Wihnachten
in'n Nuurden vun Behrend Böckmann Bi uns in'n Nuurden hett sik dei Geburt von't Jesuskind in'n Stall tau Bethlehem mit den ollen Bruk vonne Sünnenwennfier vermengeliert, un ihrer as dat dei Geburt von'n Heiland inne Kark fiert wür, hemm' uns Vöröllern ehren ollen Gott Wotan orrer Odin un sien Fru verihrt, dei sik inne Twölwen also dei twölf Dåch üm'e Johreswenn' nå'n Rechten up'e Ierd ümseihn hemm'. Un von dor an wier dat noch 'n wieden Wech bet hen taun Wihnachtsmann von hüt. Un ihrer dat dat den Wihnachtsmann geef, keemen wer Johrhunnerte henwech dei Ruklås dei "ruge Klås" , Sintaklås un anner Gestalten, dei sik as Späukels anplünnten un grote un lütte Lüüd dörchschacht hemm', mit dei 'n Räknung tau beglieken wier. Dordörch is dei Wihnachtsmann låters tau sien Rut kåmen.
wer ihrer dat so wiet wier, keem noch dei Hillig Nikolaus in't Späl. Hei wier 390 nå J.C. Bischof von Myra in Lüttasien, as Christ schasst un infungen, un em wür as Christ Leed andån. An einen 6. Dezember twüschen 345 un 351 is hei storben un sien starwlichen werresten würn in't 11. Johrhunnert von Koplüd nå Italien bröcht. Hei wür as Märtyrer hillig språken un siet dat 15. Johrhunnert bringt dei Nikolaus lütte Gåwen. Dortau hemm' dei Kinner Schäpen ut Popier bastelt un up'e Finsterbänk stellt, låters wür ut dat Schäp dei Stäwel orrer Schauh. Dei Nikolaus is ok för väle Profeschonen un Läwenslagen dei Schutzpatron, ok för dei Fohrenslüd; un so heit dat ok in ein Leed "St. Niklaus wier ein Seemann". Tau sien Tiet geef dat all dei Wihnachtskrüff un dat Krübbenspäl un wull ok den Bruk, Barbaratwiegen tau schnieden, denn wecker sik an'n 4. Julmånd Twiegen vonne Kasbeern inne warme Stuf hålt, denn gåhn tau Wihnachten dei Bläudenknuppen up. Ok dei Dannenbom keem ierst väl låters up. 1570 ward von'n iersten düütschen Dannenbom in Marburg snackt, nå mihr as 200 Johr kümmt hei denn ok anne Wåderkant. 1772 harr 'n Schmä'meister in Gremsmöhlen den iersten mäkelnbörger Dannenbom. Üm Rostock keemen's üm 1830 in Mod'. Vörlöper von den Dannenbom is dei Paradiesbom, dei sik bet in't Middelöller hollen hett. As Schmuck geef dat för den Paradiesbom Äppel, Adam, Eva un dei Snåk. Dei keemen ok noch an'n Dannenbom, as hei mit Lichten, Nt un Semmelpoppen (Kinjespoppen), låters lütt Spältüüch, Zuckerkringel un annern Kråm uphübscht wür. Tau dei Krüff ünnern Dannenbom un dei Bescherung hett sik
ganz nuurdisch dei Julklapp hollen. Dat wiern lütte Gåwen,
dei mihrfach inpackt wiern un taun Bispill von Peiting, Hanni un Unkel
Heini utpackt würn, üm denn endlich bi Oma Berta tau lannen.
Af 1850 setten sik Kugeln ut Lauscha mihr un mihr as Dannenbomschmuck dörch. Fix keemen ok dei Amerikaner up den Geschmack un dat Geschäft füng an. wer ierst nå den 1. Weltkrieg güng dat Blasen von Dannenbomkugeln ok annerurtens los, un Wihnachten ward mihr un mihr taun Geschäft, mit dei Gåwen, mit den Schmuck för'n Dannenbom un den Bom sülben. Un tau Wihnachten geef dat in'n Nuurden näben Äppel un Nt up'n bunten Töller Schmoltnt anne Nuurdsee- un Päpernt anne Ostseeküst. 24.12.2022
|