Wiehnachtsstrapse

vun Günter Sohnemann

Endlich, de Kark weer ut. Ik, Günter, meist 8 Johr oolt, harr de hele Tied in de Kark leden. Dat Datum dormalen: Wiehnachten, den 24. 12.1948.

Vör eendusendnegenhunnerttatunveertig Johr weer de Befrier un Minschenfünd in de Krüff legen. En Baby, nix Dulles, dat weer ik doch ok mal west, so sünd wi all mal anfungen, in't Leven to gahn. — Naja, good, dat dat to sien Geboort Geschenke gifft, op de all Kinner mit Ungedüür töövt. In de festlich utsmückte Kark, mit twee Dannenbööm un elektrische Karsen, heff ik nich tohöört, dat de Paster seggen dä. Mien Gedanken weern al lang tohuus in de Gode Stuuv mit den Wiehnachtsboom, de ünner twölf Wasskarsen un de Lamettalast stöhnen dä.

In de smallen Lamettastriepen spegel sik dat Karsenlicht as lütte glinstern Blixen. De twölf Karsen bröchen en warm Licht in de wiehnachtlich Stuuv. In Gedanken sehg ik en roden Tretroller ünner den Boom un vele lütte Matchboxautos. Bunte Päckchen un Pakete för mi un mien Broders un Süsters. Jüst wull ik de Paketen opmaken, as mi en lütte Knuff in de Siet trüchbröch in dat Hier un Nu. Ik weer noch in de Kark.

De Sang vun de Gemeen weer verstummt. In'n Middelgang weern de Karkengängers dorbi, sik ünner wiehnachtlich Orgelmusik langsam un vun de frohe Bott erfüllt in lütte Koppels na den Utgang to bewegen. Op den Karkvörplatz sammeln sik lütte Gruppen un wünschen sik gegensiedig bi Nieselregen en segentes Wiehnachtsfest.

Ik drööm mi en Winter to den Hilligavend. Mi weer miteens koolt, en langsame Sneefall sett in. De Sneeflocken bleven op de Hööd, Mützen un Schullern vun de Karkenbesökers liggen. Ok de swack brennen Barmbeker Gaslaternen setten sik de witten Mützen vun'n Winter op. De Linnenbööm an'n Stratenrand mit ehr swatt Geäst been den liesen fallen Snee Asyl op ehr Telgen. Mien Droom güng to Enn; dat weer üm de blaue Stünn, ik föhl dat in'n Nieselregen. Ünner de Karkenbesökers weer veel Gemummel. "Wüllt de denn gor nich na Huus gahn, na ehrn Wiehnachtsboom un ehr Geschenken?", dach ik un tuck mit Ungedüür an de Mauen vun mien Öllern. Ik wull na Huus, na de Geschenke un ok na den Wiehnachtsboom.

Korte Büxen mit Strümp weern bet in de 1960er Johrn för Jungs normaal — nich bloots in'n Sommer

Endlich, ja, endlich möök sik uns Familientross op den Nahuusweg dör den köhlen, frostigen Avenddaak. De natte Küll krööp mi de bestrumpften Been hooch bet ünner mien korte Büx. Dor beet se fies to, in dat Stück vun'n Överschenkel twischen de Strümp ünner de korte Büx, dat ahn Schuul de Küll utsett weer. Bloots en poor dünne Strapse höllen dor de Strümp af, daaltorutschen.

Op den Nahuusweg harr mien Süster Gertrud de Idee, in de wenigen Hüüs in Barmbek, de dormalen vun Minschen bewahnt weern, twischen de Ruinen, de belüchten Wiehnachtsbööm to tellen. Dat weer ja as en Schatzsöök, an den nattkolen Avend dor buten dat Licht in de Finster to tellen, dat vun de wärmen Karsen an de Wiehnachtsbööm keem. Dorbi vergeet ik de Küll, de mi kneep.

Bet na Huus harrn wi tachteihn Wiehnachtsbööm tellt mit ehr brennen Karsen achter de Gardinen in de Finster, 'neem wiss de Familien al bi de Bescherung weern. Ik as Kind dach bloots, de hebbt dat good, de hebbt ehr Tied nich in de Kark tobröcht! — Ik sehn mi in de Gode Stuuv na uns Geschenke ünner den Boom.

In de utköhlte Wahnung ankamen, setten wi uns eerstmal in de Köök üm den ovalen Disch, de al mit de ünnerscheedlichsten Teller un Bestecke ut uns Nakriegs-Sammelsuus deckt weer. Wi weern utbombt west un harrn nu dat dat gröttste Utstattungs-Kuddelmuddel vun'e ganze Familienhistorie. Later, as de Tieden beter woorn, hett düt Porzlaan noch gode Deensten op Polteravende in de Weerschapswunnertied daan. Dormalen weern wi froh, dat op'n Disch to hebben.

