Frische
Kartüffeln in Kieckbusch
vun Rudi Witzke
To'n Anhören hier klicken:
Vertelln deit Rudi Witzke in vörpommersch Platt.
Rode Beet. Bild: Wikimedia Commons/Garitzke
|
Gierig beet he in de kaakt Rode Beet, rode Saft lööp
ehm dat Kinn hendaal. "Wo hest de her?" fröög
ik mienen Kumpel.
Dat weer laat in'n Sommer 1946 in Berlin, as Teihndusende dörch
de in Gruus un Muus haugte Stadt na wat Etbaares strömerten.
"An'n Stettiner Bahnhoff kannst se kriegen." "Un
wat kost so'ne rode Rööv?'" "Twei Amis!"
Woll veele Teihndusende Wörtellose, Wegjagte, Heimaatlose,
Stüürlose tröken dörch de Trümmer up de
Söök na'n Dack över'n Kopp, en Mahltiet gegen den
nagen' Hunger un een Teel för en nieges Tohuus. Jeedeen, de
levig von af kamen weer ,
harr up de Flucht, bi de Bombenangiffe und upletzt bi dat Inrücken
vun de Russen Grugeliges un Gresiges belevt.
Man, güng uns dat goot, mien Mudder, mien'n lütten Broder
un mi. In de Tiergoorn-Straat in de "Britische Zone von Berlin"
harrn wi in en ole Kasern en Steed to'n Slapen funnen. Un een Teel
för de tokamen Tieden harrn wie ok: Kieckbusch in'n Kreis Eutin!
Vun dor harr Vadder uns en Naricht un "Totoogs- un Uphollens-Verlööf"
schickt.
Wat
störten dor de Lüüs un de Wandlüüs! Jeedenen
drütten Dag püsterten se uns mit en groote DDT-Sprütt
wittes Pulver in de Hoor, ünner'n Pulli un vörn un hinnen
in de Büx. Ahn de Bieterie vun de Untügen slöpen
wi as in Abrahams Schoot. Un wi wüßten: So üm to
in söß Weken warrn wi indeelt för'n Transport in
de "Britische Besatzungszone". Jeedenen Dag enen Kanten
Broot un en, twei Zippeln, villicht ok ene warme, avers bannig plörige
Supp! Weern dat lege Daag, lege Weken?
Ja
un nee! De Krieg weer endlich vörbi. Up aventüürsche
Wies weern wi vör den sowjetschen Geheimdeinst utbüxt.
Denunzeeren weer domaals in Mood. Een wull sik enen gooden Foot
bi de GPU maken un harr uns mit Lögenkraam swatt maakt. Frünnen
harrn uns wohrschugt. De Nazis weern weg, de Sowjets makten up lieke
Wies wieder. Lüüd insparren! Wi harrn se nu beid afschüddelt.
Wat harr dor de Bieterie vun de Lüüs, dat DDT-Pulver un
de schrage Kost för en Bedüden? Wi weern tofreden, ja,
tofreden in de Sekerheit vun Freden. Wi weern woll sogoor blied
un glücklich.
Leeg is even relativ! Un denn harrn wi se, de "Flüchtlings-Transport-Scheine"!
Övermorgen schull dat losgahn. Wat weer dat för en Upregen.
De "Söven Saken" weern gau packt. Noch maal verpaßten
se uns 'ne DDT-Ladung un noch en vun de veelen Sprütten gegen
de Süken Typhus un Cholera.
Enen Dag vörher kregen wi jungen Kierls Order: "Ji föhrt
mit de Bagaasch vörut na'n Güterbahnhoff Grunewald, bringt
Stroh un Drinkwader in Kanisters in de Güterwagens un verstaut
de Plünnen! De Olen un de Fruunslüüd un de Kinner
warrn later nabröcht." So leep dat denn ok af. De Arbeit
weer bald daan. Ik besorgte för uns enen gooden Platz in de
Neeg vun de Döör.
![](erinn_biller/kieckbusch_06.jpg)
De
Mudders un Kinner keemen, wi makten uns dat tosamen mit veertig
Lüüd in unsen Waggon bequeem. De Fohrt in dat niege Leven
kunn losgahn.
