"Dicke Bohnen mit Speck", dat weet ik noch, weer een vun
de Hilligdömer vun mien Vadder. Nüms as he sülven leev
düt Gericht; 1910 boren, harr he as Kind noch de Hungerwinter
vun'n eersten Weltkrieg beleevt, un de dicke Bohn mit Speck weer dormaals
de Droom west, sünnerlich in Westfalen, 'neem he herstamm. (Ja,
ik harr ole Öllern. Mien Vadder weer 54, as ik boren woor.)
Wat
heff ik mi freit, as ik düt Johr hier in Holsteen gaaanz veel
Ackerbohnen op de Feller sehn heff! Ackerbohnen sünd de Planten,
de uns de dicken Bohnen as Frücht geevt. Se seht so smuck ut
en hoge, dichte Teppich mit en moie Struktuur bedeckt de
Feller. Ja, as Nich-Buerfru is de Ästhetik een vun de Pünkt,
na de ik Ackerfrücht bewerten do
Eerst dach ik, dat sünd Luzerne; avers de blöht lila,
wieldess de Ackerbohn truschüllig witt blöht. In dat Bild
linkerhand sühst noch de witten Blöden an den Stengel.
Siet Uurtieden warrt de Ackerbohn, riek an Protein
un Kahlenhydrate, in Europa kultiveert un hett lange de Minschen
Nohrn geven. Mit de gröne Bohn is se bloots gaaanz wiedlöftig
verwandt, as Hülsenfucht. De dicke Bohn hett dat geern fuchtig
an de Fööt, mit Dröögde kann se nich üm;
man se bindt ok en Barg Stickstoff, den se later as Grööndung
den Bodden trüchgeven kann, wenn de Plant na de Aarn ünnerplöögt
warrt.
As
de gröne Bohn in Europa opkeem, sünk de dicke Bohn mehr
un mehr to'n Veehfoder af utnahmen even solk Episoden as
den 1. Weltkrieg. Dor hett se ehr grote Tied. Denn de Ackerbohn
bringt düüdlich mehr Erdrag as so'n gröne Goornbohnen-Plant.
Mehr Bohn för de Arbeit also.
Kaakte dicke Bohnen
|
Nu in'n Juli warrt de Bohnen langsam riep. Avers wat
passeert dormit? Landt se etwa op uns' Töllers, mit Zibbeln
in Botter andünst, mit Mehl afbunnen un den westfääl'schen
Rökerspeck dor rinsnibbelt?! Ha! Dat wüss ik avers. Neenee,
dat weer fröher mal; bloots in de mediterrane Köök
hett se sik deelwies hollen. Vundaag warrt de Plant bi uns as Veehfoder
anbuut, un twoors en richtig gode Naricht as Alternative
to dat ut Südamerika importeerte, Regenwoold-vernichten, genmanipuleerte
Soja. De Deerten kriegt de hele Plant to freten, so dat de Dünge-Egenschapen
nich so in't Gewicht fallt. Avers ok in de Biogasanlaag maakt se
en heel goden Job, levert mehr Gas as Mais un helpt op düsse
Aart, dat dat minner Mais-Monokulturen gifft.

Dat is also en kaptale Plant in veele Hinsicht. Man
för mi is se vör allen en Freid för't Oog un en Erinnern
an mien Vadder, de twee Weltkriegen beleven müss un 1989, in't
Johr vun'n Muerfall, doodbleev. Wüllt wi höpen, dat wi
den Freden bewohren köönt un de Ackerbohn nienich wedder
as Noothülp gegen den Hunger bruukt.