Wieldess Oma den koolt woorn Kökenaven inböten dä un Opa datsülvige mehr so geheimnisvull mit den Aven in de Wiehnachtsstuuv dä, woor en reesengrote Schöttel mit Kantüffelsalaat opdragen un merrn op den Disch stellt. Bald brennen ok in'n Kökenaven de Briketts. In dat hitte Water in en Pott op düsse Aven keem en grote Menge Wiener Wüst. As de Wüst dampen in en Schöttel blangen en Korv Brötchen op den Disch stunnen, haal Opa noch fix en Glas Mostrich ut de Spieskamer.
Dat weer wedder warm woorn in de Köök.

Opa sä noch en kort Dank-Tischgebet för de goden Gaven. Föer een Momang vergeet ik sogor de Wiehnachtsgeschenke. Wüstchen satt, dat harr ik miendaag noch nienich eten. Ik glööv, ik heff dree Wüstchen mit Kantüffelsalaat eten, nich slecht för den Buttscher vun söben; dorto de goden Brötchen — lecker!

Endlich, en Ewigkeit weer vergahn siet de Kark... de Groten verswünnen all in de Wiehnachtsstuuv, "wat vörbereiden", as se sään; eerst wenn de lütte Klock pingeln wöör, schulln wi — mien lütt Broder un ik — de Döör opmaken un in de Wiehnachtsstuuv kamen. Dat duer... Mien Gedanken weern: De hebbt de Klock versuust, nu söökt se ehr!
Dör de slaten Döör frögen wi na, wat wi villicht de Klock överhöört harrn. "Noch een Ogenblick!" heeß de Anter. Endlich! De sülvern Klang vun en lütte Klock weer to höörn. Vull Andacht drück ik de Klink vun de Wiehnachtsstuvendöör daal — un keek in en vun güllen Licht erfüllte, warme Stuuv. Dor seten Oma, Opa, Mama, Papa, Gertrud, Martha un Hermann mit fierlich anstrahlte Gesichter. De Lichtquell weer de Wiehnachtsboom mit sien brennen Wasskarsen; he stunn in de Eck achter de Döör, un wi sehgen em eerst, as wi ganz in de Stuuv rinkemen.

So fierlich de Groten ok weern — wi, de Lütten, harrn dor keen Vermaak an. Wi keken bloots op de Pakete ünner den Wiehnachtsboom. Mien Dagdroom in de Kark weer nich in Erfüllung gahn, dat sehg ik op den eersten Blick — keen Ballon-Tretroller, avers en Kraan mit veer Rööd un en wieden Utlegger un Kurbel to'n Rop- un Rünnerlaten tröck mi glieks magisch an... En energisch "Hollstopp, eerst en Wiehnachtsgedicht opseggen!" keem vun de Groten op't Sofa. Uns grote Süstern Gertrud un Martha harrn mit uns je een Gedicht inöövt. Mien harr ik al wedder vergeten, avers mien Broder Gerhard sä braav sien "Von drauß' vom Walde komm ich her" op. Mien Gedicht bröch ik bloots mit de Hölp vun mien Süster Gertrud to Enn. Endlich dröffen wi an de Geschenke!

De Kraan weer vun Opa in'n Keller mit vele lütte Nieten op en Stück Hamborger U-Bahnschiene as Amboss tosamennietet worrn. En ole Nähgarnrull mit en Kurbel, vull mit Paketband oprullt, weer de Seiltrummel vun'n Kraanhaken. Mit griese Klöör anstreken, woor dat mien leevstes Speeltüüch.

De höltern LKW, de dorto höör, weer ok gries anpöönt. Denn keem de Satz vun Oma: "Avers den Kraan un den LKW mööt ji ünner sik delen!" — De annern Geschenke to'n Antrecken keek ik gor nich mehr an, ik wull bloots noch an dat Speeltüüch. Oma un mien Moder müssen mi mit de Nees op stötten, dat dor noch mehr Geschenke för mi ünnern Wiehnachtsboom legen. Eerst mit ehr energsche Hülp kreeg ik de sülvststrickte, wanschapen bruun-witt Pudelmütz mit Bommel opsett. Denn keem en grulich Deel, vun Oma utpackt. Mit warme Wöör wulln se mi verklaarn, wo praktisch so en Leibchen weer.

Ik kunn un kunn düsse Leibchen för Jungs nich utstahn, bet hüüt nich. De Dag vun de Befrien keem denn ok för mi, een Maand later, Enn Januar. Dor harr ik Bortsdag un kreeg en Büx — mien eerste lange Büx! Dat weer en so nöömte Skibüx, mit'n Bündchen to'n Toknütten an'n Knöchel.

Düt Wiehnachten güng in mien Erinnern in as de letzte, frostige Wiehnachtsstrapsen-Wiehnacht 1948.