1.Mai — So wier dat: Rode Nägelken un Spickaal

vun Behrend Böckmann


Dei Nägelken sünd inne Middelmeergägend tau Hus un würn dor all in 't antike Athen un Rom tau Bläudenkränz wunnen un wägen ehr Rükels estemiert. Sei würn vör 'n Gottesblaum hollen un krägen den Nåmen "Dianthus", dei sik ut dat Wüür "dios" för Zeus (Gott) un "anthos" för Bläud tausåmensetten deit. Disse Blaum wier dunnemåls 'n Teiken för dei hillig Maria un dei Pien Christi un wür ierst in't 12./13. Johrhunnert wägen ehr Såmenkapseln up Middelnedderdüütsch "negelken" näumt. Dei seihn hüt noch so as Schausterspirken ut un dei plattdüütsch Nåm "Nägelken" wür denn tau den hochdüütschen "Nelken".

All in't 15. Johrhunnert wiern witte Nägelken dat Teiken för dat Glück inne Eh' un inne Leif, œwer rode Nägelken düden up 'n Leidenschaft un gäle up 'n Afneigung hen. So dei Blaumenspråk! Hüt gifft dat 320 bis 600 lütte un grote Oorten in väle Farwen in'n Gorns un Warmhüs. Eddelnägelken mit 'n groten Blaumenkopp un Spraynägelken mit väle lütte Bläudenköpp, dull rükend Land- un Feddernägelken, Klusternägelken un noch väl anner wassen in Gorns un Pött. Hemm' sik dei Feddernägelken in Gorns up'n Lann un dei groten Nägelken as Festdachsdekoratschon un Brutstruz — ok wägen dei fienen Rükels — œwer dei Tieden henwech hollen, so wiern's up eins inne 60er Johren blot noch selten bi'n Blaumenhöker antaudräpen. Dei Hippie-Rebellen mit ehr Flauer-Pauer-Bewägung un dei Achtunsössiger süngen leiwers "San Francisco" von Scott McKenzie un "All You Need is Love" vonne Beatles as dat Nachtleed von Brahms, in dat von Rosen un Nägelken sungen ward, un fünnen as Weltverännerer dei Nägelken för 'n oltmodsch' Såk von taurüchbläben Börgers un hemm's so mit 'n Bann belecht, dat's sik gor nich so recht dorvon verhålen künnen. Doch dei Nägelken hemm' dat œwerståhn, un sei sünd noch schöner, as sei dat eins wiern, un mit grote Köpp in all ehr Pracht wedder dor. Hellet un deipet Rod, rosa- un lilafarwen, gäl un orange, lachs- un champagnerfarwen, in gräun un schwatt, tweifarwig gesprenkelt, mit runne, utkarwte orrer utfranste Bläudenbläder. Un ok dei niegen Spraynelken mit väle lütte Bläudenköpp an einen Stengel sünd sihr beleiwt.

Dei Nägelken hemm' wedder ehrn Platz näben Rosen un Tulipan innåhmen un sünd wiederhen äbenso beleiwt as eins. Bet up't blautrode Nägelken, denn dei hemm' n politisch Geschicht, dei mit dei franzöös'sche Revolutschon von 1789 bit 1799 ehrn Anfang nähm. As dei Jakobiner denn twüschen Juni 1793 un Enn' Juli 1794 taun Schrecken för dei franzöös'sche Nobless Dusende dörch't Fallbiel köppt hemm, hemm' sülbige up'n Wech taut Fallbiel mit 'n blaudrodet Nägelken in't Knoplock tau verståhn gäben, dat's mit disse Oort von Macht nich inverståhn sünd. Un up den internatschonalen Sozialistenkongress in't Johr 1889 in Paris wür dat blautrode Nägelken denn dat Teiken vonne Arbeiterbewägung.

As dei Arbeiters tau Tieden von't Sozialistengesetz in Düütschland dei rode Fåhn nich hochhollen dörsten, hemm's sik mit rode Nägelken in't Knoplock as 'n Teiken för'n glieke Gesinnung un glieket Ansinnen tau erkennen gäben. Blaudrode Nelken warden hüt noch vör't Postament von Rosa Luxemburg und Korl Liebknecht aflecht; dei Sozialdemokraten in'n Österriekschen Nationalrat stäken sik, wenn's dat ierste Mål in't Parlement tausåmenkåmen, ein rodet Nägelken in't Knoplock.

Mit 'n Nägelken in'n Flintenlop wür1974 dat Salazarregime in Portugal schasst, un inne DDR — wo ut 'n "1. Mai" dei "Internatschonale Kampf- un Fierdach för Fräden un Sozialismus" wür — dörst dat rode Nägelken as Maiblaum anne Bost nich fählen. Dit rode Nägelken wier ut Wachspopier, wür jedet Johr von Niegen verköfft un keem ümmer 50 Pennings. Un all, dei werktätig wiern orrer sik dorför hüllen, keemen denn an'n Vörmeddach von'n 1. Mai tauhop, üm in'n Vörbimarsch mit Popierfåhnen un rode Nägelken anne Bost dankend anne Tribün dei Genossen jubelnd tautauwinken. Un dei miersten wiern dorbi ganz vergnäucht un hemm' dat nich so iernst nåhmen, sonnern sik bi gaude Marschmusik œwer dei ein un anner Mailosung hœcht un all doran dacht, wo man achteran inkihren orrer up'e Festwisch 'n Knackwust orrer 'n Fischsemmel verdrücken, 'n Maibuck drinken orrer wat ergattern künn, wat dat süss so nich geef, taun Bispill Bananen un Spickaal. Bäten anmeiert wiern dei Dräger vonne Transparenten, denn sei mössten dei Mailosungen ierst in't Wark taurüch bringen un künnen sik denn ierst 'n Schluck genähmigen.

Faster Bestand inne olle DDR-Schnurrenkist is noch hüt dei Losung anne Karkhoffsmuer in'n Berliner Prenzelbarch "All rut taun 1. Mai!" un äbenso giern ward noch vertellt, dat dei Losungsutschrieger up'e Tribün för Iewer nich an sik hollen künn un ludhals krakählen däd: "Kuba dei Kubaner! — Indien dei Indianer".


29.4.2023

 


na baven