vun Cord Denker As ik noch en lütten Jung weer,
harr ik ok noch ganz lütte Hannen. Man mien Verstand füng
so ganz bilütten an un wull sik rögen, un he füng an,
miene Hannen Opdrag to geven, dat een oder anner to doon un annerswat
to laten. Ik bün jo to een Tied groot worden, wo man den Verstand
vun Minschen in Beslag nahmen harr. De Lüüd dörven
bloots noch dat denken, wat de Regierung hebben wull. Un anners wat
weer ok nich bekannt. Sünnerlich de Kinner hett man dat intrichtert.
Un alle nääslang müssen de Kinner opspringen un den
gröttsten Herrscher vun alle Tieden tojubeln, dat he lang leven
müch. Un alle nääslang kääm ut dat Radio
de Naricht, dat uns Suldaten wedder een'n gewaltigen Sieg över
uns afgünstig Fienden schafft harrn. Ja, wi harrn Krieg, jüüst
in de Tied, wo mien Verstand sik rögen wull. De ganze Welt stunn
gegen Düütschland, man wi weern ehr liekers över. Un
ümmer wedder plärr dat ut dat Radio, ut den "Volksempfänger",
vun Sieg un nochmal Sieg un Heil un nochmal Heil un vun't Dörhool'n
bit op den In den Juli 1943 dröhn faken de Nachthimmel över Hamborg un dat regen Bomben op de Stadt daal. Dat weer de British Royal Air Force mit ehr "Operation Gomorrha". In een Nacht, as wi in den Keller seten, üm op dat End vun den Angriff to töven, brenn dat Huus över uns af, un mien Kinnerwelt güng in Flammen op. To Wiehnacht seten wi in dat Quarteer, dat se uns towiest harrn, un dat weern bannig armselige Wiehnachten. Vadder harr keen Urlaub kregen. Man sien öllst Broder, Unkel Albert, harr sik anmeldt. Villicht harr de ja ok een Geschenk för mi. Man Unkel Albert harr bloots een schedderigen Kuffer dorbi, een poor Saken för sik, avers denn weern dor noch allerhand gediegen Gegenständ in, de ik nich kenn. Unkel Albert weer Militär-Funker al in den eersten Weltkrieg west. He vertell mi, he wull över Wiehnachten ut de enkelten Delen een Radio mit mi basteln, anners kunn he mi nix schenken. He kunn mit siene Hannen nix mehr utrichten, denn he harr Gicht in siene Finger, avers he kunn mi dat verklaarn, wat ik mit miene jungen Finger maken schull. Un denn hebbt wi anfungen un tüftelt un bastelt un weern stolt, wenn ut den Schallkasten mal een Knacken to höörn weer. Pass op, dat kümmt noch, dat ward noch beter! Ja, dor kääm denn ok mal sowat as een Stimm mit unverständlich Reed oder Gesang oder Musik. Woto miene lütten Hannen doch al to bruken weern, ik heff mi wunnert. Wi weern dorbi un kunnen ruthöörn in de Welt. Un de eerste Sendung, de meist ahn Kratzigkeit to uns röver kääm, weer tofällig dat Wiehnachts-Evangelium vun een Engel, de dor enerwegens över een Feld opdükern un vun Freden künden dä, wiel dat dor een Kind to Welt kamen weer. Nee, de Geschicht kenn ik nich. De harrn's mi noch nich vörleest. Un de klüng jo ganz anners as dat, wat to de Tied ut dat Radio kääm. Sülbigen Dag wull ik vun mien Moder weten, wat dat mit den Engel op sik harr, un fröög, worüm se mi düsse Geschicht noch nich vörleest harr. Do mark ik, dat een Schreck över ehr Gesicht leep. Achter mien Rügg schimp se mit Unkel Albert, dat he mit de Bastelee ophöörn schull, dat kunn as Spionage un Wedderstand utleggt warrn, wenn de Nahwers dat rutkregen. Wi harrn jo wol den Fiendsender rinkregen. Dat Speel mit de Radio-Technik weer op'n Stutz to End, un all dat Tobehöör müssen wi versteken. Moder ehr Bangnis hett mi den Spaaß nohmen. Ik dörv op keen'n Fall jichenswo dorvun vertell'n! Man mi weer doch al een Döör to een anner Gedankenwelt opgahn, wenn ok man bloots een lütt Spalt breed. Dat geev also noch een anner Welt as de Welt vun Hass un Gewalt un Lögen. Avers dat duu'r noch lang, dat ik vun den olen Tostand in de nie'e Welt ümtrecken kunn un dor in to Huus sien: Freden op Eerden as een Opdrag, de Verständigung twischen Minschen ganz na vöörn to setten. Eerst mal kääm de Dag, wo de Welt den Aten anhool'n hett. Hamborg harr ahn Gegenwehr kapituleert. Den drütten Mai 1945 weer all'ns vörbi. Den ganzen Dag över weer dat dodenstill. Een eenzig tweemotorig Fleger brumm noch dör den griesen Heven na Noorden to. Un ok de Deepfleger, de över uns in Schnelsen siene Runden flöög un ballern dä, wenn sik wat röög, weer nich dor. Dütt weer egens de eerste Dag ahn Krieg. Vun "Freden op de Eer" to snacken, weer noch to fröh, man de Welt weer ganz liesen. Wi luu'rn vör dat Radio un töven, wat nu wol kamen schull. De Statthöller, Karl Kaufmann weer sien Naam'n, harr in den Rundfunk sien Afscheed nahmen, un mien Moder harr na ehr Daschendook grepen. Wat dat mit de Engel op sik harr? Nee, dat weern nich de Engel, dat weern toeerst de "Engelländer", de Hamborg den Freden bröcht hebbt. Man för uns Kinner wi hebbt gor nich mehr dor an dacht, dat dat jo doch uns Erzfienden weern, wi kregen Wittbrood un Schokolaad un Bonsches vun de engelschen Suldaten, un fründlich weern de to uns. Man dat hett noch vele Johrn duu'rt,
bit ik dat opgrepen harr, wat uns Radio-Experiment mi damals bröcht
hett. Ganz bilütten schääl sik dat rut, dat dat Wiehnachts-Kind
|
De NDR hett Schriftsteller anschreven, se schull'n sik doch mal Gedanken maken to dat Thema "Radio". Wohrschiens hebbt se dorbi bloots wedder an de hoochdüütsch schrieven Lüüd dacht. Man dat gifft ja ok welk de op Platt schrievt, de vun sik jüüst so seggen köönt: "Audio ergo sum!" Foto "Volksempfänger": Hihiman/Wikimedia Commons 15.12.2019 |