Horst Wernecke vertellt:

Anekdoten
ut Noorddüütschland un de Welt


Noldes eerste Utstellung in Hamborg

 

 

 

1907 wörrn in de Hamborger Galerie Commeter to'n eersten Mol Ölbiller und so nöömte Aquarelle vun Emil Nolde, den Malersmann vun de friessche Westküst, utstellt.

De Künstler weer ok bi de Vernissaasch. As de Lüüd sik all de Biller ankeken harrn, tucks em en bebrillte Fru mit 'n hoogen Hoot up'n Kopp up de Schuller und fraag em, woso he mit de Klöörn so groff tokehr gahn weer un woso he just bi de Seebiller vun de Nordseeküst so veel Rodes und Orangsches bi Vigelett un Swatt harr.

Nolde stünn vun sien Stohl up und meen snurrig: "Dat liggt bloots an mien Jöögd an de Küst, gnädige Fru." Dat kunn de Fru afsluuts nicht begriepen un fraag na: "An ihrer Jugendzeit? Wieso denn das, Herr Nolde?"

"Ja, dat is so, werte Madam", anter de Malersmann, "al as'n teihn Johr olen Buttscher müss ik op den Buurnhoff vun mien Vadder vun fröh bet laat hart wurachen. Dat geev mi mien Knööv. Un de Klöören, de ik för de Sünnünnergäng över de See to malen bruuk, de kunn ik mi nich köpen. Keen Geld. Avers malen müss ik, dat weer mi al dormalen en unstillbor Verlangen. Also heff ik mi de Klöören — glöövt Se dat orr nich — ut de Natuur haalt un mit Kalk ankleit: dat Rood vun de Rode Bete, dat Roodbruun vun Wöttelsaft orr Blödenstuff, de blaagvigeletten Klöören för mien dore Seebiller heff ik mi ut Johannisbeern, Flederbeern un blaage Dint mengelt. Bi't Slachten müss sogor dat Swattsuurbloot vun de Swien as Klöör ran!"

"Das ist allerdings sehr sonderbar!", meen de Fru.

"Is avers so west, gnädige Fru. De fröhen Biller woorn twoors heel gau unansehnlich, avers mien knövige Maalwies, de heff ik nich opgeven, as Se sehn köönt! Blangenbi heff ik op düsse Aart lehrt, mit Ajess intressante Verlööp vun Klöören to maken un för mien Aquarelln to bruken!"

De vörnehme Fru schüttkopp unglöövsch. Man de natuurhafte Malwies mutt ehr toseggt hebben, denn se hett Nolde amenn glieks 'n poor Biller afköfft.


Fischkopp


Biermann 1989. Bild Gabriele Senft/Bundsarchiv

As Wolf Biermann, de bekannte Ledermaker, den de Partei-Bonzen ut de DDR utwiest harrn, wieldat he sien kritischen Dichterkollegen in Oost-Berlin verteidigt harr, — as also Biermann al en lang Tied in Hamborg wahnen dee, dor wörr he mal vun en Journalisten interviewt. De Anlass weer sien Uptreden in't St.Pauli-Theoter, wat den Titel harr: Heimkehr nach Berlin-Mitte. De ievrige Mann fraag em doch batz, woneem denn nu sein Heimot weer, Hamborg odder Berlin?

Zwei Seelen wohnen, ach! in meiner Brust,
Die eine will sich von der andern trennen;
Die eine hält, in derber Liebeslust,
Sich an die Welt mit klammernden Organen;
Die andere hebt gewaltsam sich vom Dust (= Staub)
Zu den Gefilden hoher Ahnen.
(Faust I, Vers 1112-1117)

Biermann hett erst 'n beten nadacht, man denn hett he glieks in dree Spraken antert:

"Mit Herrn Goethe aus Weimar würde ich sagen: Zwei Seelen hab ich, ach, in meiner Brust!...
Und as Hamburger wörr ik seggen: De Wolf, de hier tüügt worrn ist, de hier upwussen ist, de Platt jüst so snacken kann as dat Hoochdüütsche, de ist vun de Seel her 'n Fischkopp. De hört hierher!...
Man de Berliner in mi, de wörr seggen: Ik wees et nich jenau. Ik jlobe abba, dat Männeken mit die Klampfe, wat in Berlin aus eene Verzweiflung heraus mit Jefühl dat Lied jesungen hat 'Ich möchte am liebsten weg sein und bliebe am liebsten hier', dat, ja dat jehört nach Berlin, wa?"


Literatur:
Anekdoten aus Schleswig-Holstein, Band 1 und 2,
Richard Carstensen, Husum 1982 und 1984

8.11.2012


na baven