Bruukwiesen ut fröher Daag:

De Dag vör de Hochtiet — un de Hochtietsdag

Opschreven vun Rudi Witzke

De Dag vör de Hochtiet

An'n Dag vör de Hochtiet gifft dat twei wichtige Saken. De Utstüür vun de Bruut mütt in dat Huus vun'n Brögaam bröcht warden: Dat "Bruutkistenfahren" orrer "Bruuttüügfahren". Dat löppt na faste Regeln af. De Brögaam geiht in dat Bruuthuus, höllt en Reed, wo he verklaart, dat he dat Bruuttüüg halen will. Na en Hen un Her mit de Bruutöllern warden Kisten un Kassen up Wagen laadt. Den eersten kutscheert de Brögaam sülven orrer een vun sien Verwandten. Neven em nimmt en Bruutjumfer Platz. Se hebbt en Spinnrad to faten. Up den tweiten Wagen sitt blangenbi den Kutscher en Bruutjumfer mit en Haspel.
De Wagens warden mit Tampen uphalen, so dat se Umweeg maken mütten, kann vörkamen, dat se över Naverdörper föhren mütt. Ünnerwegens smieten de Tokiekers Plumpen up de Wagens. De Wagens warden anhollen. Na en Verköstigung vun de Tokiekers kann de Fahrt wiedergahn.
Mit groot Hallo warden de Bruutkisten bi'n Brögaam aflaadt. Fruun versöken, den Brögaam dat Bruutbett wegtosnappen. Dat bringt he avers flink in Sekerheit.
De tweite wichtige Saak an'n Abend vör de Hochtiet is dat Richten vun dat Bruutbett. Dat is de Upgaav vun befrünnte Fruunslüüd. Se packen enen Barg Fedderbetten tohoop, de all mit Feddern vun levig Göös stoppt sien mütten. Wenn allens trecht is, pröövt de Brögaam, wat allens sien Ordnung hett. He verklaart, dat he tofreden is, aver een Fedder mutt noch richt warden. Na en Kabbelie mit de Fruun verspreken de, dat bet to'n neegsten Dag dat in Ordnung bröcht is.
Mit dat Bruutbett drifft man aver veel Schavernack. Ünner- un Överbett warden tosamenneiht, Arften warden ünner de Deck streugt, en Popp warrt in't Bett versteckt, ünner dat Bett warrn Kauhglocken fastmaakt.
Dat mit den Polterabend kümmt eerst later in Mood.

De Hochtietsdag

Nu ist de groot Dag dor. De Bruut warrt vun de Bruutdeerns smückt. Meistendeils driggt de Bruut en Kroon, de vun de Kark utlehnt warden kann. Fallne Deerns dörven keen Kroon nich dregen. För de Kroon kunn de Bruut ok en Kranz ut Blomen orrer Myrte upsetten, fallne Deerns blots enen halfen. Een Sleier höör för de unbeschulten Deern ok dorto. — Ne, ik kommenteer dat nich!

Vör'n Weg to de Kark drinken Bruut un Brögaam in dat Huus vun de Bruut ut een Glas Wien un deppern dat twei to lütte Schören.
So unmööglich dat is, dit Glas wedder tosamentokriegen, so unmööglich warrt sien, de beiden jungen Lüüd ehr Leevlang uteenanner to kriegen.
Ja, nau so maken dat de jungen jüüdschen Lüüd ünner den "Trau-Baldachin", wenn se sik för ehr Leven dat Verspreken geven. De Welt ist even lütt.

För den Weg na de Kark is nau fastleggt, wokeen in welken Wagen sitten deit. Up'n Weg na Kark warrt de Bruutwagen mit Nööt un Plumpen besmeten. Lüüd, de de Wagens anhollen, kriegen enen Sluck, de Kinner Appeln un Backaavt.

