Ut de Muuskist:
Bremen sien blinne Heimatdichter

van Willi Höfig


Ik kenn em noch ut miene Kinnertied, Ottjen Alldag, de Bremer Jung. Mudder harr de Geschichten van em vörleest, dat weren 'n ganzen Barg, de Böker heet Ottjen Alldag un sien Kaperstreiche, Ottjen Alldag un sien Lehrtied un Ottjen Alldag un sien Moorhex. Dat gifft woll keen Tagenbaren, de Ottjen nich kennt (to de Tagenbaren hört use Familie jüst nich, wieldat wi blots ut Bremerhoben kümmt un nich ut Bremen sülvst). Tagenbaren, dat sünd de echten Bremer, in de Hansestadt born un upwussen, de up den Bremer Slötel uppassen un alltied op de Wacht sünd, dat nüms 'n Placken op de witte Bremer West maken deit. Man amenn is dat 'n beten överdreven un ik bün blots niedsch.

Nu also Ottjen Alldag. Sien Leven opschreven hett Georg Droste (1866 — 1935), un mit den hefft wi dat hier to doon. Op sienen Graffsteen op'n Karkhoff in Osterholz steiht de Vers:

Platt weer sien Sprak,
Rein weer sien Sak,
Hoch weer sien Streben,
Man düster sien Leben

Kannst woll seggen, dat sien Leven düüster weer — denn Georg weer blind. He keem ut 'ne Familie van Handwarkers un harr ne Stell in'n Wullhannel, as he mit 20 blind worr. För Blinne geev dat nich veel to doon in de Tiet: Un so verdeen he sien Geld as Hannelsmann op de Straat un lehrt denn in Hannover Körv flechten; un in de Bremer Blinnenkapell is he Trumpeter west. Lütt bi lütt funn he rut, dat de Lüüd em geern tohören deen, wenn he Geschichten op Platt vertellen dee. Un so maak he sik bi, Schrievmaschien för Blinne to lehren un Böker to schrieven. Dat eerste keem 1908 rut, de dree Böker van Ottjen Alldag van 1913 an. As de eerste grote Krieg vörbi weer, verdeent he al noog mit siene Böker, dat he keene Körv mehr maken müss.


Klick op to'n Vergröttern!

Över de Tieden redd heff ik Ut mien Muskantentied un annere lustige Geschichten, dat de Carl Schünemann Verlag in't Johr 1925 verleggt harr. Dunnemaals verstunnen se Böker to maken: Fienet Pappier, akkerater Druck sünner Fehler (un dat is nich licht, Plattdüütsch to'n Druck to bringen!), faster Inband, un de Schrift kannst ok hüüt noch goot lesen, ok wenn dat Fraktur is, de ole düütsche Schrifttype. En Book, dat sympathisch is un sik goot anfaten lett. "Musikantentied" — dat hört sich meist an as bi Fritz Reuter: Stromtiet, Franzosentiet, Festungstiet. Un dat is ok woll so. Döntjes in Vers un Prosa, lustige Gedichten un Geschichten, dat harrn sik de plattdüütschen Schrieverslüüd van Reuter afkeken, un dat gellt bet hüüt.

Kümmt daarop an, wat een daarvan maken deit. Un Georg Droste maak daar sien heel egen Werlt van. He fangt mit en poor Sieden Dichtkunst un Plattdütsch an (ik geev dat so wedder, as he de Bookstaven sett harr). Dichten is jümmer Lögen, dat is sien Menen. Aver en Lögen, wo en op stolt wesen kann. "Ick mutt hüte noch hartlich lachen," schrifft he, "wenn ick daran truggedenk, datt mi kortens mien olen Schollehrer besochde, mi bie de Schullern packde un hen un her schuddelde un sä: ‚Oh Georg, Georg, was kannst du lügen.' Dat Kumpelment weer mi mehr wert, as lange Strämels, de de Bläder öber Usereen bringen doht."


Klick op to'n Vergröttern!

Un wat seggt he över de Spraak? "Ut den richtigen Mund un ut de richtige Feddern kann use Plattdütsch hoch int Blaue stiegen un quinkeleern, as dat Leberken an'n Fröhjahrsmorgen. Dat kann aber ok brusen un donnern as de Stormwind, de de Eeken tuust, un denn wedder leeflich lachen, as de Sunnenschien, de öber de Heide lacht. Ok den vergnögden Sinn, den plattdütschen Volkswitz, den Volkshumor will't wi fastholen un hegen un plegen, anners wurd us 'n schönet Stuck von use dütsche Volksseele verlaren gahn."

Un denn gifft dat, to'n Bispill, Bremer Geschichten as de van de Dodenladen — hüüt warrt dat Sterbeversicherung nöömt: "Un ick segg so väl: de ole gode Tied schall leben! Un use Dodenladen daneben! — Wenn dar von Dage ok'n annern Wind rinkamen is, wenn se sick ok hüte ganz fien up Hochdütsch ‚Sterbekassen' nennt: leben schöt se doch, dat Leben is un blift doch ummer dat eenzigste Krut, wat gegen den Dod wussen is! Un dat weer 'n Jammer, wenn use Dodenladen mal dod gungen!" — Of de Versöök van en Bremer Zigarrnmaker in de Geschicht Plattdütsch buten Lands, in Baltimore in de USA Arbeit in sien Warf to finnen: "De Portjee, de ok Dütsch snackte, tuckschullerde un sä, datt allens besett't un nix to maken weer. Fritz versochte nu, den Mann to öbertügen, datt he'n Bremer weer, un de Bremers weern doch as duchtige Zigarrnmakers in'r ganzen Welt bekannt. ‚Bremer her — Bremer hin!' sä de Portjee, ‚das kann jeder sagen! Womit wollen Sie das beweisen, daß Sie 'n Bremer sind?' — "Wenn dat nich globen wullt, denn gah mi up'n Puckel sitten! Du Äbax!' sä Fritz toletzt vergrellt un dreihde sick um ton Weggahn. ‚Wat? Äbax?' klung em dat achternah, ‚Minsch kumm her, du schast Arbeit hebben! Du bist'n Bremer!'" — Un wi, as de Lesers van 2015, schöölt nu weten, wat Äbax is. Woll nix Fründlichet — dat is schaad, dat ik keen Bremer Woordenbook vörwiesen kann, ik kenn dat ok nich, wi sünd jo blots ut Bremerhoben.


Översicht över de Muuskist
23.8.2015

trüch


na baven


na't Flack

na de Startsiet