Horst Wernecke vertellt:

Anekdoten
ut Noorddüütschland un de Welt


Keen hett nu Recht?


Emanuel Geibel un Klaus Groth

As de Dichter Emanuel Geibel mol bi sien plattdüütschen Kolleeg Klaus Groth in Kiel to Besöök weer, dor kregen sik de beiden up en Spazeergang in de Wull. Geibel meen, de plattdüütsche Spraak weer nicht passlich för antiksche Versmaaten und regelhaftiges Betonen. Groth wörr ganz fuünsch, äs he dat höörn dee. He harr en ganz armer Menen dorvun un fung an, Geibel dat to verkloorn. Man ok dat beste Tosnacken kunn den nicht övertügen. As de beiden just so an't Zackereern weern, keem jüm en Harder mit sien Schaap in de Mööt. De Hunnen jagen üm de Hood rüm as wild. Se schullen de Deerten up't Letzt ja ok tosamenholln.

Miteens Sprung de een Schäperhund achter 'n Busch und pusseer dor öllig wat mit 'n frömden Köter rüm. As de Harder dat marken dee, bölk he den fuünsch an: "Kaam torüch, du Swienegel! Ik will di wull wiesen, wo't langgeiht!... To—rüch! To—rüch! Du Swien! Du Swien!" Dorbi trock he de Sülven "Rüch" und "Swien" jeedmol öllig wat in de Läng.


Schäper mit sien Haud. Wikimedia Commons/Deutsche Fotothek

Klaus Groth keek Geibel dorup ganz achtersinnig vun de Siet an und smuustergrien. Un de verstünn den Blick. Dat weer ja en regelhaftiges Betonen west, woans de Harder dor bölkt harr! "Na, mein lieber Emanuel", fraag Grooth sien Dichterkolleeg, "war das nicht ein reiner Jambus?"

Geibel möök en verbiesterte Visaasch und pedd drievens vörföötsch ut. He weer reinweg verbaast un kunn dat afsluuts nicht begriepen, wo licht so en tutigen Harder mit sien antikschen Regeln ümsprüng. Groth jachter em achterna. He kunn gor keen Schritt mehr mit Geibel hollen. Dat weer ok beter so, anners harr de sik blots noch öber den plattdüütschen Dichterkolleeg sien Gluddern argert und em womöglich de "metrische Nedderlaag" för övel nahmen.

Inholt na Richard Carstensen


Laate Insicht


Mattheus Rodde, Dorothea Schlözer. Unbekannte Maler

In't Fröhjohr 1792 geev dat in Lübeck en Hauptthema: De Heirod von den rieken Koopmann un Ratsherrn Matthäus Rodde mit Dorothea Schlözer ut Göttingen. "Ne, dat kunn doch nich angahn", wörr seggt, "dat en Lübecker Börger mit so'n goode Reputatschoon sik mit son en Fru verheiroden wull!" De stamm ja noch nicht mol ut Lübeck. Bito harr se as eerste Fru in Deutschland en philosophschen Doktertitel kregen. Dat kunn doch nicht goot gahn, tomool de Witwer Rodde noch dree Kinner harr.

De versteiht doch nix vun lütte Kinner! Dat kann doch blots en Blaustrump sien, de ehre Nees blots in Böker rinsteken kann! De hett doch wiss keen Ahnung vun Hannel und Wannel in en groote Stadt, seker ok nicht vun de Arbeit in'n Goorn und in'n Huusholt! — So also de Menen in de Hansestadt. Just düssen harschen Toon harr ok en Artikel in den Generalanzeiger. Schreven weer de vun en Theodor Sch., den se all de "Spottdrossel" nennen deen, wieldat sien Artikel meist en beten to harsch und hasch utfallen deen.

In de nächsten Johrn hett sik denn avers rutstellt, dat dat all nicht wohr weer. Dat Huus vun de beiden weer de gesellschaftliche Middelpunkt vun de ganze Gegend. Ratsherrn, Kooplüüd, de Landadel, Dichter, Gelehrte und Musiker geven sik bi Matthäus Rodde und sien schöne Fru de Klink in de Hannen. Und ehr Huus in de Breede Straat hett Dorothea Schlözer föhrt as de beste Huusfru. För de Kinner vun ehrn Mann hett se förwiss sorgt as de beste Modder. All hebbt se verehrt vun wegen ehre Klookheit und Gelehrsamkeit und ehr goodes Ümgahn mit all de Lüüd. Ok de Denerschaft weer mehr as tofreden mit de Fru. Se weer mitföhlend, gerecht und harr en grootes Hart för jüm ehr Kinner.

As Matthäus Rodde na'n poor Johrs Tiet to'n Börgermester wählt worrn wörr, hett he in't Rathuus denn ja ok en Empfang för de Zeitungslüüd geven. De "Spottdrossel" weer ok dorbi. "Na, Herr Sch.", hett Rodde, de den bösen Artikel to sien Hochtied nicht vergeten harr, denn to em seggt. "Wat hebbt Se denn hüüt wedder Aasiges för?" "Oh, nix, Herr Börgermester", hett de denn seggt, "würklich gornix. Ik weer dormols wull en beten to fimmelig. Ik heff mi bannig irrt. Mi deit dat hüüt noch Leed. Se ehr Fru is en groote Beriekerung för de Stadt und gornix anners!" "Na, dat ist ja goot to höörn, mien Lever. Und wo geiht se dat sülm?" "Och, Herr Börgermester, mi geiht dat goot. Ik heff hüüt ok en Fru ut Göttingen. De ist wiss ok en ganz groote Beriekerung för de Stadt... Letzte Week hebbt wi uns drüttes Kind kregen!" "Sühst wull", hett Rodde antert und hartlich lacht, "denn köönt wi uns ja beid graleern!" Und denn hett de nie Börgermester mit'n Grientscher in de Oogen mit den Zeitungsmann up se ehr Glück anstött.

Inhalt na Lübecker Narichten 21.2.1993


9.12.2012


na baven