Dat Kruut för'n Märzmaand:
Beinwell

vun Anke Nissen

Symphytum officinale — Familie Borraginaceae = Borretschgewächse, Raublattgewächse (Ochsenzungengewächse)

 

Anner Namen:

Beinwellen, Schwarzwurzel, Schwartzwurtz, Gemeine Beinwell.
Beinwurz, Glotwurzel, Glotwörtel, Lotwurz,
Schärwurz, Schmeerwurz, Schmeerwurtz, Schmalzwurz, Soldatenwurzel,
Smeerwuddel (Mensing), Smeerwörtel,
Waldwurz, Walwurtz, Wallwurz, schwarz Waldwürze

Sammelt warrt:

Radix consolidae, Radix symphyti, de Wörtel. Se hett de Form as en Spindel, is bet 20 cm lang un so 2 cm dick. Se is buten swatt-bruun, binnen witt bet geel. Se smeckt en beten sööt, sliemig.

Warrt bruukt:
  • För binnen: gegen Hoosten un Kranksien vun de Atemweeg.
  • För buten: helpt bi braken Knaken, wenn een sik prellt, quetscht, verstuukt hett, ok gegen Muskelkater goot to bruken.
  • Na 4 - 6 Weken en Paus mit dat Anwenden vun Beinwell maken!

So warrt't anwennt:

  • För binnen: as Tee
  • För buten: as Saalv, as Brei (Granulat)

Up natte Wischen un an Gräben kann een bi uns överall den gemeinen Beinwell finnen.

De Plant is ruch-hoorig, utduurnd. Se hett meterhoge Stengel un glockig violette bet witte Blöden. Beinwell blöht vun Mai bet August.
De Wörtel warrt in'n Harvst sammelt. Se hett de Form as en Spindel, is bet 20 cm lang un so 2 cm dick. Se is buten swatt-bruun, binnen witt bet geel. Se smeckt en beten sööt, sliemig.

In en oll Krüderbook steiht:

"Die Walwurz ist inwendig klebrig und schlüpfrig, sie leimt und heftet zusammen..."

De Naam:

Leonhart Fuchs schrifft 1543 in sien "Kreutterbuch" över Walwurtz un Beinwellen:

"Hat alle ihr Namen von irer tugent un würkung."

In de Antike hett man Beinwell to'n Heilen vun braken Knaken bruukt.
Dorher kümmt ok wohl de griechisch Naam vun disse Plant: "Symphytum", dat bedüüdt soveel as "verbinnen", "tosamenwassen".

In den Naam "Beinwell" sall dat norddüütsch — ok englisch — Wort "Well" steken, wat up dat "Wohl" vun de Been henwiest.

Ok in de Klööster wörr Beinwell to'n Behandeln vun Wunden un braken Knaken anwendt.
Hildegard vun Bingen nöömt unsen Beinwell "Consolida". Se warnt in ehre "Physica":

"Die innerliche Anwendung von Beinwell bringt die gesamte Ordnung der Körpersäfte durcheinander. Aber auf die Haut aufgetragen, heilt er Geschwüre der Glieder."

Laut "Mensing" hebbt de Lüüd in Schleswig-Holstein de Beinwellwörtel in Botter braadt un dor denn Brandwunden mit insmeert.
Dorher de Namen: Smeerwuddel, Smeerwörtel, Schmerwurz...

Saalv ut Beinwellwörtel

Dit kümmt dorin:

  • 12 g Beinwellwörtel
  • 100 g Eucerin

So warrt dat maakt:

  • Eucerin in't Waterbad warm warrn laten
  • Beinwellwörtel togeven
  • Allens ut dat Waterbad rut nehmen.
  • Poor Daag todeckt trecken laten.
  • Denn wedder in en Waterbad warm warrn laten bet de Wörtel dal sinkt.
  • Dann allens dörch enen Filter geten — to'n Bispill dörch Verbandmull.

So warrt anwendt:

  • Elkeen Dag disse Saalv dick updragen.

Vörsicht:
Na 4 - 6 Weken en Paus mit dat Anwenden vun de Beinwell-Saalv maken!



na baven