Puk un Klabautermann kåmt in’n Heven

Is nu wiss 150 Johr her. Na Slutup föhrte en Landweg dörch dat Lauerholt na Lübeck. Un so keem een ok na Gothmund. Een müßt en Landweg vun de Straat na Travemünn links afbögen.

Gothmund is en Fischerdörp an de Traav. De Fischerhüüs kuschelt sik achter en Anbarg. De Hüüs weern nich solk Paläst as hüüt. Kiek di man dat lütte mit Reth deckte Huus nau an.


Fischerhuus in Gothmund, Hans Westphal 1907


Pumpe, Bild Kapitel/Wikimedia Commons

De Pumpen harrn de Gothmunder ganz nöödig. De Traav is mit den Breitling to dicht an de Oostsee. Dat Wader is half sööt, half saltig — "brakig" seegt een. De Söötwaderfisch kunnen dat af. De Minschen aver kregen Buukwehdaag un de Loperie. Se müßten allens Wader, wat se to’t Drinken un Eten bruken dään, mit en Dracht in Emmer na Huus halen.

Ik will hüüt aver nich lang vertellen, woans de Fischer un Seelüüd vor so üm un bi 150 Johr an de Oostsee-Küst levten. Kaptein Jan un sien Fru Mareike stahn in’n Middelpunkt.


Mareike un Kaptein Jan, ehr Mann. Ut Westphal sien Bauk.

Se kemen beid ut Fischerfamiljen. Mareike harr dat ole Fischerhuus un de lütten Bööt, de aver nich to’t Fischen bruukt warden kunnen, arvt. Jans öllre Brauder harr de Fischerierechte, Kutter un Öllernhuus kregen. För em weer ok sorgt: Hei wöör Kaptein up Grote Fohrt. Woans levten de beiden nu? Mareike „güng in de Fisch“.


Vör Sünnenupgang ward de Fisch anlandt. Ut Westphal sien Bauk.

De Klock is woll jüst veer morgens. Vör jüm leeg nu nich een Dag, wo se ornlich utslapen kunnen. De fungen Fisch müßt verdeilt warden. Fischhändlers weeren ut Lübeck un die Ümgegen kamen un haalten ehr Portschoon, de se an densülven Dag verköpen kunnen. Woso allens so ielig? All weiten: Fisch verdarvt schnell, un en Fischvergiften is en lege Süük.


Mareikes höltern Koor sehg wat beder ut

Noch woll een Stunn fröher weer Mareike mit ehr höltern Koor dörch Gothmund tagen un harr de Fischer de Söötwaderfisch, de sei an den Dag nich sülven verköpen kunnen, afköfft. Dat weeren Schlie, Hekte, Karpen un Boors.


Hekte. Foto Holger Knoth/Wikimedia Commons

Mareike harr ok för de Sööt-Waderfisch in de Stadt in Spieslokale ehr fasten Afnehmers. Een kann ruhig seggen, dat dat de iersten Hüüs an’n Platz weeren, de „Lübsche Kogge“, de „Lübsche Adler“ un annere. Mareike leet sik nich vull in de Korden kieken.


Zander

För en staatschen Zander orrer gor en Wels kunn se en Batzen Geld in ehr Kniep daun. Dor sammelte sik wat in de Johren bi de düchtige Mareike in de Kniep.

Un wat makte Jan de ganze Tiet? Hei kreeg dat beste Utbillen, de dat to de Tiet geven kunn. Hard müßt hei ran, up See und up de „Schaulbank“. Dorför weer hei wohl ok de jüngst Kaptein up Grote Fohrt.

Nun müßt hei Glück hebben un gaude Reeder kriegen, de hei sien Könen wiesen kunn.


Håven vun Swinemünn – ole Postkoort

Jan wüßt, dat grote Scheep faken in Swinemünn orrer Stettin anlegten un dat de Reeder in Swinemünn en Sommerhuus harr. Hei putzt sik rut un nähm allen Maut tosamen. De Reeder wull mit ehm snacken un denn överleggen. Dat weer en Glücksdag: De Reeder schickte ehm Bott, wat hei mit dat Grootschipp „Herzogin Cecilie“ en grote Reis maken wull. Över den Lohn un so wöör naher snackt.


De „Herzogin Cecilie“ ünner vulle Seils

Achter den Reeder hüng en Bild vun „sien Schipp“. Hei ünnerschreev den Verdrag.

Un nu aver ran an de Arbeid. Dat schull in acht Daag Richt Rio utlopen, nu wöör dat in Stettin beladen.

Jan kunn gaud mit Minschen ümgahn. Hei söchte to de, de al up dat Schipp weeren, gaude Maten ut. Up dat Schipp kümmerte hei sik üm allens: In’n Frachtruum dukte hei up un hülp bi dat Verstauen vun sperrige Ladung. Elkeen Mast un Rah unnersöchte hei, leet de Tampen dörch den Hannen lopen, dat ok keen Schaden an weer. Un denn güng se loos, sien ierste, grote Reis mit en richtigen Windjammer. Se kemen in Storm un bestünnen allens gaud, dat Schipp un de Mannschop. Bald markten de Maten, dat se en gauden Kaptein harrn, un de Kaptein kunn sich up sien Maten verlaten.

Woso de Klabautermann un de Puk in’n Heven kemen, dorvun is bit nu keen Woort seggt. Müßt weiten: Dat is keen alldäglichen Weg, wenn een vun de Geister in den Heven keem. Tööv man beten af. Da duurt noch beten.


Rudi Witzke
19.9.2010


na baven