In de Kark sitten Bruut un Brögaam an verschiedene Steden, ja, se kamen dörch verschiedene Dören na de Kark rin. Eerst wenn dat mit dat Tosamengeven dörch den Pastoor eernst warrt, warden se na vörn ropen, tosamen mit all ehre Helpers un Bisitters.
Wenn se nu vör den Altaar stahn, dörven se sik nich ümkieken. Bi dat Tosamengeven mütten se so dichten tosamenstahn, dat keeneen twüschen jüm dörchgahn kann. Up disse Wies warrt Unglück afwennt.

Ok de Trüchfahrt hett ehr Ordnung. An vele Steden warrt schaten, wat de legen Geister vun dat junge Paar aflaten. Natüürlich warden de Wagens wedder anhollen. Dat junge Paar köfft sik mit Geld, Snaps un Koken frie.
De Bruutföhrers beïelen sik un sünd vör dat Paar an't Hochtiets-Huus. Se beiden dat Paar en Glas Wien an, dat de na't Drinken över de Schuller smieten. Geiht dat twei, so bedüüdt dat Glück.
Annerswo warrt de Fru en Piep Tobak anbaden as Teiken, dat se nu dat Recht hett to smöken.
Vör de Döör steiht en Fru, de mit den jungen Mann enen Snack hett:

"Woneem kümmst du her?
Vun'e Kark!
Wat hest dor daan?
Heff mi 'ne junge Fru haalt.
Wat wullt du dormit?
Bi slapen.
Na, denn mutt ik di woll en Lütten inschenken."

Up de Deel is denn indeckt. De Mannslüüd sitten mit den Ehemann an de Siet vun de Deel, wo de Pierd stahn, de junge Ehefru up de anner Siet mit de Fuunslüüd, dor, wo de Kööh ehren Platz hebbt.
Tokiekers dörven bet an de Grootdöör kamen. Dor stoppt se de "Tokiekerbalken". Dor töven se, dat se wat vun de Spiesen afkriegen.

Dat Hochtietsmahl besteiht ut Supp, Braden, Krintenklüten, Ries un Aavt. Up de dithmarscher Geest fehlt de Mehlbüddel nich.

Bi Disch warrt sungen. So dit Leed:

"As de junge Mann wull up't Frien utgahn,
do trock he siene witte, witte West woll an;
den jungen Mann, den geven se'n Glas Wien.
den olen Mann, den fodern se mit Schaapsrosien."

orrer:

"Den jungen Mann geven se'n golden Swert,
de 0ol, de kreeg 'n Kalversteert."

orrer:

"Den jungen Mann schenken se 'n güllen Wagen,
den olen Mann smeten se in'n Watergraven."

Bi Disch warrt för de Helpers sammelt:
"De Kööksch hett de Schört verbrennt! De Schöttelwaschers hebbt'n Teller tweismeten. De Köstenbidder hett bi't Nödigen den Hoot to dull afgrepen." Dat sünd wohrhaft Grünnen, wo en Geld geven mutt.

Denn geiht dat mit dat Danzen los.
Toierst kümmt de Bruutdanz, denn de Schafferdanz. Üm Middernacht gifft dat den Lichterdanz. De Bruutjungfern swenken dorbi brennen Kerzen.
To'n Sluß kümmt de Lange Danz, en Polonääs, de dörch dat ganze Huus, de Stallungen, Schünen geiht, dörch Finster un Dören. Mit Pottdeckels, Schüffeln un Tangen warrt dorbi en Höllenlaarm maakt.

"De Haubung"

Klock Twölf snappen junge Deerns de Bruut. De annern Gäst versöken, de Bruut to schütten. De Deerns bringen de Bruut in een Nevenstuuv, nehmen er de Kroon af un setten ehr de Huuv up.
In de Twüschentiet versteken de jungen Mannslüüd den jungen Ehemann in de Fudderkist orrer annerswo. De jungen Deerns söken em un bringen em denn trüch to siene junge Fru.
Annerswo föhren verheiraadte Fruuns de junge Fru üm den "Döördrüssel", den Middelbalken vun de Grootdöör. Up disse Wies kriggt se de Rechte vun en Huusfru.
Dat gifft ok den Bruuk, Klock twölf den Bruutsleier kaputtorieten. Elkeen Gast versöcht, en Stück to grapschen. Dat Stück Sleier bringt Glück, wenn een dat jümmer bi sik driggt.

