Op
ole Weeg un Brüchen:
De Quell vun de Swartau
vun Antje Heßler
Se köönt de Fotos per
Klick vergröttern. Trüch kaamt Se denn mit den Zurück-Knoop
op de Browser-Symboolliest.
Ümmer noch söchen wi na de Quell vun de
Schwartau. Dat weer gor nich so eenfach. Wi harrn dacht, wenn wi
Watermöhlen vun de Swartau finnt, is de Quell nich wiet. Möhlen
harrn wi all welk funnen. Dat geev en ganze Reeg. De Swartau harr
en teemlich Gefälle, un dat hebbt de Ritter in de dormalige
Tiet nütt. Wieldat dor "Möhlenzwang" herrschen
dee, kunnen se goot Geld dormit verdenen. "Möhlenzwang"
heet, de Buurm weern op een Möhl fastleggt, se kunnen nich
frie wählen. De örtliche Möhl harr so dat Pries-Monopol!
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_23.jpg)
De Swartau is hier al en stattlichen Möhlenbek
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_04.jpg)
Hier is de Swartau noch lütter, hett
aver
flotte Strömung un lütte Stroomsnelln
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_01.jpg)
Verdröömte Moorsee
Bi de Sökeree weern mien Fründin un ik enen
Diek wies woorn, de in de Neegde vun de Swartau leeg. De hett uns
Upmarken för en ganzen Stoot up sik trocken. Den Besitter hebbt
wi kennen lehrt. He harr den Diek anleggt un mit den Naam "Haralds
Diek" döfft. Aver nu güng unsen Weg wieder an de
Swartau lang. Un de Moorseen in dat Quellrebett sehgen meist so
ut, as harr düsse Harald sik sienen Diek hier afkeken!
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_24.jpg)
En Möhlendiek as in't Märken
Ünner de Stratenbrüchen...
|
De Swartau harr sik den Weg in en Urstromtal ut de
letzt Iestiet bahnt. Se harr dor noch nich dat flotte Fleettempo,
dat se hüüt to'n goden Möhlenbek maakt. Nee, se is
langsam flütt un hett dat ganze Rebett natt hollen. Dorbi hebbt
sik Moore bildt. Bi Gothendorp up den Weg na Braak bi Bosau weern
noch Moordieken vörhannen. Dor müss dat Water mit Pumpen
reguleert warrn. Direkt nevenan leep de Swartau. Aver de
Quell vun de Swartau weer dat noch nich.
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_20.jpg)
...is de Swartau ok mal verrohrt
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_07.jpg)
Hindaalna
de Swartau güng en Feldweg. De weer aver mit en Gatter afsparrt.
In de Twischentiet harrn wi lehrt, wie man dat upmaken kann. Dörch
buntes Harvstloov tippeln wi an de Swartau lang bit na de Moordieken.
Dat weer mal wedder en ganz vertöverten Weg. Up halve Streck
keem noch en lütte Beek un münn in de Swartau. De weer
jüüst vun Landarbeider kleit woorn. Sünst weern wi
se wull gor nich wies woorn.
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_15.jpg)
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_14.jpg)
Up den Möhlenweg neven de Swartau föhrn
wi wieder na Braak. In Braak kemen wi an dat Wilhelm-Wisser-Huus
vörbi; Wilhelm Wisser weer en bekannten Märkenonkel. He
hett ole Geschichten vun de Dörpschaft Braak sammelt.
Unsen
Weg güng wieder, wi söchen ümmer noch de Quell vun
de Swartau. En Wegwieser wies uns den Weg na Braak. Dor sull de
Schwartau sik en deepes Bett dörch den Woold maakt hebben.
De Iestied harr richtig ehr Spuur maakt. Aver de Quell weer dat
ümmer noch nich.
