Friedrich Schnoor (1879 1966) sien Schrieversnaam weer Fiete Lüttenhus hett twee Weltkriegen un twee Nakriegstieden beleevt un op Platt Gedichten to un ut sien Tied schreven. Sien Söhn Freddy Schnoor hett uns en ganz Koppel Texten ut sien Vadders Nalaat tostüürt, de de Tiedlööp in en direkten, tiednahen Spegel wiesen doot. Dat Gedicht "Streik!" vun 1922 to'n Beginn vun de grote Inflaschoon wiest, wo untofreden de Arbeiterschicht weer un dat dat ok dor noch welk geev, de sik nich mal düsse Untofredenheit leisten kunnen. Soziale Afsekern geev dat kuum. Dat Vertellsel "Ut de Handwarksburschentied" wiest in humorig-romantiseerte Szenen dat ruge, unsekere un povere Leven vun wannern Handwarksgeselln, as ehr dat üm 1900 noch geven hett. Streik! Mien letztes Wort! Wi lot
uns hier nich knechten,
Un Gruppenwies' doht se tosomn
stohn
Wer geew dat Brot em för siene
Leewen? |
|
Ut de Handwarksburschentied "Dat kann ick Di seggen, Fiete", seed mien oll Fründ
Hanne to mi, as wi mol wedder bi den'n Neesenkröger Krischon
Göttsch in'n Keller bi'n Glas Grog seeten. "Dat weer
doch noch'n anner Tied, as wi noch jung Kerl weern, eben ut de
Lehr keum'n un op Uns heur de Welt to, ok wenn wi kuum en Penn in de Tasch harn. Du weest, dat ick Moler lehrt heff un mien Handwark ok god verstohn doh. Mien Wannerpass, den'n man jo hebben müß, weer in Ornung, 'n poor Doler Geld harr ick von mien'n Meister kregen, de drög ick, dat se mi nich stohln wörn, in'n Brustbüdel. As ick nu so recht vergneugt de Landstroot langmarschier, röppt op'nmol een achter mi: "Heda, Kolleje!" Ick kiek mi üm, dor kümmt noch so'n Reisenden achder mi an, un is denn ok gliek an mien Siet. Ünnern Arm drög he in'n rotwürpelt Taschendook sien lütt Bünnel. He sehg mehr en' n Fechtbroder un Landstrieker as en zunftmäßigen Handwarksburschen ähnlích. Mit sun dicken Proppentreckerknüppel suus he dörch de Luft un seed to mi, "Na, mien Tschunge, wat bist Du denn för'n Landsmann?" "Ick bin Lauenborger", segg ick to em. "Mensch", röppt he. "Wie sick dat trifft, dat is ja ooch meene Heemat. Dat nenn ick aber Jlück!" Ick dach bie mi, du wullt Lauenborger sien un snacks so'n Quittscheesprook?! Dat is doch komisch. "Sag mal", frögt he, "wat hast du für'n
Jewerbe?" Wat sull ick junge Dacks gegen so'n olln utgekookten Landstrieker maken? Ick geef em mien Tüch, wat ick in duppelte Oploog harr. He tröck mien'n Molerkittel öber, sett mien Mütz op un seed, "so, nu koom mit, ick weeß hier Bescheed, bin hier schon öfter getippelt. Et is blos noch'n Katzenspunng, dann sind wir in der Stadt, un gleich vorn wohnt en Maler, den riicken wir uff die Bude."
As wi bie den'n Moler in de Döör keum'n, dor weer de Meister grod bie't Farbenanreugen. Wi seeden mienen Gruß, harrn dorbie uns' Mützen in de Hand un frögen no Arbeit. Mien Kolleg harr dat Wort un snack von de Moleree, as ob he johrelang in dit Fach arbeit harr, dat ick mi vörkeum, as ob ick man so'n lütten Stümper gegen em weer. De Meister lang in de Tasch un geef jeden von uns föfdig Penn. Arbeit harr he to'n Glück nich för uns. Denn güngen wi. "Siehs du", seed mien Kolleg, as wi buten weern, "wie fein dat jeht. Nu jehn wir weiter. Gleich um die Ecke wohnt en Schlachter. Wir jehn hier eben in'n Torweg un tauschen unsern Kittel; siehs du", seed he, as wi dit mokt harrn, "nu bist du Schlachter bie mien'n Meester, wie ick bie dienen Maler war. Nu stell dir nich so dussellich an un komm mit!" Och, du leebe Tied, mi sack dat Hadd in de Bücks! Ick, de nich mol'n Fleeg dotmoken kunn, sull Slachter speeln. Ober weer he mit mi west, müss ick nu ok mit em. Also los! Wi keum'n vör den'n Slachter sien Loden an un güngn
rin. Mien Kolleeg güng op den'n Haublock to, neuhm dat Biel,
wat dor op leeg, sleug dreemol op den'n Block un seed: "Mit
Gunst und Erlaubnis, een zujereester Geselle bittet um Arbeit!"
Nu keum ick an de Reeg, un wie ick den'n Spruch nohbabbelt heff,
weet ick hüt noch nich.
Mien Kolleeg stünn achder den'n Meister sien'n breeden Rücken, un telegrafier mit all' de tein Finger in de Luft rum. De Meister schien dit to marken, he dreih sick op'mol um un hau mien'n Kollegen op de Nees', dat de platt op de Eer leeg. Denn röp he no achdern: "Emil, August, kommt schnell her!" Un in'n nächsten Ogenblick keum'n twee Slachtergeselln von achter her in'n Loden rinstörmt un kregen mi bi de Kehl.
"Halt!", reep de Meister, as ick em in mien Angst seggen
deh, dat ick unschullig in den'n Slachterkittel geroden weer,
un dat de anner mi dorto verföhrt harr, "diesen tut
nichts, den andern aber, der hier schon viel bei mir gefochten
hat, vermöbelt mir nach Strich und Faden, das ist der Verbrecher!"
Ick weer wie de Wind ut'n Loden un leup, as wenn de Dübel achder mi weer, ut den'n Ort rut, un sett mi denn eersmol in'n Schosseegroben un verpuuß mi. Ick harr woll'n Veddelstunn seeten, dor keum mien Kolleeg, nich antogohn, ne, antokrupen. Harrjeh, wat sehg de Kerl ut! Un wat schimp he, as he mi to sehn kreeg. "Du Heuochs!" reep he, "du Rindvieh! Ick hau dir alle Knochen kaputt, dass du sie nachzähln kanns un du weeßt, wieviel Knochen ein Ochse hat. Jieb mir meenen Kittel un meene Mütze wieder un lass dir nich wieder sehn, du Rhinozeros!"
Na, ick geef em sien Plünn un güng mien'n Weg alleen wieder. Ick keek mi nochmol üm un sehg, dat mien Kolleeg in'n Groben seet un sick eersmool verhooln deh. Denn de Slachtergeselln harrn em beus toricht. Ick funn in'n nächsten Ort Arbeit un heff mien'n Slachterkollegen nie wedder sehn. Dit sünd nu all veele Johrn her, ober ümmer, wenn ick dörch de Stadt goh un an'n Slachterloden vörbikoom, war ick an mien Handwarksburschentied erinnert, un an den'n Dag, wo ick Slachter speelt heff. Scheun weer de Tied doch. Ick much se nochmol torüchhebben! Blot in'n Slachterkittel kreeg mi keener wedder rin. Krischon, bring uns noch twee Grog, ober'n beten nördlich!" |
|
Översicht över uns Bidrääg vun un över Fiete Lüttenhus 1.5.2015 |