Wo de Welt ophört, dor fangt se ierst an vun Rudi Witzke To'n Anhören hier klicken:
In jeedeenen Böker-Laden kannst Döntjes un Riemels vun veele Gegenden vun unse plattdüütsche Heimat köpen. Un nu gifft dor avers ok mien, uns Eck. Ik söök un söök, wat dor wat schreven is, wo ik to Huus bün, wo miene Heimat is. Vergeevs un ümsünst! In Hochdüütsch finnst dit un dat: Op Lubins Landkoort von 1618 is een sloten Ort "bey den Häusern" mit fief Hüüs inmalt, avers keene verenkelten Hööf. Up de Sweden-Koort vun 1696 find't man twee Steeden: "Heidmann" un "Holländer Häuser". In de Karkenmatrikel von Groot Muhrdörp von 1744 steiht: "Dort hat früher nur ein Kuhhirte gelebt, jetzt sind es vier Wesen mit vier Hausleuten geworden." Kurios: 1710 geev dat avers dor all een School. De Schoolmeister weer Abraham Kirchhof. So ganz passt dat allens nich tosamen.
Is jo woll een versteckte Eck, mien Tohuus. Denn ward dat Tied,
dat ik vertell; ne, nix Geschichtliches, mihr wat vun'n Alldaag
un mien Kinner-Beleven. Denn ersten Deil geev ik de Överschrift:
"Wo de Welt ophöört, dor fangt se ierst an." Dissen Satz hett för sößdig Johren mien Patenunkel Jehann seggt. Un ik will vertellen, wo dat weer un wi dat to dissen Utspruch kamen is. Jeedeen vun uns is enerworrns op de Welt kamen, welk in Lübeck, welk in Eutin, Kiel, Stockelsdörp orrer annerswo. Un meist weit man denn glieks Bescheed, wo dat weer. ln't Leven kümmt dat öftins vör, dat du diene Personalien angeven müßt, för'n Paß, 'n Führerschien un wat sünst noch. Un wenn mi nu een Beamt mit so'n langes Formuloor vör sik fragt: "Geburtsort?", denn mutt ik dat jo genau angeven, un ik segg denn: "Sunsche Wisch op de Insel Zingst, Kreis Franzborg-Borth." Ik segg dat natüürlich up Hochdüütsch: Sundische Wiese auf der Insel Zingst Denn kickt mi de Beamt an, as wenn ik ehm verdummdüveln wull. Üm dat kort to maken: De Amtsschimmel hett dat Problem löst un mien Angååv för ehm hannig makt. Un so mütt ik up de Fraag "Geboren wo?" antern: Sundwiese, Kreis Barth Villicht köönt Se sik vörstellen: Ik kam mit denn
jümmer en beten verstümmelt vör, un 'ne liese Truurigkeet
kümmt up.
Un ik will kort den Weg beschrieven, woans Se dor henkaamt. Ik fang mal glieks achter Rostock an. Up de B 105 geiht dat kort vör Ribnitz links över Klockenhagen af na dat Fischland un den Darß.
Nu geiht dat avers ierst los: Vun dat Karkdörp un Ostseebad
Zingst möten Se noch maal twölf Kilometer an'n Strand
lang gahn or an'n Bodden up eene smalle Straat na Osten föhren.
Middendörch geiht dat nich. Dor liggt hüüt un dissen
Dag noch en meist undörchdringliche Urwald, de Straminke un
dat Stralsunnerholt un dat Osterholt. Tje, un achter de Straminke, dat Stralsunner- un Oster-Holt, dar
streckt sik denn dat wiet uteenanner liggende Dörp Sunsche
Wisch acht Kilometer na Osten, twei bit veer Kilometer is dat
bloots breit, twüschen Ostsee un Bodden. 10.000 Morgen Land
hörten to de Buurnhööf. Vör sößdig Johren hett sik dor dit Begevnis afspeelt:
Wi Kinner seten avends faken bi mienen Patenunkel Jehann Schütt
op'n Dörensüll. Unkel Jehann smökte sien Piep. Un denn sää een vun der Berliner Herren: "Guter
Mann, wie können Sie in dieser öden Einsamkeit leben?
Hier ist de Welt doch zu Ende." Nee! Nee! Hier hört de Welt nich up. Hier fangt se ierst an." Mien Patenunkel Jehann is lang al doot. De Nazis makten ut de Sunsche Wisch 1936 en Bombodrom. Dor müßten alle Lüüd ümsiedelt warden. De Nazis wöörn 1945 vun de Rode Armee daaldwungen. De "Deutsche Wehrmacht" wöör ersett döch de Nationale Volkarmee, de nu de Sunsche Wisch wieder as Bombodrom nütten dää. Un wat in de Raktenscheiststänn loos weer, weit nu keen. Mien Maler avers weer dor Suldat. .. De DDR un de NVA wöör dörch verdreeglich Demonstratschonen 1989 uplööst un mit de Bundesrepublik versmolten. Wi kunnen wedder na'n Zingst föhrn. Dat Oortsschild
"Sundische Wiese" stünn noch, ok de Schaul.
|
||
13.6.2010 |