Kennt Se den Freedhoff in Hamborg-Ohlsdorf?

vun Gertrud Everding

Ingang Bramfeld

Dat Schild an'n Ingang

He is mit siene 400 ha de gröttste Freedhoff op uns Eer, un ik meen, ok de schöönste.

Dorüm harrn wi uns denn mit veer Frünnen op'n Weg maakt. Vörmeddag al weer dat bi 30 Grad warm, aver dat weer keen Hindernis för uns.

Schöne Weeg an't Water sünd ok bi Hitten moi!

Över Steg un Stiegels güng dat loos. De Rhododendron blöhn grad so schöön. Mit uns Auto fohrt wi bit Kapell 13. Avers mit Gräffnis harrn wi hüüt nix an'n Hoot.

Wi wüllt de greune Natuur, den Sommer un den scheunen Friedhoff ankieken. Nee, nich bloots lopen! Dat is to anstrengen bi düsse Hitt.

De Rhododendron lucht över den Diek

Ik harr mien Auto dorbi. Dree Fruunslüüd un een Mann, dat weer en ideale Gesellschap. Stück fohrn, Stück lopen, Stück fohrn, wedder Stück lopen, so weer dat kommodig.

Dat grote Bombenopper-Mahnmal för de 40.000 Doden von de Gomorrha-Angriffe Juli un August 1943 weer de eerste Statschoon.

En 5 Meter hogen Quader ut Sandsteen un binnen en Bild, ok in Sandsteen, ut de ole Tiet, as de greek'sche Fährmann Charon noch över den Acheron in den Hades, de Dodenwelt, fohrn is. Hier köönt Se dat denn, wenn Se dat wullt, noch mal nalesen. —
Op eenmal weer de Dag nich mehr so warm un de Sünn nich mehr so kloor. De Doot un ok de Krieg is nich vergeten, dat weer to föhlen.

Kriegsdodengräver

Aver wi wüllt dat nu nich so dichtebi in uns Hart un sünd denn mit uns Auto de Middelallee rünnerfohrt. Dor weern de Graugöös an't Swemmen un sik in de Sünn to aalen. De ganze Straat un de Rasen ümrüm weer vull mit Göösschiet.

Dat weer hier dat vulle Leven! Een Gesnater un Flünkenslahn! Ik weet noch, in Sommer, wenn de lütten Göös dat Flegen lehrt, denn kannst hier bloots so slieken mit dien Auto. Dat is een Flegen un Fladdern, as in Fuhlsbüttel mit de Fleegtüüch op de Landebahn.

Bi de Brüch in'n Achtergrund gifft dat Hunnerte Libellen

Kaam, gah mit mi röver!

En Reiher weer dor nu ok graad an't Fische fangen. Dat interesseer em nich, dat wi em dorbi tokeken. He harr uns sowieso keeneen von sien Fisch avgeven un dorüm sünd wi mit hungrigen Maag wiederfohrt.

Dat güng nu na Kapell 10. Goor nich lang, denn weer dat schafft. Överall weer de Rhododendron an't Blöhn. Wi weern rein ut de Tüüt! So 5-6 Meter hooch weern de Büschen.

"Kiek maal", sä Ingrid, "hier is jo Lütt China!"
Op een Tafel stünn dat ok to lesen: Hier ruhen Menschen aus China!
Twee grote Löwen seten vör den Platz op Wacht.
Op een Graff leeg 'ne Menge Appels, Pfirsich un sünstwat för Aavt.
Dat meiste weer al vergammelt in de Sünn. "Wokeen schall dat denn nu eten?" fraag Gudrun. Keeneen von uns hett dat wusst. Anner Minschen, anner Sitten! Noch gau en Foto mit de chinesischen Löwen — wieder gung de Fohrt.

Kapelle 8! Utstiegen! Hier is dat Kolumbarium!

In't Kolumbarium

En grote Kapell för Truuerfiern. Aver allens stunn vull mit Glasvitrinen, mit Namens anschreven, un Urnen — överall Urnen — staatsch un opwennig! Richtig fierlich! Grootoordig, so'n Anblick! Aver ok düster. Na ja, wokeen dat mag, de mag dat mögen. Is ok nich ganz billig! Aver de Urne mutt denn nich in de Eer rin.

Un wedder lockt dat leevlicht Water

Barglandschap bi't Dichtereck

Dat Ohnsorg-Graff

Wi wullt toletzt partout noch na de Dichtereck kieken. Dorbi hung uns al ganz scheun de Tung ut'n Hals. Dat güng nu bargop un bargdal, wi wullt al opgeven. Un denn harrn wi dat doch noch funnen!

Hier legen all de Prominenten — nich allens Dichter, aver doch all ut dat noorddüütsche Literatur- un Kulturleven: Edgar Bessen, Fritz Stavenhagen, Familie Voscherau (Kulturleven? Ja, dat is en Schauspelerfamilje!), Richard Ohnsorg, de olle Henry Vahl un siene Familje un ganz wichtig — ok Wolfgang Borchert.

Graff vun Henry Vahl un sien Familie

Graff vun Fritz Stavenhagen

Dat Voscherau-Graff

Mannomann, dat weer'n Ding, wi harrn dat wohrhaftig funnen!

Bi Wolfgang Borchert weer sogoor en luurlüttjen ganz frischen Blomenstruuß op dat Graff! Wokeen den woll henleggt harr?

Wolfgang Borchert sien Graff — mit Blomenstruuß

Un wokeen sien Graff is düt? Kannst nix lesen!

Bald op alle veer Fööt sünd wi denn na unser Auto torüch. Düchtig kaputt weern wi — un döstig as'n Kamel na 40 Daag Wööstentour.
Weer doch keen Weltreis nich west! De Sünn weer noch dor un keen Acheron to sehn! Dat Leven harr uns noch bannig in de Kniep. As de Motor angüng, weern wi denn doch froh. Dree Stünnen ünnerwegens!

An een vun de Dieken

Gahn Se ok maal hen! Is wunnerscheun dor!

Dat grote Hööfdhus