lamp. Uns' jungen Lüüd meent, Lavendel ist för den Geist un för dat Binnen-Gliekgewicht goot.

Lavendelwater, Lavendellotion, Lavendelduschgel, allens - un noch anners mehr - kannst' hüüt köpen. Man, een kann sik ok - as Bispill - en Ööl to'n Masseern sülvst herstellen: Eenfach Massageööl, dat noch nich parfümeert is, un 'n poor Drüppen Lavendelööl tohooprögen. Wenn een dat in de Huut inmasseert, schall dat helpen gegen fettige Huut.
Un för Muskeln, de to dull anstrengt worrn sünd, bringt dat Linderung.

 

 

 

Uralt-Lavendel
1965 weer dat, dor seet se in ehre schöne Wahnung merrn in Hamborg - de Verkehr bruus üm ehr - un se harr enen Wedderstriet in sik. Ehr lütte Dochter, binah noch'n Baby, klatter sachen an ehr Knee hooch un keek ehr groot un nieschierig an. Up den Disch leeg de Bibel, blangen bi stunn de Halvliterbuddel mit ehr leevstes Lavendelwater - "Uralt Lavendel" - groot, düüstergröön, kantig - "Lohse" weer in güllen Schrift up schreven. Ruth kämpf mit sik. Schull se Hamborg upgeven un to den Vadder vun ehr Deern op't Land trecken, in dat Kaff an'n Woold, 'neem he Arbeit as Ingenieur harr un en Huus buun wull? Se wull keen Huus; se wüß nich mal, wat se sik binden schull. Denn slöög se de Bibel up, un de eersten Wöör, de ehr Oog drepen, weern: "Freue dich deines Auszuges!" - De grote Buddel Uralt Lavendel keem mit in't Huus an'n Woold, man se wurr nienich antast. Dor is hüüt noch so veel in as 1965. Nich, dat dat in Ruth ehr Huus keen Uralt Lavendel gifft - man dat sünd niege Buddeln, lütte, jümmers frische. Ok de Form hett sik ännert. "L'Oreal" steiht dor nu up - de hebbt dat sachs köfft. Man de "Grootmudderbuddel", de weer - un blifft - tabu. Un de Deern - de warrt de Buddel arven.

Ok bi mi stünn siet Johren - 30 orrer 40 - een Buddel Uralt-Lavendel: in mienen "Setzerkasten", en lde lütte Buddel - nich 5 cm hoochierlütt Buddel, kugelig, gröön. Se weer al lang leer. Man ik much se so geern lieden, dat se ehren Platz bi mi behollen hett.

En Dag hett Vibeke se sehn. Vibeke is en jung modeern Fru, un se füng glieks an to Swögen:
"Oh, Tante Anneke, Du hest so'n lütt Buddel? Ik söök al lang na so een. Ik sammel doch Parfüm-Fläschchen-Miniaturen. Un - - -"
de lütte Buddel in'n SetzkassenBi't nächste Fest heff ik ehr mien lütt, fein Buddel schenkt. Vibeke hett sik freut. De annern Gäst hebbt en beten benaut keken, wat dat denn woll för'n Geschenk wesen schull - lütt un lerrig.

Man, nu fehl mi de gröne Placken in mienen "Setzerkasten". Mien Oog weer doran wennt. De Kasten keem mi richtig kahl vör. Dorüm stell ik en anner fein Buddel in dat Fack. Nee, dat seeg grusig ut! Denn heff ik dat mit en Muschel, enen Steen, en lütt Doos versöcht. Dat weer allens nix.

Un dor heff ik an enen Kollegen vun mi schreven. He hett in Bayern en Parfümerie.
"Wenn Du noch so'n lütt gröön Buddel vun Uralt-Lavendel in't Lager rümliggen hest, ik kööp Di de geern af."
Dree Daag later keem en Anroop vun em:
"Segg mal, Anneke, leevst du up'n Maand? Disse Buddel höört to de ‚begehrtesten Sammelobjekte'. Un du snackst vun'n Ladenhüter! - Verschenken deist du ok noch so'n Kostbarkeit! Du hest würklich keen Ahnung! - Also, nee!!!"

Wedder dree Daag later keem en Päckchen bi uns an. Mien oll Kolleeg harr en Insehn mit mi hatt. - Nu steiht so'n lütt gröön, kugelig Buddel wedder an ehren ollen Platz.


na baven