Horst Wernecke vertellt:

Woans dree Buurn ut de Zarpener Gegend ehr Tonaams kregen hebbt

För de eersten Christenlüüd ut de Zarpener Gegend weer dat so bi 1200 rum doch 'n asig langen Weg na de hölten Kloosterkark in Reinfeld, wenn se sünndags beden wulln. An hooge Festdaag müssen's gor bit na Lübeck hen. Winters keemen's denn in 'n Düüstern trüch, ok wenn 's morrns in de Fröh mit Peerd un Wagen losfohrt weern. Ne, so kunnt nicht wiedergahn. En egen Kark müß her!

Nu weer dat nicht so licht to. De Lübecker Bischop Berthold müß erst Verlööf dorto geven. Un de wull afsluuts weten, woneem de Buplatz liggen dee, keen de Steen levern un föhrn schull, welk Muurluüd anhüürt warrn kunnen, woans de Kark vun binnen utsehn schull un wo veel Luud dor wull ringahn deen. In dat Johr 1221 harrn de Zarpener dat all beschickt. Nu kunn 't losgahn. De ganze Saak müss blots noch urkunnd warrn, un dat schull in dat Klooster maakt warrn. Den Böbersten vun de Zisterziensers, Herbord, harr de Bischop updragen, dorto de Mönken, de Buurmesters ut de Neegde un ok 'n poor Buurn, de för dat Buwark anspannen wulln, na Reinfeld to laden.

Dat Schrievstück leeg al fardig up 'n Disch, as de Tügen all den Saal rinkeemen. Nu müssen noch de Naams dorünnersett warrn. Dat weer 'n langduurn Arbeit för den Kloostervaagt, harr de doch de Bookstabens heel akraat in de Reeg to hollen. As de Buurn nu ankeemen un schulln ehr Naams seggen, do meen de eerst: "Ik heet Rotward." "Ik heet ok Rotward... , un mi roopt se Albert, faken ok Lüttenalbert", praten de bei den annern Buurn in eensenweg. "Ne, ne, so geiht dat nicht", sä de Schriever basch, "ji mööt mi ok juun Tonaam seggen, anners kriegt wi juuch nicht uteneen!" "Tonaam?", frögen de dor, "wat is dat denn?" "Dat is 'n tweeten Naam, 'n Achternaam, jüst so as Hinrich Buurmester", verkloor jüm Herbord. "Man wat schall denn bi uns dorachter stahn, wi sünd je nu keen Buurmesters nich?", frögen do de Wagenföhrers. Se wüssen sik all dree keenen Raat. "Dat is nu ganz licht", anter de Vaagt, "wi maakt dat jüst so as de Lübeckers hüdigendaags. Wenn dor 'n nien Börger in de Stadt rinkümmt, denn schrievt se männigmol achter sien eersten Naam, vun wo wiet de herkamen is, so as Make ut Westphalen. Man ropen doot se em Make Westphal, männigeen ok Grootenwestphal. Annerletzt weer hier een ut Mölln, de kunn twee Sack Mehl up eenmol wegbören, jüst den repen's blots Luden Stark." De dree Buurn keeken sik an, jedeneen kunn marken, se harrn ehr Bedenk bi de ganze Saak. De Schriever weer al rein verbaast. "Ik weet noch wat", meen he denn, "ji kennt doch Tode Poggenpool, de hett sien Achternaam vun den Placken, neem he wahnen deit. Sien Hoff liggt blangen so 'n lütten Diek mit luder Poggen dorbinnen. Sien Oolsch, dat is nu Trien Poggenpool, un de ehr Söhns heet hüüt Hans un Peter Poggenpool. "

As de Schriever mark, dat de doren Buurn ok dormit nix antofangen wüssen, kunn he ok nicht mehr raden. Heel mucksch keek he sien Baas an, villicht kunn de ja helpen. Herbord smuustergrien; ja, he kunn helpen. "Bi juuch könnt wi dat ok ganz anners maken", begöösch he, "du, Rotward ut Ratzbek, hest so swatte Hoor as de Katt in 'n Düüstern, un du, Rotward ut Lockfeld, so witte as Henze sien Schimmelstuut. Du heetst vun nu an Rotward Swatt un du upstunns Rotward Witt. Un den Lütten dor ut den Monkenhagen, den nömen wi Albert Lütt."

Gegen den Vorslag vun den hoogen Karkenmann kunnen de Buurn nicht goot gegenan, de müß dat ja weten, woans dat maakt woor. Also stipp de Klostervaagt foorts den spitzen Gooskiel in den Blackpott un schreev in heel feine Bagens — up Latiensch, so as dat up en Urkunn höört —:

Rotwardus Niger, Rotwardus Albus, Albertus Parvus.

De Buurn weern dat nu tofreden, se weern meist ok 'n beten stolt, harrn se ehr Familjen nu doch 'n richtige Achternaam, jüst so 'n as de Lüüd ut de Stadt. Denn wöör noch dat Siegel vun den Kloosterabbas in den Lack drückt, un fardig weer de Urkunn!

Dat Ergeevnis: Dörpskark Zarpen.
Bild Kresspahl/Wikimedia Commons

Ja, so ist dat mol west mit de Tonaams. Un wenn du dat nicht glöven deist, denn kiek mol na in dat eerste Lübecker Urkunnenbook, wat up de Siet 44 steiht. Sühst wull! Keen hett recht hatt? Ik!