Judengeschichten
bi uns tohuus: opschreven vun Dieter Guderian In Düütschland gifft dat en Gesett vun 1921, ännert 1990, dat nöömt sik "Gesetz über die religiöse Kindererziehung". Dorin steiht, dat Kinner alleen bestimmen köönt, to wat för en Gloov se sik bekennen wüllt, wenn se 14 Johr old sünd. Man seggt dorto, dat Kind is "religionsmündig". Bit dorhen bestimmt de Öllern, an wat dat Kind sik to hollen hett. De evangelischen Karken tööft mit de Konfirmation, bit das Kind 14 Johr old is; in de kathoolsche Kark kann de Kommunion beten wat fröher sien. Ik denk mal, dat de Christen sik in'n Groten un Ganzen an dat hollen hefft, wat all bi de Juden west is. Bi de Juden geiht dat hüt noch so, as dat in ganz ole Tiden so lopen dä. Wenn de Jung 13 Johr un eenen Dag old wär, dennso kunn he fröher vun to Huus weggohn un heiroden. He wär nu en Mann. Ene Deern kunn ganz fröher all mit twölf Johr un eenen Dag, later denn mit tölf Johrn, söß Monden un eenen Dag datsülbige. In de Länner, wo se leven dään, harrn se ehre Pubertät all achter sik. De Sellschop dacht sik in düsse verleden Tiden, dat wär beter, wenn se nu all heiroden dään un Kinner kregen un keen Tied harrn, Unroh to moken. Un denn möten wi noch bedenken, dat se in disse olen Tiden nich so lang leven dään as wi hüttodags. Nu hefft sik de Tiden doch en beten wat ännert. Keen Minsch geiht darvun ut, dat de Kinners in dit junge Öller all ganz un gar mündig sünd. Mokt ober nix. En jüdische Jung warrt, wenn he 13 Johr old is, ok hüt noch Bar Mizwa, ok wenn he dat nich fiern deit. So, un wat is nu en Bar Mizwa? Dat bedüüd, he is nu een "Söhn vun dat Bott". In de Synagoge un bi de rituellen Botten is he nu as en Mann antosehen. He kann nu as Vörbeder den Gottsdeenst vörstohn, he kann in'n Gottsdeenst ut de Tora vörlesen un kann ok Verantwoordung för annere Soken överdrägen kregen. Un noch wat: Ene jüdische Gemeen gifft dat eerst, wenn tein Mannslüd tosomen sünd. De Bar Mizwa kann nu de teihnte Mann sien. De junge Bar Mizwa schall no dat jüdische Meenen as de olen Juden sienen Tallit (Gebetsmantel) und dorto de Tefillin (Gebetsreem) drägen, wenn dat an de Tied is. De meersten jüdschen Gemeenden pedd' nu avers en betten kötter bi de Bar Mizwa-Jungs. Se lehrt jem, en lütt Deel ut de Tora vörtolesen, villicht ut de Propheten. Ok Segensspröök loten's em opseggen. He kann ok ene Reed vörlesen, in de he wat över dat seggen kann, wat de Segen bedüdt. To glieke Tied kann he ok en Dank an siene Lehrers seggen. Dat is för de Familie en grooten Oogenblick. Dorto ladt se sik ok Fründen, Nabers un Mackers ut de School to'n Tokieken in de Synagoge in, ok welk, de keene Juden sünd. Wat is denn nu mit de Mäkens? Se hefft in de Synagoge keene Plichten. In de modernen Tieden hefft de jüdischen Gemeenden sik aber anwennt, ok för de lütten Deerns wat to moken. Se wulln ja ok wat schenkt hebben. So hefft se sik de Bat Mizwa utdacht, wat so veel heet as "Dochder vun dat Bott". 18.1.2009
|