A

@

Süh at.

Abbrechen

Platt: Afbreken. Heel wichtig Schaltflach in Dialoogfenster. Wenn Se Instellungen maakt hebbt, to'n Bispill wat an SeEhrn Billschirm verstellt hebbt, un nu wüllt Se dat doch nich hebben oder weet nich mehr, af dat richtig is, dennso klickt Se op Abbrechen.

Düsse Schaltflacken sünd mehrst nerrn in Dialoogfenster.

Abgesicherter Modus

De afsekerte Modus is en Bedreevsaart vun dat Bedreevssystem Windows, 'neem bloots de grunnleggensten Funkschonen noch dor sünd. Mehrst warrt de afsekerte Modus benütt, wenn Windows tovöör afstört orr sowiso deelwies verratzt is, dat Se dat in düssen Modus denn wedder torecht dreihn köönt.

Absturz

Wenn en Programm orr dat ganze Bedreevssystem partu nich mehr funscheneern will, nöömt een dat en Afstörten, af un to ok Ophangen ("das Programm hat sich aufgehängt"). Programme köönt Se denn noch enkelt beenden (süh Task-Manager), wenn dat Bedreevssystem afstört is, mutt de PC sachs nieg start warrn. Dat geiht per Reset-Knoop.

Access

Bekanntes Datenbank-Programm vun de Firma Microsoft. Höört to dat Office-Paket vun Microsoft.

Access-Point

Schaltsteed in Funk-Nettwarken. De Computers, de per Funk vernett sünd, kommunizeert merrnanner nich direkt, man över den Access-Point.

Account

So nöömt een en Benutzerkonto, t.B. en Benütterkennung op Windows XP orr op en anneres Mehrbenüttersystem, ok en Email-Konto. To en Account höört jümmers en Benütterkennung (ID, Identifikaschoon) un en Passwoort.

Acrobat Reader

En Programm to'n Lesen vun pdf-Datein. De Nafolger heet nu Adobe Reader.

ActiveX

Utspraken "Äktiv X". En Technik vun Microsoft, mit de Websieden interaktive Funkschonen anbeden köönt — d.h. Funkschonen, bi de de Besöker vun de Websiet mit Knööp un Stüerelemente wat Besünners utlösen kann, inbettete Dokmente un Videos starten un sogoor bearbeiten kann. Dat nöömt een denn "ActiveX-Komponenten" vun Websieden. De ActiveX-Software sorgt in'n Hinnergrunn dorför, dat dat funscheneert. De Browser grippt dor op torüch. Vun Hus ut maakt dat natüürlich de Internet Explorer vun Microsoft, avers ok annere Browser köönt dat.

ActiveX-Komponenten köönt in't Internet en Sekerheitsrisiko ween, wenn Websieden op SeEhrn Computer jichenswelk Akschoonen dörföhrn köönt. Dorüm schalt mennig Lü lever ActiveX an ehrn Browser ut. Dat geiht bi jedeen Browser. Is Smackssak.

Addon, Add-on

Ingelsch "do-dorto" orr "pack-rup". En lütt Todaat to en Programm, dat dat Programm niege Fähigkeiten gifft. Vergliek ok Plugin. En Addon is mehrst noch lütter as en Plugin.

Administrator

De Minsch, de in en Nettwark dat Seggen hett. Avers ok bi de niegen Windows-Verschoonen, de för mehr as een Benütter maakt sünd, gifft dat en Administrator, de dat Seggen hett. De Administrator (kort: Admin) hett mehr Rechte as anner Benütters, he kann ok niege Benütter anmellen orr annere rutsmieten.

Adobe Reader

En Programm to'n Lesen vun pdf-Datein. Warrt vun de Firma Adobe herstellt. Fröher hett dat "Acrobat Reader" heten un is faken ok noch ünner düssen Naam bekannt.

