|
Flüchtlinge
Dat weer to de Tiet, dat in de Trümmer vun'n Doom vun Lübeck
up de Nordsiet en Notkark mit Blickdack inricht weer, wo Pastoor Gottschewski
för uns Schöler an'n Maandadmorgen Andachten hööl.
De Oberschaul to'n Doom in Lübeck harr wedder ehr eigen Schaulhuus
kregen. Dat vun Brandbomben daallegte ole Huus weer bit 1949/50 wedder
upbuut. Un wat besünners wichtig weer, dat de Reformen vun den
Grünner vun de Oberrealschule zum Dom, Professer Sebald Schwarz,
wedder praktizeert wöörn.
Un so is dat denn woll kamen, dat wi mit de Kunsterziehungs AG in de
Unner- un Oberprima nich blots alle Lübecker Kunstwarke nau in
Ogenschien nähmen, ok wenn veele twei weern; uns Teikenlieherer
Dose föhrte mit uns ok na Sebarg to een Bildhauer. Sien Naam weer
Otto Flath.
In en witten Kiddel sää uns en lütte Mann denn "Gauden
Dag" un dat wi uns ümseihn un toseihn dörften. Süß
snackte hei nich veel.
Mi güngen de Ogen över. An bit an de Decke reiken Holtstämm
arbeidt de Künstler. Ik erinner keen Skulptuur nau, de dor in sien
Atelier stünn. Ik bleev spraakloos, woans een Minsch ut'n Holtstamm
Figuren ruthalte, de mit di snacken kunnen. Un se snackten vun iernste
Saken, vun Leev, vun Truur, vun Glöven un Höpen. Otto Flath
versmölt mit de fardigen Skulpturen un weer een Deil mit den Boom,
den hei mit Stemmiesen un Klopphamer to Lief rückte. He stünn
fast up en lütten Tritt un slöög mit all sien Kräfft
to. Holtspöön flögen dörch dat grote Atelieer, de
Ruuch vun dat frische Holt weer as en beten groff Parföng.
Lang bleven wi bi Otto Flath, nix wöör snackt. Ok uns Liehrer
verklorte nix, wi Junglüüd vun üm de 20 Johr weern ok
still. Wi föhlten all, dat wi hier an een besünner Steed weern,
wo ut Natuur Kunst ward. Un dat Kunst wat mit Nadenken, Besinnen un
Sinnfinnen to daun hett. Dat Belevnis is in mi bit hüüt un
dissen Dag.
Över föftig Johr sünd vergahn. Vör 20 Johr is Otto
Flath storven. — Un annerletzt sää een plattdüütsch
Matin, dat wi egenlich nu, wo hei 20 Johr doot is, an ehm erinnern schullen.
Dat hett sik bi mi fastsett. Un dormit dukte aver ok de Copyright-Fraag
up. Ja, de Stadt hett dat Copyright un en Fotograaf in Sebarg, kreeg
ik bald rut.
Un denn fünn ik den Venner
Verlag. De Chefin Fru Viola Heins schreev mi, dat ik de Biller vun
ehr Homepage woll nütten dörfft. Ehr Oma Gerda Orthmann, de
in de letzten Johren Otto Flaths Levensmatin weer, hett all ehr Fotos
mit Verlööf vun den Künstler maakt. De Stadtarchivaar
mütt aver dat Nütten tostimmen. Mien Freud weer groot, dat
dat Erwin Boldt daan hett. Un so kann ik an Otto Flath erinnern un en
poor Biller wiesen.
Ik dank vun Harten Fru Viola Heins un Herrn Erwin Boldt.
De Flüchtling
Otto Flath ward as Kind vun en düütsche Utwannererfamilje
an'n 9. vun'n Maimaand 1906 born. He keem in Staritzke bi Kiew in de
russsche Ukraine up de Welt.
