Een heel besünner Winachen...

van Ewald Eden


De Dezembermoand steuster dör de Doagen — he kunn sükk mennichmoal sülvst nich sehn — so fast hung de Doak över dat Land. An Bööm un Strüker drüppel van de blanken Oosten dat Woater — as Troanen ut Kinneroogen.


Rægendruppen. Foto: Alfred Karawiet/Pixelio

Heel saacht — blods ov un to kunns moal een Schnükkern hörn — wenn buten up de Prikkenwacht de Wind de Pingel anstööt. Keen tutern van Hörns — keen tukkern van Schippsdieseln kroop dör de griese Lücht. De Hoaben an d’ Siel leech as dod — man kunn blossich de Schliek rüken. Keen Stoom van de Granoatkädels — keen Piependamp van Mannslüüschmöken as Teeken van Lääven. Eenzich de Schimmelrieder flooch in de Stünn’n tüschen Dach un Dau över d’ Diek dorhen. Man kunn hüm blods as Schkaa sehn. Fief Reitdakkhüsen dukeln sükk achtern Diek — glieks bi de Schlüüs. Ünner de hukich Gävels blenker ov un to Lucht van een Schienfatt dör de busterken Schieven. De neeä Tied har een Boach üm dat lüütji Dörp moakt, as see mit elektrisch ünnerwäägens wee. An de Schmachtlieders an d’ Siel wee nix to verdeenen — har moal een Boas sächt, noadem in d’ Kreisstadt dat künstlich Lucht fiert worden is.


Strohdackhuus achter’n Diek. Bild: Wikimedia Commons

Nä — Strom kunnen see de Schmachtlieders nich gääven — oaber dat Lääven van de Mannslüü — dat kunnen see bruken, as dat heet: wi mooten Kriech moaken.

Dat hauen un stäken — dat dodscheeten un brandschatzen har een Ennen funnen. De Fleegers – bi Dach de ingelschen un nachtens de amerikoanschen — keemen nich mehr van See her un schmeeten hör gleunich Paketen ov.


Boeing B50 Bomber. Bild: Wikimedia Commons

De Minschen an d’ Siel kunnen wäär noa buten goahn — oahn dat see van Sireenengehuul in d’ Schloot jocht wurden. Oaber wat schullen see buten? An d’ Hoaben up de Kutters wachten — de dat nich mehr geev? An d’ Hoaben up de Schkippers — up de Voaders, up de Söähns wachten — de ni nich mehr wäär keemen?


Siel im Rheiderland. Foto: Christiane/Pixelio

De Elektrischboas ut d’ Kreisstaddje wee in de Kriechsjoahren in Huus wäst. He har sien Lääven an de „Heimoatfront“ insett — mit een blenkernd Blikk an d’ Böst. Dor wee in Sömmer veerunveertich extroa een Drufel Minschen ut de Reichshauptstadt för infloagen, um hüm dat an d’ Jakk to stäken. He wee so bannich stollt dor up, dat he een Tiedlang een stieven Aarm har — de wull rein gannich wäär andoal goahn. Un nu hööch he sükk mit sien Famili, dat hör dat so good gung. He wee joa all jümmers tägen de Kriech wäst — dat har he joa düdelk wiest. De frömmden Suldoaten ween noch gannich in dat Staddje intrukken, dor hung an sien Huus all dat gröttste un witteste Bettlinnen an d’ Gäävel to fluttern. Kiek — un doran har man dat doch woll sehn kunnt.

De griese Boas November har mittlerwiel sien Regiment an sien iistern Bröer Dezember ovträäden.

De Dieksters ween hör Lääven lang stollt up de lüütji Kaark wäst, de hunnerd Meter van d’ Diek wäch up d’ Warf stunn. In d’ Adventstied schweef denn jümmers de geele Schien van d’ Kersenlucht dör de bunten Kaarkenfinster, un weih tosoamen mit dat Klokkenlüüden över d’ Land — över de Schkeepen, un över dat iisige Woater vöör de Dieken. He trukk in de Hüüs, un mook de Minschen blied.

De Bliedheit is wäch — de Kaark is wäch. In een pikkschwaarten Winternacht — Hillichoabend veerunveertich — keem dat Verdarven in de Kaark. Dat full man so van d’ Hääven.


De Kark brennt. Foto: Micha L. Rierer/Wikimedia Commons

Üm Middennacht schlooch dat Füür boaben dat Dakk tosoamen. De Klokktorn stunn sieddem as so’n schwaarten Wiesfinger alleen up de Höcht. Nümms hett sied disse Nacht an d’ Klokkentau trukken — üm de brannerich schwaarte Klokk to lüüden. De Paster un de Kaarkendeener sünd in dat Füür ümkoamen.


Fredensacker. Bild: Wikimedia Commons

Een Joahr is sieddem dör d’ Land trukken – mit dreehunnerdfiefunszäßtich Doagen Nod un Elend.

Üm de Kaarkenwarft is dat still — dodenstill — an dissen Hillichoabend fiefunveertich. In de fief Hüüsen is dat still — dodenstill — an dissen Hillichoabend fiefunveertich. Blods Froolüü un Kinner sitten üm dat schroare Füür. Wat hevvt de Minschen sükk an Hillichoabend all to särgen, wenn de Mannslüü nich wäär koamen sünd — wenn nix up d’ Disch is as drööch Brod un Woater.

Dat is denn woll us Heergott an d’ Haart goahn — ov wu anners kann mi dat een verkloaren, dat üm Klokk Middennacht Lüüden van d’ Kaarktorn her insett un över dat Land weih. Dat sükk över de Hoaben un över dat iisige Woater buten vöör d’ Diek breetmook. Dat in de fief Hüüsen trukk un Bliedheit mit sükk broch. Un well heel genau henluster, de kunn hören wat dor mitschweev.


Kers ut Wikipedia

Dat klung, as wenn dor Engels sungen: Jo is vandoach de Heiland geboren…


25.12.2009


na baven