Mien Hamborg

vun Ernst Meyer


Se köönt de Fotos per Klick vergröttern!
Trüch kaamt Se denn mit den Zurück-Knoop op de Browser-Symboolliest


Anlegger Neumühlen

Fröh opstahn, harr sien Dochter em raden, — fröh hest Du dat allerbest Licht. So steiht he al morrns um Klock fief in'n Hamborger Freehaven. He will mit sien Kamera gegen de opgahn Sünn Biller opnehmen, — vun'n Brooktor den Fleet dal, in't Gegenlicht dat Hauptzollamt mit all sien Toorns un Erkers. Un denn de wunnerschöön Reeg vun gröön-koppern Gevels, tosamen mit de Spitz vun de Katharienkark.

Sülvern blinkert dat Water un liesen slaht Wellen an de Muurn vun de Lagerhüüs. He höört sowat as'n Rasseln vun en Keed, — höört Wöör, de he nich düden kann, so as: "Hein, — fartig, — hiev up!" Un wedder dat Rasseln. — Och, denkt he, du hest toveel över den Freehaven leest, keen Wunner, dat de di narrt. — Keen Luuk is open, keen Kraan hett de Keed dallaten, und en Schuut un Mannslüüd sind ok nich to sehn. — Egenaartig.


Dampschipp "Kaiser Wilhelm" in Övelgönne

Röver na de anner Siet vun'n Fleet, röver na'n Sprinkenhoff un Chilehuus! Wuchtig un mächtig staht se dor, liek so as de Spiekers in'n Freehaven. Fritz Höger hett se in rode Backsteen kleedt, längs un queer in fantastisch Muster. He hett sik vun de groten Scheep, de Hamborgs Naam in de wiede Welt dragen hebbt, seker stüürn laten. So löppt dat Chilehuus spitz to as de staatsche Boog vun en Passagier-or Hannelsdamper. Em kummt de "Imperator", de "Vaterland", de "Europa" in'n Sinn, Dampers vun de Wörmann-Lien, vun Hapag-Lloyd un Hamborg-Süd.

Un nu geiht he den Wall hoch. An de Eck von de Steenstraat un in de Mühren böögt he af, den Rödingsmart to. — Wokeen singt denn dor? Is dat nich de Stimm vun'n dicken Willem? —— "An de Eck von de Steenstraat steiht en Olsch mit Stint, will mi vertellen, dat dat Schellfisch sünd, dor kumt en Schutzmann un seggt ganz schlau, mien leve Fro, dat sünd jo Kabeljau!" Snaakschen Krom! Wo is de dicke Fischfru, wo is de Koor mit Fisch? Wo is de Udl? Wörr em geern mal vertellen, of dat nu Stint or Schellfisch sünd. —— Keeneen to sehn! — De Straat is leer!


Hauptzollamt in'n Friehaven

Dat Licht hüüt Morrn is man eenmal kloor. He mutt trüch na'n Haven. In de Diekstraat, so kott achter den Rödingsmart, röppt em en to "Gröne Aal, gröön Aal!" Aver den Kerl mit den Spaankorv, den kann he nich wies warrn. Dat is jo narrsch! — Un as he op de Kehrwiederspitz den Haven in sien hele Pracht in'n Viseer hett un op'n Utlöser drück, —— dor weer em, as speel en Blaaskapell: "Muss ich denn, muss ich denn, zum Städele hinaus." He truut sien Ohren nich. "Heil Dir, Hammonia, o wie stolz stehst du da." En Utwandererschipp? Man, man, — keen Damper an de Brüüch, keen Lüüd op'n Anlegger. —— Aver, — sünd nich Millijonen vun Minschen över'n Hamborger Haven in de "Nee Welt" utwannert? Minschen, de "Keen Hüsung" , mehr harrn, so as Fritz Reuter seggt hett, Afscheedsleder! Is de Musik nich ümmer noch to höörn? Lies un lieser: "Wenn ich komm, wenn ich komm, —— wenn ich wieder, wieder komm..."


Övelgönne

Rechterhand gröten em dat Bismarckdenkmal un de Michel. Nu noch över'n Grootneemarkt na de Peterstraat, de Hütten to un den Pilatuspool ropp.

"Morgenstunde hat Gold im Munde." Un wedder is em, — as leeg wat in de Luft. Dor brabbelt doch een för sik hen: "I was mal very goot gelaunt, in Hamborg at the watercount, I see vun fern, it was noch hell, a piece of Appelsienschell. Wat was I for a bloody man, I rutsch dor out un fell lang hen, and fall direkt behind my Wief in een grote Windowschiev. And wat is — last not least — de Morool: op late ob early ganz egol, ik goh nie wedder op den Pilatuspool."— De is jo vun Benno Strandt! Pass op,
mien Jung, drööm nich, ansünsten fallst du mit dien Kamera lang hen!