Oskar, Emma, Margarethe un Arthur weern sien öllren Geswister,
Lydia, Berthold un Valentine de jüngern. Sien Öllern weern
Buurslüüd. Ut Otto sien Sicht harr de Opa up den Hoff das
Seggen.
Otto weer en spaddelig, rachitsch Buttscher, de ierst mit drei Johr
lopen liernte. Dat Leven vun de Sipp weer einfach, aver de Kinner weern
leevt un ümsorgt. Se harrn een schöön Kindheit, meinte
Otto Flath.
Un denn keem de 1. 8.1914. Dat weer een hitte Sommerdaag in'n August.
Russsche Suldaten keemen up ehr lütten Pierd anreden. — "Ji
mütt all weg!"
De Familje harr 14 Daag Tiet, denn aver güng de Aftranspoort loos.
Vörher harrn de Russen den Vadder snappt un to Dwangsarbeid na
Sibirien bröcht.
18 Daag duurte de Fohrt vun de Familje in een Veihwagen na Charkow.
Dor müßten se sik alleen dörchbringen, dat Geld, dat
se vun't Konsulaat kregen, reikte nich. 1916 kreeg Otto de Ruhr un wöör
noch spaddeliger. Aver se harrn to Eten un en Dack över'n Kopp.
Un Otto keem wedder to Kräfften.
In'n Harvst 1917 müßten alle Düütschen ruut ut
Rußland. So wullen dat de Bolschewiki. De Bahnfohrt na Riga duurte
endloos. In Riga söchten se een Schipp na Düütschland.
Se müßten aver töven. Mit een anner Familje kregen se
in'n 3.Stock een Stuuv. Riga weer de Höll, aver bi de Flaths regeerte
de Leev. Up de Straten wöör schåten. Twei Johr bröchten
se in Riga tau. Jümmer legen Dode up de Straten orrer swemmten
in de Düna. Hungersnoot bröök ut un all legen up de Nees;
Hungertyphus! — Un as de Welt heel düster weer, passeerte
een Wunner.
De Vadder, ok typhuskrank, stünn in de Döör. Un dat Wunner
wöör noch grötter: Hei harr dorför sorgt, dat de
Familje up een Schipp na Lübeck keem. Mit letzte Kräfft schafften
se dat.
De Weg to'n Künstler
In dat Johr 1919 keem de ganze Familje na Kiel Melsdörp. Nu kümmt
Otto dat ierste Maal to Schaul und in drei Johr schafft hei allens,
wat hei up de Volksschaul liernen kunn. Hei slütt en Liehr as Elfenbeinschnitzer
an, ward Steinbildhauer un kriggt denn een Stipendium för de Holtbillerhauer-Klass
up de Kunstschaul in Kiel.
Sein iersten Arbeiden in de Studientiet hebbt noch keen bestimmte Richt.
He orienteert sik an Vörbiller. Besünners Dertenskulpturen
hebbt ehm dat andoon. Barlach un Kollwitz sünd sien Vörbiller
bi de Bildhauerie.
Ut sien eigen Beleven entsteiht woll de Skulptuur "Flüchtlinge".
Religiööse Themen finnt een noch nich bi ehm.
Troostleder
In de Johren bit 1932 söcht hei na sienen Weg. Un dat in
een Tiet, wo de Wirtschafft daalliggt. Hei kriggt keen Materiaal, hei
kann nich utstellen. Un woans dat binnen in ehm utsüht, dat kriggt
nüms to weiten.
Otto Flath ward Bildhauer
Över de grote Wenn in sien Leven schrifft Otto Flath: "An'n
10. Februoor 1932 sää mi een Mitschöler in de Kunstschaul:
‚Du kriggst Besöök; de Ehelüüd willt, so schient
dat, to di!' To mi? —— En hochupwossen, siehr schööne,
noch junge Fru in en bildschöön elegant Pelzjack keem (mit
ehren Mann) up mi tau. Se stellten sik vör un ladten mi to'n 15.
