Borretsch

vun Anke Nissen

Borago officinalis
Familie Raublattgewächse (Boriganaceen)

1. Borretsch-Blöden: gegen Fever, Sliem in de Atemweeg, Dörchfall, Fruuns Besweer, Entzünden un Rieten in de Glieder un to'n Reinmaken vun't Bloot
2. Borretsch-Kruut as Kökenkruut, Gurkenkruut
3. Borretschsamenöl: gegen Huut-Ekzem, Neurodermitis

Mien Vadder hett jümmers seggt: "Deern, du müsst blage Blomen in diene Beete planten, Blaag vertövert den Goorn!". Un Borretsch mit siene schönen himmelblagen Blöden gifft mienen Vadder vull un ganz Recht. Poor Borretschplanten in'n Krüdergoorn, orrer in en Blomenbeet is för dat Oog en Freud. Ik kann mi dor jümmers un jümmers an freuen. Geern plück ik Borretsch in bunte Blomenstrüschen rin. Ok dor maakt sien Blaag den Rükebusch ganz besünners schöön.

Borretsch is en eenjährig Plant, de beten wat ruug is. Man an de Spitz vun de Stengel wassen Blöden, de in en hellet, ganz besünners schönet Blaag strahlen. Öller Blöden verfarvt sik so'n beten na root hen. Blöhtiet för unsen Borretsch is in vun'n Juni bet Oktober. De Boretsch-Blöden höört mit to de veer Blomen, de dat Hart stark maken köönt: Boretsch, Ochsenzunge, Roos un Veilchen.
De Früchte vun'n Borretsch sünd lütte Nööt. De warrt vun Ameisen geern wegsleept. Dordörch warrt Borretsch verseiht.

Borretsch stammt vun de Länner üm't Mittelmeer.

De oll Plinius lett den Borretsch seggen: "Ik, Borretsch, bring jümmers Freud." Ja, dat will ik geern togeven, ok mi bringt he Freud, tominnst as Plant buten in'n Goorn. As Heilplant un Kökenkruut bruuk ik em nich.
Ok för Immen is Boretsch en Freud un somit ok för de Imker.
Borretsch harr den Ruf, dat he de Lebensgeister wecken kann, so heff ik leest.

Hildegard vun Bingen hett Borretsch ok kennt. Se hett em insett

• gegen Geschwüre,
• gegen "dämpfige Brust" (en asthmatisch Lungenlieden mit Atemnot),
• un bi "Verdunklung der Augen". De Naam "Augenzier" kunn dordörch entstahn sien.

Ut Leonhart Fuchs sien "Kreutterbuch". Klick up tau'n Vergröttern!

Ut olle Krüderböker:

"Die holdseligen Borragenblumen mögen in Speise und Trank fröhlich benützt werden, denn sie stärken das Herz und Hirn, erwecken die verzagten, traurigen und melancholischen Menschen zur Freude und munterem Sinn, läutern das Geblüt.
Borragenblumen sind sehr dienlich in aller Schwäche, besonders in hitzigen Fiebern.
Der gestoßenen Samen mit Wein getrunken, bringt den Frauen die Milch."

Ut de "Leipziger Drogenkunde":

"Der Borretsch bereitet vor allem gutes Blut. Er ist gut den Herzkranken, denjenigen, die leicht in Ohnmacht fallen und den Melancholikern."

Junge Borretschbläder hebbt veel Vitamin C in sik.
Fien hackt Borretschbläder geevt en betern Smack bi

• gröön Salat
• Bohnengemüüs
• Arfensupp
• Bohnensupp
• Suur inleggt Gemüüs, as Gurken, Mixes Pickles.

Borretsch passt goot för de Frankfurter "Gröön Sooß". Ik meen, Borretsch smeckt so'n beten liek Gurken.
Borretsch jümmers blots frisch verwennen!

Mi gefallt de Plant in'n Goorn, wegen dat wunnervoll Himmelblaag vun ehre Blöden. In de Köök bruuk ik Borretsch nich.