För elkeen Schipp een Geist?



Eenboom. Foto: magalex/Wikimedia Commons

Un se wagten sik rut up de See un wagen sik rut up de Ozeane,
de 71 % vun de Ierdæwerflach innehmen,
wat Storm weer orrer Sünnenschien, wat mit'n Eenboom
orrer een Dreimaster orrer een niemodsches Containerschipp.
Dat weer ganz to Anfang so und ward so blieven bit an't Enn.


Schipp in'n Storm, maalt vun Willem van der Velde

Un een Käpten mütt weiten:
Nehm ik Seils weg?
Welk Seils mütt dat sien?
Wennehr kann ik wedder miehr Dauk geven?


Bild vun Theodor Kittelsen. Sühst du den Klabautermann?

Wiss ward hei mit lütte Scheep anfungen sien.
Vele Johren hett dat duurt, bit dat hei een Grootseiler regeeren kunn.


Düt Boot is ok vun Theodor Kittelsen maalt


Grottseilscheep in'n Hamborger Håben in't 19.Johrhunnert, Postkoort

Masten un Rahen verdwass un verdweer, elkeen hett en Bedüden un een Upgaav, wenn dat Schipp up'n Ozeaan ünnerwegens is. Wi schafften dat nich, de Deile bi ehre Naams to nömen.

Een Käpten wüßt ehr Warken un Nütten in'n Storm un wenn keen Wind sik rögte. Aventüürsch weer de Seefohrt üm Kap Hoorn. Un dat duurte nich lang in de Seefohrt, dat de Matrosen un Janmaten hinner vörhollen Hannen sik vertellten, dat ehr Kaptein woll Hülp vun anner Kräfft kriegen müßt, süß weer dat nich minschenmööglich, de rechten Seils to setten orrer intohalen, dat Schipp seker üm dat Kap to bringen.

De Seefohrt mit Seilscheep is vörbi. De Janmaten köönt vertellen, de Kapteins swiegen noch hüüt. Se warden weiten, woso.

So kann ik denn ok beten för uns vertellen: De Geist, von den de Seelüüd snacken, is een gaude Geist, de ierst denn sien Schipp verlött, wenn dat ünnergüng. Klabautermann is sien Naam. Hei is so gaud as nienich to seihn un is gaud Fründ mit den Käpten, den hei wohrschuugt, wenn Gefohr drauhte. Hei weer de Berader vun den Kaptein. Hei hett sogoor vun Anfang bit dat Schippbuen holpen, bi't Afdichten vun't Schippsdeck, dat Kalfatern nöömt ward. Ok bi den Upbuu vun de Takelaasch hett hei Hand anleggt.

Hei is en lütten Kierl, is antrocken as en Seemann. Hei hett en füürroden Kopp, witten Boort un rode Backen. Sien Ogen sünd hell un blaag, hei hett en fien Stimm un fiene Hannen. Up't Schipp is hei meist in'n Laadruum. Hei passt up, dat de Ladung nich verrutscht. Dat Schipp dörff keen Slaagsiet kriegen. Kümmt Storm up, denn sliekert hei, vun nüms seihn, an Deck, sett sik in den Anker, wenn't leger ward, söcht hei sik up den Klüverboom en Platz. Dor kann hei gaud den Kaptein seihn un de Käpten ehm ok. Se beraden sik seker. Dat warden se mit Handteiken maakt hebben. Wi weiten dat nich. Is ok ehr Saak.


Klüverboom. Foto fotom.prinke/Flickr

Du glöövst nich an'n Klabautermann?
Nu, wo Radar un GPS de Scheep seker över den Ozeaan bringt?
En Kaptein hett dortau maal seggt:
"De Klabautermann?
Dat is mien Geheimis.
wenn ik dorvon räden doo,
dat is mi verbaden.
Ik heff eenen an Buurd hatt,
oewer seihn heff ik keenen."

Umland, Seemann


Brennen Schipp, maalt vun William Turner


"Hei hevt de Wellen in de höchste Hööcht", maalt vun William Turner

Nich jümmer kunnen Klabautermann un Käpten een Schipp redden. De Käpten güng mit sien Schipp unner, de Matrosen versöchten in Reddungbööt ehr Leven to reddden, de Klabautermann verleet as Geist, as en Blitz, dat verloren Schipp un söchte sik up en Werft en nieges. Bi de velen Sagen kümmt ok annres vor.


De Klabautermann verlett dat sinken Schipp. Bild Rudi Witzke


Monsterwell

Sekere, grote Scheep föhren hüüt över de Ozeaane. Un doch: Kümmt en Monsterwell, keen Tsunami, denn verswinnt unverwohrns dat sekerst Schipp, nüms weit wo. Anner meinen, dat en Gas, Methan, de Oorsaak is, dat Scheep verswinnen. Seefohrt is jümmer noch en Aventüür mit Radel.


Gas stiggt up in'n Ozeaan

Dat de Kapteins hüüt beder allens rundüm seihn könnt, dorför hebbt sei nich miehr den Klabautermann. Dor dreiht sik baven in de Masten een Balken hen un her. Mit Strom meet hei, wat dor enerwat vör, neven orrer achter em is. En anner Appraat kann ok meten, wo deip dat is.


Kiek den Mast hooch: Dat Radar dreiht sik baven


Dat is de Frachter "Capetan Costis". Baven heff ik "Radar" anschreven.


So süht so'n Radar in grötter ut.

De Appraate heiten Radar. Wat de wies warden, wiesen se up en Oort Fernsehschirm. En liernte Radar-Matroos sää, wat hei wies wöör, över Funk sienen Käpten.


Hier kuntrulleert se de Radars un Deipden-Messgeräte

Un denn is Sluss mit uns Vertellen över de Geister.
All, von de wi snackt hebbt, de Pukken, de Groten Trolle, de Lütten Trolle, Rübezahl un de Klaubautermann sünd en Nix gegen unsen Hilligen Geist, de mit Vadder un Söhn de Ierd un de ganze Welt mit alle Stierns regeert.


Nalesen kannst veel miehr in Bäuker: Harmel "Sagen vom Klabautermann", "Klabautermann-Sagen und Gedichte", ok bi Harmel, un bi Harmel "Klabautermann-Sagen und Gemälde". Un de Bibel liggt
ok dorbi. Foto: Rudi Witzke

So sluut ik mien Vertellen över Geister to Wader un to Land mit de Psalmwöör:

"De op de See mit Scheep daaltröken,
Hannel dreven op groot Wadermassen;
se wöörn wies de Warke vun uns Herrn
un sien Wunner in de Grote See.
Wenn hei spröök un een Storm güng loos,
de de Wellen hevte in de höchste Hööcht
un se Richt Heven föhrten,
dat ehr Seel vör Angst mautloos wöörn,
dat se tummelten un wankten as Drunkene
un wüßten keen Raat miehr.
De to den Herrn schriegten in ehr Noot,
de föhrte hei ut ehr Ängsten
un geev Rauh dat grote Unweder,
dat de Wellen sik geven."

Psalm 107, 23-29



Rudi Witzke
23.8.2010


na baven