Februoor to en ierst Tosammenkunft vun den (Kunst)verein in ehre Wahnung
in." … "Wat ik an dissen Dag al ahnte, dat dit de Erfüllung
vun mien Lengen, Bildhauer to warden, in sien Anfäng weer, de groot
Wenn in mien Leven, dat Erhören vun mien Beden, weit ik nich mehr."
Ellen Burmester kriggt Togang to dat Binnenleven vun den jungen Künstler.
Ehr vertruut hei, to ehr snackt hei vun sik. Un se geev em den Schubbs
in de rechte Richt. Ellen Burmesters Raat: "Nich de Noot mütt
Se dorstellen, sünnern woans een dor wedder rutkümmt."
Otto Flath, Ellen Burmester un ehr Mann, en gode Maler, bleven künstlerisch
dat Leven lang verbunnen.
Otto Flaths Öllern |
Ellen Burmester |
Ellen Burmester helpt Otto Flath to sien "Innere Befreiung".
Se snacken över Gott un de Welt un versöken, sik een Weltbild
to maken.
Över allens steiht Ellens Woord:
"De Kunst is de Süster vun de Religioon."
—
Un an Otto Flath sien Wark is to marken, dat Ellen Burmester Religioon
mystisch begreep. Theosophie un Anthroposophie spelen en Rull.
Een Hamborger Hauptpastoor schrifft över Otto Flath: "‚De
Kunst is de Süster vun de Religioon'. Dat hett sien Pleegmudder
Ellen Burmester to den jungen Flath seggt. Disse Wöör wöörn
to den Richt geven Satz vun sien Leven. De Religioon, frie vun Dogmen
un sture Liehrsätz, dat wöör sien Medium — un de
Kunst. In beide weer he ganz un goor Tohuus.
Hei wull Ewiges in de Tiet, Blievendes in allens Vergahnde, dat över
de Tiet in de Tiet to Fatende in de Kunst dorstellen. He wull dat nich
blots, hei müßt dat daun. Dit Mütten weer en hard Dwang.
Dat weer, binnen paraat to sien, sik sienen Gott hentogeven un to de
Kunst föhren to laten. Flaths Biller sparren un sporen dat Leed,
den Smart, dat Strieden, dat Lege in sien verschieden Wiesen nich ut.
Aver sien Gestalten schrien nich. Se sünd nich teikent vun Leed,
vun Noot un Gruun.
Se wirken bewohrt, up Reddung hen ut- un upricht. Faken schient se lööst
un frie. Mi erinnert dat an Jesus Woord: ‚In de Welt hebbt ji Angst,
aver weest trööst, ik heff de Welt överwunnen.'…"
(Johannes 16,33) So seggt de Hauptpastoor.
De Graal
Otto Flath hett bit to'n Sluß vun sien Leven to Hauptsaak Altäär
snitzt. Föftig Stück hett hei tostann bröcht.
De Krüüzaltaar vun 1934
Bleckeder Verkünnigungsaltaar
Altaar un Dööpsteen in St.Ansgar, Niemünster
Altaar in St.Ansgar, Niemünster
 
Altaar in St.Ansgar, Niemünster
De letzt Altaar, den Otto Flath maakt hett, steiht in mien Dörp
Stockelsdörp in de Martin- Luther-Gemeind. Ik kann de drei Biller
nich wiesen, wieldat de Vörsitter vun de Karkenmatenschop un een
Pastoor blots för 6 Månden dat Recht tau'n Bruken geven köönt.
Petri Fischtoog
Nahsten hett Jesus sick nochmal de Jüngers künni makt
an'n See vun Genezareth. Un dat güng so to:
Tohop wären Simon Petrus un Thomas, den se "Tweschenbroder"
nömt, un Nathanael ut Kana, wat in Galiläa liggn deit,
un Zebedäus sin Sohns un noch twee annere vun sin Jüngers.
Do sä Petrus to ehr: "Ick will losgahn un fischen."
