Se kann flegen, is ober keen WeertDe Flegenweert

vun Dieter Guderian


Hüttodags kennt wi jümmers noch dat scheune Leed vun Hein Köllisch öber De Reis' no Helgoland. Dat Leed hannelt darvun, dat dree Hamborger Jungs mit een' Quittje ut Berlin ne feine Schipfohrt moken dähn. De Berliner wär en Grotmul. De Fohrt löppt ers ganz famos. Man denn brickt mit eenmal en förchterlichen Storm los, dat se hen- un herpietscht warrn. De dree Hamborgers mokt dat rein nix ut. Avers de Quittje, de fangt ganz geheurig an to Kleine Möwe, flieg nach Helgoland!speen un hollt sik dat Lief. En Fro, de em vis-a-vis seet, bekäm den ganzen Segen op eehr nieget sieden Kleed un fallt darvun in Ohnmacht. Bald legen de Minschen an Deck rum un kunnen nich leben un nich starven. De Berliner vertrock sik, as de anner Lüüd an Land güngen, in een' Kajüt un bleef dor so lang, bet Hamburg wedder in Sicht wär. Op alle Veeren krabbelt he an de Landungsbrück'n un verwünscht de dumme Schipfohrt. In't Leed heet dat: Sien grote Snut weur ganz verschwunn.

Lange Anna. Foto: Wikimedia Commons, © chris klein
Lange Anna. Foto: Wikimedia Commons, © chris klein

Weet ji noch, wo de dree Hamborgers heeten dähn? Ik seg di dat. See heten: Hein Meier un Kuddel Dreier. Un de Drütt, dat weer de Flegenweert Jan Witt. Nu hebbt wi dat. Ik frog di ober: Wat is een Flegenweert? Ok dat will ik di vertell'n. Dat is een, de Köm un Beer verköpen deiht. As Hein Köllisch dat Leed schreven hett, wär dat en Kreuger mit en' lüerlütt Pieselei oder Kneipe. De Hamborgers seggten darto "Köminsel". Doch dor is noch'n beten mehr to verklarn. Bit dorhen löpen de Mannslüd, de in'n Hoben Köm un Beer verköpen wulln, ehre Kunnen achteran. Se flegen no jem. Noch hüt kennt wi ja de "fliegenden Händler" in unsern Sprakgebruk. ErsProst! mit de Tied wär't ut mit düsse "fohrende Gesellen", wieldat de Obrigkeit sik harr infullen loten, in'n Hoben de Kaffeeklappen intorichten. Dor gäv dat keen Köm un Beer.

Buddeln

BuddelLat mi noch'n beten wieder utholn. Wat'n Köm is, ward ji wohl weten. Wenn nicht, segg ik di, dat wi op hoochdütsch Kümmel darto seggen doot. Un Kümmel is eegentlich de Korn, de nich blots in Hamburg, sünnern öberall in'n Norden brennt ward. Kümmel is Korn mit Gesmack, echt ut Hamborg. Un ünner 'ne Köminsel hebbt se in Hamborg, as dat 20. Johrhunnert anfüng, all de lütten Kneipen meent, de dat an jede Eck gäv. De scheunste Sluck wär för de meisten Mannslüd Lütt un Lütt. Dat wär een lütt Beer mit'n Köm.

Beer un Köm: Allens praat för "Lütt un Lütt"
Lütt un Lütt. Foto: Wikimedia Commons, © Axel HH

Se kann flegen, is ober keen WeertAch, un noch wat! Ik heff noch gor nich verklort, wat'n Pieselei meent. Dat is eenfach en Hamborger Idiom för ne lüttje, "billige" Kneipe. De Kneipier heet in düssen Fall Piesel. Extra nokeken heff ik, wat eegentlich "pieseln" bedüdt. Ik dacht mi dat all. De Duden verklart ober ganz genau "in fiene, duernde Droppen regnen". Dat Wort ward ober noch för wat anneres brukt. Viellicht denkst du di dat all. De Duden seggt, dat kümmt von — ich mag dat gor nich opschrieben, holl di de Ogen dicht — pissen. Dorfor gifft dat ober noch een anneren Utdruck. Ut mine Kinneried weet ik noch, dat min Öllern mi von Tied to Tied fragt hebbt: Muttst du mal pieschern? Se meenten dormit "das kleine Geschäft".

Weeßt nu Bescheed?


13.1.2008


na baven