Horst Wernecke vertellt: Anekdoten Onkel Tess
De Tiet na de Kaptolatschoon 1945, in de Juliane Gräfin Reventlow dat Leit up dat Goot Jersbek in de Hannen harr, weer en ganz swore. Ehr schönes, grootes Slott müss se hergeven. Dat wörr en Upfanglager för ehmals russsche Gefangne, un dat weern över 2000! Jeedeen in't Dörp harr Angst vör de; jeedeen in't Dörp hett dacht, de nehmt nu Rache för jüm ehr Leiden in den jammervullen Krieg. Un so krupen denn de Minschen in ehr Hüüs tosamen und leten sik buten meist gor nicht mehr sehn. Komtess
Juliane hett sik in de Tiet en seker Holthuus achter dat "Landgasthuus
Fasanenhoff" buen laten und denn in de Neegde en Melkstell
inricht, dormit de armen Lüüd in't Dörp tominnst
frische Melk för ehre Kinner harrn. Se harr en groot Hart för
de Kinner und hett jüm mennigmol en Mettwustbrot odder ok en
Bontsche tosteken. De Kinner hebbt ehr ja blots "Onkel Tess"
nennt, wieldat se utsehn dee äs en Mann. Se harr jümmers
Rietbüxen an und en dick Lumberjack, dreeg jümmers kortes
Hoor und smöök Zigarrn as so'n Schlot. An een Dag in düsse
Tiet dreep se en lütten Buttsche ganz alleen vor de Melkstell.
De kruup jümmers up alle Veer up'n Hoff rüm und huul dorbi
äs so'n ansteken Deert. De blickern Melkkann stünn blangen
em up de Eer. "Na, mien Jung", fraag se em, "wat
ist los, worüm huulst du denn so?" "Ik heff en Föfftigpennstück
verloorn, und nu kann ik uns den Liter Melk nicht mehr köpen!
Ik glööv, mien Modder warrt mi nu den Puckel verhaun!",
snucker he. "Wat kost de Liter denn?" "Dortig Penn,
Onkel Tess", anter he. "Komm, hier hest du de dortig Penn,
nu kriggst du ok keen Jackfull mehr", sä se und geev em
dree Teihnpenningstücke in de Hand. Man as se wiedergahn wull,
fang de Butsche wedder an to kreihen: "Dat weern avers föfftig
Penn, Onkel Tess, ik bruuk föfftig Penn!" "So, so,
worüm dat denn?" "Na hüüt ist doch Sünndag,
und denn dörv ik mi in'n Fasanenhoff jümmers en Ies an'n
Sticken köpen, und de kost twintig Penn!" Tante Ida kümmt
Wohl jeedeneen vun de niegen Schauspelers hett sik wunnert, wat för'n Upregung dat achter de Bühn weer, wenn dat heet: Tante Ida kümmt!... "Tante Ida? Tante Ida? Keen schull dat schon wesen?", hebbt se dacht. Se hebbt dat nadem avers gau mitkregen. Tante Ida, dat weer Ida Boy-Ed, en Original, dat to de Lübecker Bühn in de Beckergruuv höörn dee as de Deckel up'n Pott. Boorn weer se ja in Bergedörp, man upwussen ist se in Lübeck, neem ehr Vadder de "Eisenbahner Zeitung" ruutgeev. As se na en heel truriges Schicksal, dat se bit na Amerika bröcht harr, as Föfftigjährige so üm und bi 1900 na Lübeck trüüchkeem, hett se sik ganz und gor de Literatuur und dat Theoter- und Musikdrieven verschreven. Se weer de eerst Schrieversfru, de Thomas Mann sien Roman "Die Buddenbrooks" in en Zeitungsartikel löven dee. Mit den dormols so beleevten Tenor Carl Erb weer de friesinnige Fru goot Fründ un de Bildklöver Fritz Behn güng in ehr Huus, dat direktemang neven dat Borgdoor leeg, in und ut.
Ida Boy-Ed weer also vun't Fack und hett na jeedeen Premiere Kritiken för den "Lübecker Generalanzeiger" schreven. Man dat weer dat nicht alleen, worüm de Schauspelers ganz hiddelig wörn, wenn "Tante Ida" in de eerste Rehg sitten dee. Nee, dat geev ok noch en annern Grund. Ida Boy-Ed weer splitterndull harthörig! Un wehe, wenn de Schauspelers nicht luud noog snacken deen, un wehe, se wörrn ehre Texte nicht düütlich noog artikuleern, denn weer se de gramm, denn kregen de keen goode Zeil in de Kritik! Klor, all Schauspelers an dat Theoter weern dorwegen heel upgeregt, wenn dat heten dee: Tante Ida kümmt! Ida Boy-Ed weer avers meisttieds mit all de Lüüd an't Theoter good Fründ. För jeedeneen harr se en upmuntern Woort, off he nu Beleuchter weer odder Schauspeler. Oftins hett se den een un den annern niegen Schauspeler ok mol en gooden Rat geven, wat he sien Darstellungskunst noch verbetern kunn. Und bi de Premierenfiern weer se lang nicht de eerste, de na Huus gahn dee. |
||
Inhaltlich Anregen: Wolfgang Tschechne, Lübeck und sein Theater 31.8.2013 |