Se sän to em: "Good, wi gaht mit di." So güngn
se los un kladdern in dat Boot. Awer düsse Nacht fungn se niks.
As dat nu hell wörr, do stünn Jesus ant Öwer. Se
wüssen dat awer nich, dat he dat war. Do sä he to ehr:
"Kinner, hebbt ji niks to eten?" Se sän: "Nä."
Do sä he to ehr: "Denn smiet' dat Nett mal rechderhand
vunt Boot ut! Denn fangt ji wat." Se dän dat, un se kunn'n
dat Nett knapp wedder hochkriegn; so vull war dat vun Fisch. Do
sä de Jünger, den Jesus lew harr, to Petrus: "Du,
dat is de Herr!" Un Simon Petrus harr dat knapp hört,
dat de Herr dat war, do smeet he — denn he harr niks an —
sin Arbeidskittel öwer un sprang int Water. De annern Jünger
kämen denn ran mit dat lütte Boot — se warn nich
wiet äff vun dat Öwer, blots so'n hunnert Meter —
un släpen dat Nett mit de Fisch. As se nu an Land kämen,
do seegn se, dat dor en Köhlfüer anmakt war, un en Mahltied
Fisch war to Füer brächt, un Brod lag ock dorbi. Un do
sä Jesus to ehr: "Bringt noch en poor Fisch her vun de,
de ji eben fungn hebbt!" Do güng Petrus wedder in't Boot
rin un trock dat Nett ant Land. Dat war vull vun grote Fisch; all'
un all' warn dat eenhunnertdreeunföfdi Stück. Un een mutt
sick wunnern; obschons dat so veele warn, reet dat Nett doch nich
twei. Nu sä Jesus to ehr: "So, nu kamt erstmal her un
fröhstückt!" Awer keen een vun de Jüngers harr
den Mot, em to fragn: "Wer büst du?" Se wüssen
gans good, dat de Herr dat war. Un denn kam Jesus un nahm dat Brod
un gew ehr dat, un mit de Fisch mak he dat grad so.
Düt war nu dat drüdde Mal, dat Jesus sick de Jüngers
wiesen da, siet dat he upstahn war vun de Doden.
Johannes 21, översett vun Johannes
Jessen
Ik dank noch maal vun Harten Fru Viola Heins un Herrn Erwin Boldt för
ehr Verlööf. Ahn de harr ik nix vertellen un wiesen kunnt.
In Memoriam
09.05.1906 — 10.05.1987
Otto Flath
Treckt up den höchsten Barg
Dat ward kamen in 'n Loop vun de Daag: De Barg vun den Herrn sien
Huus steiht fast, baben de Bargen un ruthaben över de Högels,
un all de Heidenvölker ströömt nah em hen. Veel Völker
gaht hen un seggt: 'Los, wi wollt ropstiegen nah den Herrn sienen
Barg, nah 't Huus vun Jakobs Gott. He schall uns sien Weeg wiesen,
un wi wollt op sien Padden gahn. Vun Zion nämli geiht de Anwiesen
ut un den Herrn sien Reed vun Jerusalem. He ward mang de Heidenvölker
richten un bi de veelen Völker Uurdeel spreken. Denn ward se
ehr Sweerter ümsmeeden to Ploogscharen un ehr Speere to Messern
för de Wienbuuern. Do ward keen Heidenvolk mehr gegen dat annere
dat Sweert opbören, se ward nich mehr lehren, Krieg to föhren.
Huus Jakob, los, wi wollt wanneln in den Herrn sien Licht!
Jesaja 2, 2-5, översett vun Karl-Emil
Schade
Hier kann een in't Internet miehr seihn un lesen:
"Otto Flath und seinem Werk widmet sich der Venner
Verlag ganz besonders. Der Holzbildhauer und Maler Otto Flath (1906-1987)
hat viele Kunstwerke von bleibendem Wert geschaffen."
|
