"Un dat steiht allens in de Bibel?"

To dat utgahn Johr vun de Bibel — vun Rudi Witzke


Olaf un Britt sünd unse Frünnen, ok wenn se föfteihn Johr jünger sünd as wi. Un as dat nu so ünner Frünnen is, man vertellt sik dit un dat, ok woans uns dat up uns Fohrten na Israel, Sinai, Jordanien gahn is, so krüüz un queer dörch de Öödnisse un in't Galilääsch Land. Wi hebbt jüm Biller wiest un wißlich veel vörswöögt.

Un nu belatschen Olaf un Britt uns jümmer wedder, wi schullen jüm dit wunnersaam Land wiesen. Ja, togeven, so'n lütt beten kennen wi uns ut twischen Mosebarg in'n Sinai, de Öödnis Zinn, Salomos Kopperbargwarke, den Barg Nebo, de Quellen bi Caesarea Philippi in'n Norden. Un an'n See Genezareth hebbt wi faken de Sünn up- un ünnergahn seihn. De steilen Bargen vun de Judääsche Öödnis an't Dode Meer hebbt wi veerteihn Daag utkundschaft. Un denn jümmer wedder Jerusalem! Wi kunnen uns dat woll schon goot vörstellen, mit interesseerte junge Lüüd dörch dat Land vun Radels un Geheemnisse to reisen.

De Evene Jesreel. Klick op to'n Vergröttern! Dit Land? Woans willt wi dat nömen? Palästina? Israeel? Hilliges Land? Gelovtes Land? Land, wo Melk un Honnig fleten deit? Land vun Avraham, Mosche un Joshua? Orrer Abraham, Ismael un Isaak? Orrer Mose, Moische, Musa? Jesus orrer Joshua? Land vun de Bibel? Orrer vun Herzl, Weizmann, Dajan, Begin un Rabin? Hamas, Jiad un Arafat? Vun Intifada?

Wi wüssen woll, dat Olaf sik mehr för de politsch Situatschoon in dit vun Noot plagte Land intersseerte. Woans schall un kann dat mit de Palästineenschen un de Israeelschen wiedergahn? Dat weer un is för uns alltosamen en wichtig Fraag. Britt weer aver ok so'n lütt beten nieschierig, wat dat mit Jesus up sik hett. Nu, as dat Nödigen denn keen Enn nehm, hebbt wi toseggt. Ok dat Organiseeren hebbt wi övernahmen.

Üm dat kort to maken. De Reis güng los un wi nehmen toierst Quarteer in Herzlia bi Tel Aviv. Ik harr den Kopp vull vun Geschichten för jeedenen Plack hier. Aver so recht wull keeneen tohörn. Un so sweeg ik still.

Mien Fru Inge kann goot un spannend vertellen, en Arvdeel vun ehren Vadder, enen Dörpschoolmeister. Un in de Bibel is se ok Tohuus. "Tja, in de Bibel steiht ja..." Un denn vertellt Inge, woans dat Josua güng, as he mit siene Suldaten bi Jericho weer.


Jericho. Klick op to'n Vergröttern!

 

 

 

Jericho, Rahab op de Stadtmuur

 

 

 

 

"Avers dat mit Rahab stimmt so nich. Se weer keen Horenminsch. Se weer en Fru, de dat Tweite Gesicht harr, se weer 'ne Preestersche vun de Mudder Göttin, de de Eerd tohöört. Se harr vun de Israeelschen allens mitkregen, dat se en Gott harrn, den se nich bi'n Namen ropen dörvt, dat disse Gott den Himmel un de Stierns un uns' Eerd regeer, un dat he en Vadder Gott is. Un mit ehr Tweites Gesicht kunn Rahab dat upnehmen, dat disse Vadder Gott mächtig wat stärker weer as ehre Mudder-Göttin. Un ok, dat de Tiet vun de Mudder Göttin to Enn güng. Un so keem se up de Idee mit dat rode Band, dat se un ehr Familie un Sippschop denn ja ok retten dee, as de Israeelschen Jericho störmen.

 

 

Nich so bekannt is, dat bet up den hüdigen Dag ene jüüdsche Mudder ehren Söhn an'n Dag vun Bar Mitzwa (so en Oort Konfirmation) enen roden Faden in sien Ünnerbüx neiht. De Jung schall bewohrt blieven vör allens Lege, jüst so as Rahab un ehr Sipp. Un wenn junge Kierls to de Suldaten mütten, maken dat de Mudders, Fruun orrer ok de Fründin jüst so… Natürlicherwies gifft dat keen upwussen Juud to, dat he villicht ok enen roden Faden in sien Wäsch hett. Wenn Rahab en Horenminsch weest weer, denn wörrn dat de Juden aver wißlich nich doon. So, as sik bi uns Heidnisch un Christenwies an männicheen Steed vermengeleert hett, so is dat ok mit Mudder Göttin un Vadder Gott in Israeel." —

Olaf un Britt hören upmerksam to.

Denn kemen wi an'n Barg Tabor vörbi. An enen Wienbarg halen wi mal Puust. Wi pröven de söten, blagen Druven, keken röver na Nazareth un de wiede Evene Jesreel. Dat is en ganz bedüdend Plack. Wedder harr Inge ene passen Geschicht vun en Fru to vertelln: Deborah! —

Deborah as Richtersch

 

 

 

 

 

 

Deborah treckt mit de Suldaten. Klick op to'n Vergröttern!

 

 

   
De Evene Jesreeel. Klick op to'n Vergröttern!
         