Affengriff

So nöömt een dat, wenn Se togliek de Tasten Strg + Alt + Entf drückt. (Woans? Süh na bi Shortcut.) Dat deit een, wenn jichenseen Software in'n Computer afstört is. Bi öllere Windows-Systeme kunn een mit düssen Griep den PC direkt nieg starten. Bi niege Windows-Systeme kümmt eersmal de Task-Manager.

AGP

Afkörten för Accelerated Graphics Port, also "besünners fixen Grafik-Ansluss". AGP is en würklich ganz fixen Bus-Standard för dat Utgeven vun komplexe Grafikdaten, mehrst op'n Billschirm. To den Bus höört ok en Slot, dat AGP-Slot, 'neem moderne Grafikkoorten in steken doot.

Aktivboxen

Dat is keen Sportart, sünnern de lütten Luutsprekers, de op'n Schrievdisch passt un de in den unverstärkten Utgang vun de Soundkoort instöpselt warrt. Se heet dorüm Aktivboxen, wieldat se en lütten Verstärker inbuut hebbt. De Spitznaam vun de Aktivboxen is Brüllwürfel. — Natüürlich köönt Se ok normale Boxen an de Soundkoort ansluten — an den annern Utgang. Vundaag hebbt vele Bildschirmen, sünnerlich Flachbildschirmen, ok integreerte Luutsprekers. De Sound dorvun is avers nich so good.

Alt

Afkörten för "Alternativ". De Tast glieks rechterhand vun de Leertast. Warrt bruukt för mennig Shortcuts un Sünnerteken. — Düsse ganze Tasten-Kuddelmuddel kümmt tostann, wieldat dat eenfach veel mehr Teken gifft, as dat Tasten op de Tastatuur gifft. Dorüm woorn poor Extra-Tasten erfunnen, de, wenn se daldrückt warrt, ut de Tastatuur de ganzen annern Teken rutkeddeln köönt.

AltGr

Afkörten för "Alternate Graphics". Dat is de Tast direktemang rechterhand vun de Leertast. Dormit köönt Se vele Sünnerteken tostann bringen — t.B. de Teken, de op poor Tasten rechterhand nerrn opdruckt sünd, t.B. dat Euro-Teken, avers ok noch mennig annere! Hollt Se AltGr daldrückt un kloppt Se mal munter op de Tastatuur rümmer. — Dat warrt ok för Shortcuts bruukt.

Analog

Dat, wat nich digitaal is — wat nich in naue Tallen utdrückt is. Analoog is en Klock mit'n Wieser, digital een, 'neem de Tied mit Tallen angeven is (10:45 oder so). Analog is dat ok, wenn een Se fraagt: Wa groot is din Computerbillschirm? Un Se wiest em dat mit de Hannen un seggt darto: Üm un bi so groot. — Analoge Signalen köönt Computer nix mit anfangen, dorüm mööt de toeerst digitaliseert warrn.

Anhang

Dat düütsche Woort för dat Attachment an Emails.

Anschluss

De Steden to'n Instöpseln vun de Kabel, 'neem de Reedschapen merrnanner verbunnen warrt. Ansluss ward op ingelsch Port nöömt. En anner hoochdüütsch Woort is Schnittstelle.

De mehrsten Anslüssen gifft dat op de Rüüchsiet vun SeEhrn Computer, 'neem de ganzen Kabel henlöppt. Man logisch, ok op de anner Siet vun't Kabel is'n Ansluss — an'n Drucker, Scanner, Luutspreker usw....

Anwendung

En anner Naam för Programm.

ANSI

Afkörten för American National Standards Institute. De hebbt en Code entwickelt, na den de Bookstaven un överhaupt alle Teken, de een op de Tastatuur finnt, för den Computer mit Tallen codeert warrn köönt. Veel mehr in Gebruuk is avers de ASCII-Code.

