1954 — is de düütsche Natschoonålmannschop Football-Weltmeister worrn! Dat weer åvers nich blots 'n sportlichet Grootbegeven, sonnern ok politisch to seh'n, weer Düütschland miteens wedder "Wer", un so seegen dat de Düütschen ok sülvst: Dat geev bannig veel Sülvstvertruen för't düütsche Volk! Vele Johrn låter nenn' man de Krimi-Serien vun Francis Durbridge un Edgar Wallace "Stråtenfegers". De eerste "Stråtenfeger" in Nåkriegsdüütschland åvers weer de Radio-Överdrågen vun dat Endspeel twischen Düütschland un Ungarn bi de Football-Weltmeisterschaft 1954 in Bern. Wor groot de Freud' doo weer, höört wi nu in dat Vertellen ...

"Ik bün Toni Turek"

Vertelln vun Klaus-Dieter Tüxen

Dat Tohuus vun Klås weer de Hälft' vun en Doppelhuus in Borby, in dat, to de Tiet vun dütt Vertellen, föffteihn Minschen op — üm un bi — hunnert Quadrååtmeters wåhnen dän un nevenan en Familie ut Meckelnborg mit fief Kinner sien Nåver weer. Man hett sik all de Johr'n wåhrhaftig respekteert un goot verdrågen; un dat leeg sünnerlich doran, dat de Öllern op beide Sieden 'n fründschaftlichet, vör all'n åvers nümmernich 'n Kååkputtverhältnis harrn.

Vun Tiet to Tiet geev dat so de een oder anner gemeensam' Akschoon, un wenn dee vörbi weer, güng man wedder ut'neen, bit to'n anner Mål. Dat leep heel goot af un liekers de rüümliche Neegte bleven beide Familien wedder so'n lütte beten op Afstand. En Vertöörnen kunn un schull ok gor nich so recht opkåmen; man respekteer sik goot nåverschaftlich.

Een vun düsse gemeensame Akschoon weer dat Radiohören op den Hoffplatz, wenn dor to'n Bispill en groot Footballspeel överdrågen worr. To dee Tiet weer de Höörfunk de eenzige "Live-Kontakt" nå de Butenwelt, denn vun Fernseh'n weer man bi "Otto Normal" noch wiet vun weg. Wieldat man TV åvers noch nich kennen dä, hett bit dorhen ok nix fehlt.

To dee Tiet geev dat in ganz Düütschland man blots twölfdusend Fernsehers, swart/witt versteiht sik, un ji köönt sik vörstellen, dat dee "Glotzen" blots in Huushöll bi "Herr un Fru Nieriek" to finnen weer'n — un nich bi "Otto Normalvertehrer".
Dat heet, dat Radio vun Klås sien Öllern weer egentlich ok nich mehr vun Fiensten, so'n richtig olen Volksempfänger. Man de Nåver harr sik jüst 'n nieget anschafft, en nagelniege "Loewe Opta", un dat wurr denn mit 'n Verlängerungskabel op de Mülltunn stellt, dee meern op den Hoffplatz stünn.

An düssen Dag, Klås weet't noch, as weer't güstern, schull nu dat för de Düütschen gröttst Begeven nå den tweten Weltkrieg överdrågen warrn — dat Endspeel vun de Football-Weltmeisterschaft 1954 in Bern, in de Schweiz, un — Düütschland weer dorbi!

De Indeelen vun de Gruppenspele bröch Düütschland mit de Türkei tohopen, dee 4:1 afrüüscht worr; gegen Ungarn kreeg de twete Garnitur vun Bundestrainer Sepp Herberger mit 3:8 een op de Mütz un wedder gegen de Türken harrn de Düütschen noch eenmål mit 7:2 de Nees vörut.

Nådat de düütsche Natschoonålmannschop Jugoslawien mit 2:0 un Öösterriek mit 6:1 ut 'n Weg rümen dä, weer dat Endspeel ünner Dack un Fack; un de Gegner weer wedder Ungarn, dee all över dree Johr nix anbrennen leet, ut 'n Weg rümen dä, wat jüm vör de Fööt keem un, nakloor, as huushoge Favoriten hannelt worr.