  "De Juden weern mal wedder vun ehren Gott affullen, den se nich seihn kunnen un nich nömen dörven. De Kanaanitschen ünner ehren König Jabin kregen de Överhand un maken de Israaeelschen to ehre Tinzknechte. Se piesacken se, wo se kunnen. Un de leten sik allen Kröpelkraam gefallen. To disse Tieden weer Deborah as Richtersche togang. Se weer ehren Gott tru. Un he ehr! — Deborah nehm de jüüdschen Mannslüüd in de Bicht. "Ji Bangbüxen", sä se, "wat laat ji juuch allens vun de kanaanitschen Öös gefallen. Nu man los, roopt juuch Mannslüüd tosamen un wiest de Fienden, wat en Hark is." "Ne, ne", sä Barak, enen Israeelschen, up den egenlich Verlaat weer, "dat warrt nix, leve Deborah. Wi schafft dat nich." Deborah lööt ehm avers keen Rooh nich. "Goot", stotter denn Barak, "avers blots wenn du, Deborah, mitkamen deist." Un wat schall ik juuch seggen, Barak reep Kriegslüüd tosamen un Deborah güng mit. Jabin un sien Lüüd kregen de Huck vull. De Resten vun de KanaanitsEn Terebinthen-Boomchen sünd lopen un lopen. — — Un Deborah sett sik ünner enen Boom, ene ‚Terebinthe', un süng ut vullen Hals en Laavleed: "In Israeel harrn de Mannslüüd keen Murr in de Knaken, keen Moot in't Hart, bit dat ik keem, ene Mudder in Israeel. Laav un Dank den Höögsten för siene Hülp!" "Tje", meen Inge, "nu segg noch een, de Mannslüüd sünd dat starke Geslecht. Vadder Gott is ok mit uns Fruunslüüd."

Olaf un Britt hörten nipp to. —

Un so kemen wi an'n See Genezareth. — Olaf un Britt harrn Hunger un söchen en Wirtshuus. — Wi lenkten se beten üm hen na een vun de schöönsten Steden an See Genezareth:
Wi stünnen an de Quell, de to Föten vun den schönen Barg Arbel sprudelt. Allerbest, köhl Water bröch in de Hitt Laavsal. Uns ok! —
"Dor ünnen könnt ji Magdala seihn", sä Inge. "Dat weer in fröher Tieden en Wirtshuus, un de Krögersche weer Maria Magdalena, ene flietige, akraate Fru. Un wenn Jesus denn hier över de Bargen ut de Judääsche Öödnis keem, weer he döstig un verstöövt as en Bargzeeg. So, as he utsehg, kunn he Maria Magdalena nich ünner de Ogen kamen. He lösch ierst sienen Döst un kloor sik up. Avers vun den Weeg dörch de Hitt weer he bannig maddlig. Maria Magdalena bröch em denn wedder up de Been. De beiden weern en goodes Gespann. För Jesus weer se de eenzge Apostelsche. Jesus föhl un wüß, dat se em allerbest verstünn, öftins beder as sien Maten, de "Jünger". Un mit Geld kunn se goot ümgahn. So stünn Maria Magdalena de "Vereenskass" vör, as se mit jüm all tosamen dörch dat Land tröck.
De Jünger weern bannig ieversüken. Maria Magdalena bleev bit toletzt an Jesus Siet, bi all dat Lege, wat in Jerusaleem kamen schull. Se güng mit em un dat Krüüz. Se harr, as se neegsten Morgen alleen na sien Graff güng, dat Beleevnis, dat Jesus von de Doden upstahn weer. De Jünger harrn Bevern in de Büx kregen un sik verkrapen. Maria Magdalena bröch de Angsthasen de Naricht vun dat Wunner an'n Ostermorgen.
Wenn Jesus to uns' Tieden leevt, liehrt un leden harr, harr dat angahn kunnt, dat nich Petrus de Slötel för de Himmelrieken kregen harr, as dat bi Matthäus in't 16. Kapitel nalesen kannst. Stell di dat mal vör: Villicht weer denn de Böverste vun de Kark en Fuu west, 'ne Fru Päpstin. Männicheen seggt, dat de Mannslüüd de Steed mit Petrus un de Slötel in de Bibel later in de Bibel rinsmuggelt hebbt un so dat Seggen in uns Karken kregen hebbt."

Dat interesseer denn ok.

Un in en stille Stünn nehm Britt Inge bisiet:
"Segg maal, woher weißt du dat allens?"
"Woso?" fröög Inge trüch, "dat steiht doch allens in de Bibel."

 

Magdala an'n See Genezareth

 

 

 

Maria vun Magdala - in't blage Gewand - geiht mit Jesus na de Hinrichtung

Nu seten wi de hele Tuur nich jümmer tosamen, dat geev ok friee Daag. Un dor is dat denn passeert: Britt köff sik ene Bibel. Se harr dat swatte Book för den Rest von unse Tuur jümmer dorbi. —
Wiehnachten hebbt wi mit'nanner telefoneert. Toierst harrn wi Britt an de Stripp. — Wi wullen denn Olaf ok allens Goode wünschen.

"Geiht jüst nich", sä se, "Olaf liggt noch in't Bett un leest un leest. Ik heff em ene Bibel schenkt, dat ‚Olle Testament' vun Jörg Zink. Du ahnst ja nich, wat allens in de Bibel steiht.
He hett nu keen Tiet."


Fotos vun't hillige Land: Rudi Witzke; historische Biller
27.9.2003


na baven