En Brügg över de Schwartau leet uns in dat
Dörp Braak kamen. Smucke ole Buurnhüüs, noch mit
so'n olen Holttrempel, begröten uns. Ok dor harr de Swartau
sik en Bett maakt. Dor harr se sogoor twee Arms. In den enen Schwartauarm
wies uns de Fru vun den Möller enen Steen, enen Watergeist.
De sehg recht grimmig ut. An sien Kopp kunn man den Waterstand aflesen.
Wenn de Schwartau toveel Water harr, weer de Geist nich mehr to
sehn. Aver de beiden Arms vun de Swartau weern nu to en Arm tohoop.
Nu weer dat de richtige Swartau.
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_06.jpg)
In Braak
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_18.jpg)
De Watergeist
Dat ol' Möhlenhuus
|
Bi dat ole Möhlenhuus an den Möhlendiek
weer en Appelgoorn. Den kunnen wi uns ankieken. De frischen Appeln
legen up den Rasen. De ole Möller hark dat Loof ünner
de Kastangel tohoop. He harr mank dat verdrögte Loof de Miniermotte
funnen, un de müss nu verbrennt warrn. Anners kunn man ehr
nich bikamen. Grote Qualmwulken trocken över dat ole Möhlenhuus.
In de gemütliche Eck mit de utrangeerten Möhlenrööd
kunnst nich mehr sitten.
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_19.jpg)
Appeln liegt mang dat Loof
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_08.jpg)
De gefährliche Miniermotte
Ganz in de Neegde vun de Möhl weer dat Aukamper
Moor. Dor harr man 1946 dat "Braaker Götterpoor"
funnen. Dat weern Kultfiguren, vör ca. 2500 Johr ut Eekenholt
sneden en Fru un en Mann, lang, slank, nakelt, minimalistisch.
Se staht hüüt in't Landmuseum Slott Gottorf, in dat archäologische
Museum. Överall in dat Aukamper Moor funn man noch verbrannte
Eer. Dat weern seker noch Reste vun ole Kultstätten. Un wokeen
weet, wat allens noch in dat Moor binnen stekt?!
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_22.jpg)
En ole Steen bi de Möhl
Bi en Buurn in Braak hett man noch enen vörgeschichtlichen
Schalensteen funnen. De is nu in dat Museum vun Niestadt upstellt.
In de ganze Gegend an de Schwartau üm dat Aukamper Moor harr
man Sporen vun uns Vörfahren funnen. De Besiedlung is all 1363
erwähnt, aver dat is bloots de geschichtliche Tied; in de vörgeschichtliche
Tied is de Gegend al veel fröher bewahnt west.
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_21.jpg)
Ok de Vörfahren vun den Fasan hebbt
hier al lange Tied leevt!
Ok an Legenden is de Gegend riek. Bi uns Sökeree
kemen wi noch an en archäologisches Graff vörbi. Dat weer
de Wittwievenbarg. Dor hebbt de witten Fruun wahnt. Weer in't Ümfeld
en Fest, kregen de Arbeider ut sülverne Töller un mit
sülvernet Besteck Eten serviert. Solang, bit en Arbeider dat
Besteck insteekt hett. Dor weern de witten Fruun böös.
De Arbeider hebbt nienich mehr wat schenkt kregen.
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_17.jpg)
Murmel, murmel...
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_16.jpg)
...de Fluss vertellt vun ole Tieden
Smuckes Möhlenhus
|
Un hüüt söchen wi de Quell vun de echte
Schwartau. Se hett twee Quellflüss. An den Möhlendiek
in Braak drepen se tohoop to enen Fluss, to de echte Schwartau.
Wat harr de Schwartau in de Tied vun ehr Bestahn allens to sehn
kregen!
Dat Götterpoor in dat Aukamper Moor weer wat
ganz Besünneres. Aver ok de olen Möhlen harrn uns dat
andaan. Villicht findt wi ok noch de Quelln vun de Quellflüss
vun de Schwartau!
![](erinn_biller_2/schwartauquelle_05.jpg)
Tschüß, du schöne Fluss!
|