Ünnerwegens na Meckelnborg hen En Haibun vun Heinrich Kahl Se wöllt geern weten, wat en Haibun is? Dat is in de japaansche Literatur en Reisbericht mit inpasste Haiku. Dat is ja mien Bericht nu ok. 1. Hamborg Sünndag Klock teihn kümmt he in Hamborg an, de Fründ
ut Amerika mit sien twee Döchter. Dat Eerste sall sien, dat wi
tosamen den Sünndag fiert. Kathoolsch oder evangeelsch so
as he un ik dat is eendoont, de Mariendom in de Danziger Straat
un de Jacobikark in de Steenstraat sünd beid dicht bi. Wi
sitt denn in St. Jacobi, singt un höört de Predigt un staht
tosamen mit anner Minschen vör 'n Altor un kriegt Broot un Wien
un den Segen.
Den annern Dag staht wi dor in Lübeck ünner 'n Regenschirm op de Königstraat un kiekt hier de Reeg vun Figuren an, de baben an de Muer vun de Katharinenkark staht.
Denn gaht wi na de Brede-Straat hooch, gaht de en Stück lang, bi dat Raathuus üm de Eck na de Marienkark, na St. Marien in Lübeck mit de beiden Backsteen-Tooms un de grönen Kopperdacken. Binnen dat Middel-Schipp wo hooch! Wo hooch, Gott to Ehr! Un de is hier nich minner as in den Dom, bi den Bischop sien Kark. Wat Hinnerk de Lööw un de Bischop hebbt wullt un kunnt, dat wüllt un köönt ok de Börgers vun Lübeck, de Handwarkers, de Kooplüüd, de Hanseaten!
3. Na Meckelnborg hin Den annern Dag in'n Sünnenschien na Meckelnborg hin, un op'n Weg in't Lauenborgsche gau noch mal rinkeken na de ole Kark an de Stecknitz, güntsiet den Kanal in Barkentin! Binnen staht wi vör dat ole Boomstammkrüüz:
Denn föhrt wi wieder na Ratzborg, na den Dom mit den Löwen dorvör un mit de twee Hahnens op't Dack.
In den Krüüzgang, wo för de Mönken Swiegen anseggt weer, warrst du buten vör de rode Muer Barlach sienen Beddelmann wies, den elennigen Olen, de dor so möhsam mit dalböögte Kneen op sien Krücken bangt; ok sien Kinn mit den Boort is em afsackt. Ohn Kraft is he dor ganz un goor. Un wenn du mal enen Minschen bemöten sullst, de annerwegens so elennig an'n Weg sitt, denn denk dor an, wat Barlach di vör Ogen stellt.
De Reis geiht wieder, vun Ratzborg öber Gaadbusch na Vietlübb.
Dat bedüüdt: "Dos moi pou sto" (Geev mi, wo ik op stahn kann!). Dat hett en vun de greekschen Philosophen, Archimedes, mal seggt. Dor staht wi nu! Denn geiht dat vun Vietlübb de lütten un groten Straten lang na Wismar hin, na de ole Hansestadt, de sik rutputzt hett. Ehr Marienkark, de sik de Hanseaten vör mehr as fiefhunnert Johr in Lübeck afkeken harm, de stetht nich mehr. De hett de Spitzboort ut Sachsen, de Staatsraatsvörsitter, in de Luft jagen laten:
Ünnen an de Beek, de dörch Wismar löppt, wo de Wittfisch in speelt, dor kümmst du na de Nikolaikark hin, na Niklaas sien Kark, den hilligen Mann, den Bischop sien, de öber Schippslüüd un öber Kinner sien Hannen höllt. Un hier, in dat Middelschipp, de Pielers...
Bi Barlach in Güstrow. De grote Engel sweevt dor in den
Dom, sweevt un swiggt, Dag för Dag un Johr för Johr, hinweg
öber Johrhunnerte, öber Tiet un Tieden. He swiggt un röögt
sik nich, un liekers bedüüdt he wat, düüdt mit sein
Sweben hin op Welt, op Dood un Ewigkeit. Du steihst un simeleerst,
wat he di to seggen un to bedüden hett. Un wo du dor nu vör
em steihst, fangt de Orgel an to spelen; speelt Opernmusik vun Rossini
un Puccini. In dien Ohren klingt dat hier as "Trallala", un
du geihst denn rut. Oolt is Ernst Barlach nich worrn. In de Kniep hebbt's' em bröcht,
in Noot is he kamen, as sien Nabers in Güstrow nix mehr vun em
weten wullen un em de Schieben insmeten mit Steen, de he föhlen
kunn, as wenn
se sien Lief drapen harrn, as wenn se em bangmaken vör sien Arbeit,
so dat he toletzt denn op de Flucht güng, op de Flucht vör't
Leben, Flucht in den Dood.
Wo lang höllst du dat allens ut? Nich lang, denn geihst du rut un settst di dal ünner'n Boom un simeleerst vör di hin. 6. Schwerin Wat treckt di dor toeerst in'n Bann? De Dom mit sienen hogen Backsteentoorn. Un geihst du rin na dat hoge Schipp, denn sühst du dor de Pielers in ehr vörnehm griese un rode un grölne Farv.
Vorn, wo Lang- un Dwarsschipp sik krüüzt, dor hangt baben nu dat Krüüz ut Wismar, dat sien Dack öber'n Kopp verloren hett bi den groten Knall, den de rode Chef so wull. De Knubbens an dit Krüüz sünd opgahn, dat Krüüz is dörchgröönt ünner dat Licht, dat vun baben kümmt. Klock twölf is Meddagsbeden. Du settst di dal un töövst. Dor kaamt twee Minschen rin, Mann un Fro. Se wendt sik na'n Altor hin, böögt ehr Knee un slaht dat Krüüz, hier in den Dom bi de Protestanten, un se sett sik denn dal to'n Meddagsbeden, wo dat heet, dat Riek müch kamen.
In de Schweriner Schelfstadt hebbt de Hugenotten wahnt, de Protestanten ut Frankriek, de entweder ehren Globen oder ehr Heimat opgeben sullen. Se hebbt ehren Globen beholen un sünd ut ehr Heimat rut un na Schwerin kamen. Hier hebbt se ehr Kark boot. Un nu staht dor twee Minschen, Mann un Fm, vör'n Altor un singt, singt un scheert sik üm nix, so as Barlach sien Singen Klosterschöler. 7. Neekloster Uns' Weg vun Schwerin na Güstrow geiht nu öber Neekloster. Ok hier steiht de Karkendöör apen, un wi kiekt dor rin. Nie dücht uns hier gor nix, veelmehr allens oolt un stöbig. Man wenn ok de ole griese Stoff hier liggt dat Grootordige warrst liekers wies:
Vör Tieden wullen de Lüüd vun Barlach nix weten, smeten em de Schieben in, un hüüt is he en weltbekannten Künstler. Laterhin wullen de roden Herrn vun de Kark nix weten, un hüüttodaags staht jeden Dag de Dören apen.
Link to Ernst
Barlach: www.barlach-haus.de
|