Een ganz normoalen Dach...

vun Ewald Eden


Dat wee in een Tied, an de eelich blods normoal wee, dat niks an hör normoal wee. Denn gräsigen Kriech wee man jüüst dreehunnerd Doach noa achtern in de Vöörtied suust.

Bomben schmieten un Frontberichten geev dat nich mehr, oaber dorüm we dat Läven vöör de Minschen nich lichter worden.

Klöäriger wee dat Bild wurn. Bunter un lebänniger.

De Minschen kunn’n sükk wäär vöör de Dör woagen — frömde Suldoaten ween överall to sehn. In schwaart un witt un alle Klören. Besatzungssuldoaten ut alle Welt.

Dat gung noch aal wat ünnerst noa boaben, oaber de Minschen bruksen keen Angst mehr vöör hör eegen Lüü to hemm’n.

Vöör Äten un Drinken un wat dor anners noch so wee, mussen de Minschen sülvst sörgen. So good as jeden dat äves kunn. De wat har de har wat, un de niks har, de kreech ok niks. De Minschen leeten sükk stoadich wat infall’n — un dat leep ok allns. Vandoach würn de meesten de Hann’n över d’ Kopp tosoamenhaun un särgen, dat geit nich. Domoals gung dat.

So as bi Sophie. Se woahn sied nägenundartich in een Vörstadt van de groote Kriechshoabenstadt. Nu wee dat mehr de Vöörstadt van een grooten Trümmerhopen. Veer Ühr mörgens. Sophie hör Dach fung an.

Oabends vördem ween noch een poar Hartgummireifens up d’ Rad koamen. Wiel de Luftreifens — de see bit letzt noch jümmers drup hat har — nich mehr to flicken ween.

Achtern un vöörn düchtich bepackt gung dat los. Richtung Oostfreesland.

Schwaarten Tee un Schlukk. Dat wee hör Fracht. Mehr wert as tein Mannslüü in Aarbeid — wenn d’ de denn noch geev.

De eerste Kontrolle tüschen Tommi un Serbenbesatzung leech glieks achter de letzt Hüüs. Twee Buddels Schlukk — rin in de Posten sien Uniformtaschken — un wiider. Jümmer in een ganz grooten Boach üm de Kontrollen to. Üm de Schmeermiddelbestand to schonen.

In Oostfreesland van Huus to Huus un van Krooch to Krooch Tee un Schlukk vertuschken. Tägen Fettichkeiten intuschken.

Hör Fracht an d’ Rad wuur stoadich mehr, denn vöör een vierdel Pund Tee geev dat twee Pund Botter — un vöör een Buddel Schlukk kreech see twee Sieden Speck.

Up letzt wee in Neeschoo hör Rad tweibroaken. Een Buur hett Sophie mit Rad un Fracht up sien Märswoagen mitnoahmen bit noa Bernuthsfeld. Doar woahnen hör Öllern.

Bi d’ Malör mit dat Rad sünd ok noch füfftich Eier in dutten goahn. De har een Burinski vöör een vierdel Pund Tee un een Buddel Kloaren intuuscht. Moi in een blikken Emmer in Kaff inpackt.

De Lüü in Neeschoo hevvt de Resten van de Stroat söcht. Man wee domoals nich so pingelich. Bäter Eier mit ‘n bäten Kaff in d’ Paan, as heete Lücht in d’ Buuk.

In Bernuthsfeld wurn de Soaken aal ümpakkt — so, dat see de Kroameree ok aal schläpen kunn. Särss Kilometers muß see bit noa Sandhörst lopen, üm de Onibus to kriegen, de van Auerk noa Willemshoaben krüdel. Tweemoal an d’ Dach mook he de Tuur.

Glieks achter Tannenhuusen is de Dörst so groot — see moot eers een poar Klukk Woater ut de Tochschloot drinken. Bi d’ Rünnerklautern fallen hör twee Pund Botter wäch — man so in dat Woater.

Een half Stünn’n hett dat woll meest düürt, dat see de wär infangen hett.

Na, denn man wiider. Bi dat Botterfischken is hör de Tied wächlopen — un mit de Tied, de dor wäch is, is ok de Onibus in Sandhörst all laang vöörbi. So geit dat to Foot wiider. Richtung Wittmund.

Irgendwann oabends foahrt ut Wittmund noch een Zuch. Wenner, weet man nich so genau — in disse Tieds up jederfall noch nich. Wenn see Glück hett, kricht see disse Zuch noch — anners moot see wiiderlopen.

Wiiderlopen dör de Nacht.

Bi jeder Lucht, dat up de Stroat upblenkert, denkt see: dat Foahrtüüchs hollst du an. Is dat Auto dichter bi, verstäkt se sükk in de Busch. Dat sünd meest Militärautos, de dor ünnerwäägens sünd. Van de Düütschen sülvst hett joa hoast noch nümms een Auto.

Noa een Stünn’n Kladderrägen un nochmoal söben Kilometers to Foot hollt see doch een Foahrtüchs an. Verdekkselt nochmoal — denkt se, de hett de Düwel di stüürt — dat sünd Schandarms. Nu is dien heel Kroameree wäch.

Dat Schandarmsauto hollt still. Een Schandarm sitt dor in. Froacht hör, wor see henmutt — sticht ut — hölpt hör mit Sakk un Pakk in d’ Auto un brengt hör — rutzdibutz — noa d’ Wittmunder Boahnhoff. Schnakkeree van dit un dat — un keen Froach, wat see in Taschken un Büdels hett.

In Wittmund kricht see de Zuch noa Huus noch. As see in d’ Zuch so ‘n bäten waarm word, denkt see so bi sükk: Dat is denn ditmoal woll doch de leeve Gott wääsen — un nich de Düwel.

Een Stünn’n noa Middennacht is se wäär bi hör Famili.

Dat wee denn een ganz normoalen Dach in een Tied, in de eelich nur normoal wee, dat niks in hör normoal wee.


14.3.2010


na baven