As sik dat höört, kontrolleerte Mudder, wat wi ok alle
Plünnen tosamen harrn. "Un wo hest du de Tasch mit de
uns todeelt Futteraasch?" fröög ik. Mudder wöör
kriedenwitt un denn puterroot. De vun de Kriegsjohren asig plagte
Fru hulte los. Se harr de Tasch mit en Broot, dat Stück Kääs
un de Zippeln enerworrns stahn laten.
Uns swante nich, wat de neegst Daag noch Leges för uns bringen
wöörn.
![](erinn_biller/kieckbusch_03.jpg)
Berlin na Braunschweig!
Ik weet nich, wo lang du hüdigendaags mit'n Tog up disse Tuur
ünnerwegens büst. De
Bahnstrecken weern domaals in Juli 1946 an veele Steden noch nich
utbedert. Un so stünnen wi de meiste Tied enerworrns rüm,
veele, veele Stünnen.
Buten wörr dat düster, un wi weern ierst enn lüttes
Enn ut Berlin rut. Üm dat kort to maken: De Transpoort duurte
dree Daag. Un wi harrn unse Futteraasch verloren. Nee, afgeven hett
uns keeneen wat. Dor weer uns denn all doch elennig tomoot.
Dat Probleem weer avers in Braunschweig noch nich to Enn. Up egen
Fuust müßten wi unsen Weg na Kieckbusch söken. An
veerten Dag keemen wi denn ok bit na Altona.
En Schild "Flüchtlingssammelstelle im Hochbunker"
wieste uns den Weg. Een Dack över'n Kopp weer uns seker. Höpen
keem up: Dor kriegen wi wat to eten. Ja, wi kunnen en Supp kriegen,
sään se uns. Ik nix wi los mi de groote Blickbüß!
Un denn schööf de Helperin mi de Supp över'n Tresen.
Supp?
En stinkige, gerige, verdorvene Plöör weer dat. Dor wöör
ik denn doch füünsch. Ik heff dat Gifttüüch
trüchschuppst un de Fru anblafft. Hunger nagt denn ja woll
ok an de Nerven. So güng de veerte Dag ahn Eten to Enn.
Annern Dag, dat is denn nun de föffte, keemen wi na Segebarg.
Wi harrn in'n Sinn, dor in de Registriersteed för Verdrevene
wat to Bieten to kriegen. Wi wiesten unse Transportschiens un Totoogs-
un Uphollens-Verlööf.
"Ihre
Papiere sind ungültig. Sie müssen ins Sammellager Pöppendorf.
Warten Sie bitte hier!" Wat hebbt wi uns verfehrt, un wat sind
wi lopen! Utneihn harrn wi nu bi lütten liernt. Wi wüßten
woll von dit Lager för "Displaced Persons!" Dor weer
keen lichtes Rutkamen, wenn se di dor ierst to faten harrn. So dicht
an Kieckbusch un denn ungüllige Papeere?
Wi fünnen den Bus na dat Dörp Berlin in Sleswig-Holsteen.
To Foot güng dat an den hitten Juli-Nameddag wieder
na Kieckbusch. Negen Kilometer legen vör uns. Un dat in Winterkledaasch,
wieldat dat, wat du up'n Lief harrst, du nich slepen müßt.
De Hitt brüüdte twüschen de Knicks. De Rucksäck
wöörn sworer un sworer. De Sweet drüppelte nich,
ne, he lööp över't Gesicht un den Rüüch
hendal. Keeneenen drögen Faden harrn wi mihr up'n Lief. Stierns
danzten vör de Ogen.
Upletzt,
wohrhaftig upletzt de Hüüs vun den Gootshoff. Dat
geev een hartlich Wedderseihn mit unsen Vadder. He weer na de Gefangenschaft
bi'n Englänner up dat Goot Kieckbusch as Arbeidsmann ünnerkamen.
Wat weer dat en Freud, veel, veel mihr Freud as Hunger un Möderie!
![](erinn_biller/kartoffeln_2.gif)
Aver denn?
Ja, aver denn geev dat frische Pellkartüffeln un Matjes-Hiering!
Frische Pellkartüffeln!
Dat weer un blifft de beste Mahltiet in mien Leven.
![](erinn_biller/kieckbusch_12.jpg)
Braadkartüffel un Matjes, Bild: Hartmut
910/Pixelio
Rudi Witzke, 17.8.2003
|