Containerhaven vun Övelgönne ut sehn

"Küken, junge fette Küken!" — Dat lude Ropen sull em op'n Weg na'n Fischmart noch mal bemöten, in de Hoppenstraat: "Törf, — Lüüd kööpt Törf!" — Ut en anner Eck — "Lebennige Scholl'n, — lebennige Schollen!" Achter em: "Kieler Sprott,—— tein för'n Schilling!" Em is, — as wenn, — as wenn de Hüüs spreken kunnen un de Utroop an jem hangen bleven is.

Dat langt em. He geiht rünner na de Landungsbrüüch un ordert en dick Scholl, in Bodder braadt, mit Speckstipp, na Finkwarder Oart. —— Wenn de Dag blots höllt, wat he versprickt! He schuult röver na de "Rickmer Rickmers." Gegen Avend, denn hoolst du dien Teleobjektiv rut. Mann, wat warrt dat för'n Bild!

As he sik tofreden trüchlehnt, höört he en föchterlich Scheppern un Klappern. Is doch gar nix los? — Kloor doch, dat sünd de griesen, emaillen Koffietengs vun de Schuurlüüd un vun de Hamborger Ketelkloppers. Un he höört se tatsächlich singen : "Wi sünd de Hamborger Ketelklopper, un arbeid dröben bi Blohm un Voss, sind krüüzfidel un immer propper, kaut Swatten un hebbt mächtig Döst." —— Man, wat sittst du hier to drömen. Nu is he endgültig indükert in de dormalige Tiet.


Kanoon Neumühlen

Na Meddag fohrt he mit de U-Bahn na'n Eppendörper Boom, wannert na de Butenalster, findt Motive över Motive, smucke Huusdören, püükfeine Villen, prächtige Goarns, maakt'n poor Biller röver na de "Schöön Utsicht". He maakt en Koffiestopp an'n Anlegger "Rabenstraat" un föhrt mit'n Schipp na de anner Siet. Vun de Sösslingpoort ut hett he de Lombardsbrüüch, de Karktoorns un de Spitz vun't Rathuus in'n Kassen. Un as he endli an'n Boomwall anlangt, is dat fröhen Avend worrn. De swatten Masten vun de "Rickmer Rickmers", de Opbuten vun de "Cap San Diego" un achterrut de Köhlbrandbrüüch, allens in Avendssünnenschien, orangeroot.

Sien allerletzt — un wahrschienlich best Bild! — He is tofreden, sett sik op en Bank un kickt övert Water na Steenwarder, op de Swimmdocks vun "Blohm un Voss", op Kraans un Barkassen. Sünnenstrahlen blinkert sülvernroot över't rusig Water. Af un an höört he't luud tuten. ——— De Haven, — jo, de Haven, — de leevt! He sinniert.

Worum, so fraagt he sik, hebbt de Muurn un Hüüs mit em Platt snackt, an de Butenalster harr he nix, aver ok rein gar nix höört? Hier un annerwegens snackt man doch ok Platt. Worüm bemött em dat Spijökenkraam jüst hier in de Binnenstadt vun Hamborg? Liegt denn hier un an'n Hamborger Haven de Wotteln, wo Havenarbeiters, Handwerkers, — un sogar Kooplüüd Platt snackt hebbt, un wo för mennigeen "Hooch" sowat as'n en Fremdspraak weer?


Blick op dat Füerschipp "Elbe 13"

De Geschichten un Riemels vun Rudel Kinau, de vun "Sünn in de Seils", de plattdüütsche "Loreley!", von Hein Köllisch, Hans ut Hamm mit de Dibbermeiersch, de Leder vun de jüdschen Bröder Wolf, vun den "Jung mit'n Tüdelband", un veel annner Hamborger Dichterslüüd liegt op de Straat, hangt an Hüüs, ried op Wellen, bruukst blots intofangen. —— Mag ween, se alltosamen wöllt uns wohrschuun, dat de ool Spraak nich de Elv rünner geiht.

Plattdüütsch un Hamborg, dat klung — un sung man so, — — fröher! — Löppt di hüüt ünnerwegens mal "Platt" övern Weg, denn föhlst di forts to Huus, in dien un in mien Huus, ——— in mien un in dien Hamborg.


Fotos: © Ernst Meyer

25.4.2010


na baven