Wat to en Hochtiet tohöört

Wat nich verswegen warden dörv, dat is, dat up Hochtieden veel sapen warrt. Geiht de Stoff ut, denn kümmt de Swiegermudder mit twei Emmer Water un seggt: "Dor hemm ji to supen!" Denn halen de Junglüüd ut'n Kroog Rum un Zucker. Mit Grog warrt wiederfiert.

In besapen Tostand kriegen sik de Mannslüüd ok dat Prügeln. Vun de Dithmarscher warrt vertellt, dat se dorför ehr Dodentüüg mit to Hochtiet nehmen. De Snack is woll beten överdreven.
In de fröhen Morgenstünnen na de Hochtiet gahn de jungen Lüüd mi de Muskanten dörch dat Dörp un scheiten allens Fedderveih, wat nich insparrt is, doot. Dat kunnen Hexen sien.
Wenn de Lüüd dat Fest gefallen harr, hängen se an den Kassen mit dat Upgebott enen grönen Kranz, süß en doodig Rott.

Un hüdigendaags?

Tje, so weer dat mit Hochtieden in vergahn Tieden. De groot Hochtiet in Holiday Inn is för mi en Teiken, dat ok hüdigendaags Minschen sik na en groot Hochtiet mit vele Fründen, Fründinnen un Navers lengen doon. Se mütten un willen dat öftins vun sik alleen in de Gäng bringen. De Öllern schallen nich twüschensnacken. De jungen Lüüd sünd sülfstännig, sünd mit de Tiet gahn, weiten, wat "in" is. De Olen wahnen achtern Maand.

De Minschen leven hüüt mihr för sik, ok in de Generatschoonen. As annerletzt in'n Düütschlandfunk in enen Bericht över dat Karkdörp Curau ene Nie-Börgerin fraagt wörr, wat se nu ok mitmaken dää bi de Festen un anner Drieven vun de Dörplüüd, mein se: "Nein, noch nicht. Ich habe andere Interessen. Es kann sein, dass ich mitmache, wenn ich älter bin."
Dor tööv man up! Wenn de ehr Dochter Hochtiet hett, warden de Curauer sik nich rögen. Un as olles Wiev warrt se vergeevs bi ehre Navers üm Upnahm nafragen.

Fröher weer en Hochtiet en groot Saak vun un för en ganzes Dörp. Alle Lüüd wünschen dat junge Paar Glück, un se harrn wull ok en Oog up, woans de Beiden trecht kemen.
Villicht hett dat ok mal dorbi vunwegen de Snackerie Scherereen geven, wißlich avers hebbt de Scherereen de Beiden holpen. Raatslääg wörrn geven, ok wenn de jungen Lüüd se nich hören wullen. So funktioneer fröher "Eheberatung".

Vergeten un verswunnen sünd vele Bruukwiesen. Un gode Navers as Uppassers un Hölpers warden jümmer weniger.

P.S.:
De Nadrag mutt sien: Inges Süstersöhn hett letzt Kerstin vun'n Bährenhoff friegt. De Bährenhoff is vele Hunnert Johr in den Besitt vun Bähres. De Hoff liggt in en lütt Dörp in Neddersassche. Un nu kümmt't: Ik heff as Gast vele vun de Bruukwiesen beleven kunnt, de ik hier tosamendragen heff. — Un nu kümmst du!

Wi singt up jeden Fall ut uns Plattdüütsch Sangbook "Op goden Kurs" vun dat Leed Nr.95 de 2.Stroph:

Twee Minschen ünner Gott sien Hand,
un blomenbunt dat wiede Land:
Wi köönt den Freden faten.
De Himmel is hüüt to Besöök
mit Licht un Farv un mit Musik
un weet sik nich to laten,
un weet sik nich to laten.

Singwies: Geh aus, mein Herz
Schrieversmann: August Harder, 1813