Man schreev den 4. Juli 1954, un beide Familien möken sik dat mit Küssens op de Trepp un Stöhl op 'n Hoff in'n Omkrink vun 't Radio kommodig. Alltohoop, dee dorbi weer'n, trocken sik, liekermåten gespannt un opgeregt, de Stimm vun den legendären Reporter Herbert Zimmermann in 't Gemööt. Man wat dee glieks to'n Anfang vertellen dä, dat weer reinweg gruselig för uns' Ohren; åvers dorto låter.

Sösstigdusend Tokiekers möken dat "Wankdörp-Stadion" in Bern to'n Hexenketel. Düütschland speel mit Toni Turek in't Toor, de Verteidigers weer'n Jupp Posipal un Werner Kohlmeyer, in de Löperreeg in't Middelfeld trocken Horst Eckel, Werner Liebrich un Korl Mai ehr Krinks. Rechtsbuten weer Dribbelkünstler Helmut Rahn nich to hool'n, halfrechts speel Max Morlock, Middelstürmer Ottmar Walter, halflinks Speelföhrer Fritz Walter un linksbuten Hans Schäfer.

Wat uns' Reporter Herbert Zimmermann also foorts to vertellen harr, möök all' vun uns ornlich wat bedråpen. Twee Tore vun den ungarischen Speelföhrer, Ferenc Puskas, bröchen de "Csárdás-Footballkünstler" mit 2:0 in Föhrung, un dat weer'n man jüst eerst acht Minuten vörbi, dat de ingelsche Schiedsrichter William Ling de Partie Klock fief an'n Nåmiddag anfleut hett. Weer dat nu all de Vörentscheidung?

Wat låter "de Geist vun Bern" nennt worr, güng as 'n Ruck dörch de düütsche Mannschaft. Duer nich lang, dor nehm Morlock 'n Flanke vun Rahn op un möök dat 2:1, ehrdat Rahn sülvst, kort vör de Halftiet, nå 'n Ecke vun Fritz Walter, den Ball direkt ut de Luft dreep un dat Ledder to 'n 2:2 in de Maschen hauen dä.

Nå de Paus' worr dat Tempo un de Insatz jümmers grötter, de Dramatik meist nich uttohool'n. De Düütschen harrn nu mehr Andeele vun't Speel, de Ungarn worr'n ornlich wat nervöser. Söss Minuten vör Speelenn weer 't denn sowiet. Herbert Zimmermann schreeg in 't Mikrofon: "Rahn kümmt vun achtern! Rahn kann scheten! Rahn schütt! — Toor! Toor! Toor! — Dat steiht 3:2 för Düütschland!"

Un Klås un de annern op 'n Hoffplatz? Dee schregen mit, juvelt, legen sik in de Arms un vergeten ganz un gor, dat dütt Speel noch lang nich to Enn weer.
De Reporter bröch de Gesellschaft wedder op de Eer torüch. Dee bleev de Åten ståhn! "Twee Minuten noch", schreeg Zimmermann — sien Stimm översloog sik — "Puskas alleen vör Turek! Turek höllt! Toni, du büst een Footballgott!" Nå bange hunnerttwintig Sekunnen heel den Reporter nix mehr. De Schiedsrichter fleu' dat Speel af: "Aus! Aus! Aus! — Düütschland is Weltmeister!"

Dee op 'n Hoff kregen sik gor nich wedder in! Sämtliche Jungs ut den Omkrink drepen sik foorts op den lütten Platz vör de Hüser un wull'n Footballspelen. Wull'n foorts datsülvige torecht bringen, wat jüst de Footballhelden in Bern tostann bröcht hebbt, un denn güng't ja ok los. "Ik bün Toni Turek", seggt de een, de anner wull Fritz Walter sien, un meist jedereen Helmut Rahn. Man dat güng ja nich, kunn doch blots een Helmut Rahn ween, un — dat weer Klås!

Johre låter: Dat Wankdörpstadion in Bern worr 2001 sprengt, bit 2008 schull dor'n nieget Stadion ståhn — un dat weer denn ok so.