Anwenderprogramm

So warrn Programmen nöömt, mit de Se de richtigen Arbeiten op den Computer daat. Bispille: Schrievprogrammen, Programmen to'n Biller bearbeiten, Tabellnkalkleerprogrammen. Mehrst köönt Se mit'n Anwenderprogramm ok Datein maken, 'neem SeEhr Arbeit in opbewahrt warrt. — Keen Anwenderprogrammen sünd to'n Bispill: Speele, Musik- oder Videoafspeelprogrammen, Systemprogrammen. Bi düsse Programmen kaamt ok keen Datein bi rut.

AOL

En bekannte Internet-Provider, de ok en Online-Deenst anbeed.

APM

Afkörten för ingelsch Advanced Power Management, dat is en Stroomsparfunkschoon, de över't BIOS stüert warrt. Na en bestimmte Töövtied, de Se instelln köönt, schalt dat APM de Fastplatten, den Prozessor un den Billschirm ut. (Dat de Fastplatt "utschalt" is, bedüüd, dat se sik nich mehr anduernd dreiht.)

Apple

Hersteller vun Computers, sünnerlich den bekannten Macintosh, kort Mac.

Archiv

Düt Woort hett twee Bedüden:

1. Dat Archiv-Attribut is en Egenschap vun Datein ünner Windows. Se köönt düsse Egenschap mit en slichten Hoken an- un utknipsen, as dat Bild rechterhand dat wiest. Dat Archiv-Attribut sorgt dorför, dat de Datei archiveert warrt, wenn Se bestimmte Sekerungsprogramme op loslaat, t.B. dat Backup-Programm vun Windows. Dat bruukt avers heel wenige Lü.

2. En Archiv-Datei is en Datei, de mit en Pack-Programm maakt woor. Dor köönt stückerwat Datein in steken. Dat Bild nerrn wiest en Zip-Archiv in den Windows-Explorer. De Quickinfo an'n Muuswieser vertellt, dat 6 Datein in dat Archiv steken doot.

ARP

Afkörten för Adress Resolution Protocol, op Platt "Adressoplösungsprotokoll". Düt Protokoll sorgt in Nettwarke dorför, dat de Hardware-bunnene Mac-Adress in de variablere IP-Adress ümwannelt warrn kann un annersrüm.

ASCII

Afkörten för American Standard Code for Information Interchange. En Code, na den de Bookstaven un överhaupt alle Teken, de een op de Tastatuur finnt, för den Computer mit Tallen codeert warrn köönt. De is vundaag bi de IBM-kompatiblen PCs in Gebruuk. Se köönt em utprobeern: Nehmt Se sik en Dokment in en Textverarbeitungsprogramm, drückt Se denn de Alt-Taste op de Tastatuur un denn poor Tallen op den Nummernblock rechts. Denn warrt dat Teken inföögt, dat mit düsse Nummern codeert is. Alt + 126 gifft t.B. de Tilde ~.

Assistent

En lütt Programm, dat Se bi en wat komplizeerten Vörgang mit Dialoogfenster ünnerstütt. Bi de Dialoogfenster brukt Se nich veel nadenken, man bloots jümmers seggen, wat Se geern hebben wullt, un op de Knopp Weiter klicken.

at (@)

Utspraken "et", bedüüd ingelsch "bi". Dat Teken, dat in Email-Adressen twüschen Benütternaam un Servernaam steiht. Warrt ok "Klammeraap" nöömt. Se kriggt dat, wenn Se de AltGr-Tast daldrückt un denn op de Tast mit dat Q drückt.

Attachment

En Anhangsel an en Email. Se köönt mit Emails Biller un annere Datein verschicken. Dat Attachment liggt normalerwies op SeEhr egen Fastplatt; se maakt de Email trecht un hangt dat dor an; un wenn Se de Email rutschickt, warrt dat den Empfänger tosaam mit de Email tostellt. De Datei is avers nich vun SeEhr Fastplatt weg; dat Oginaal blifft dor, bloots en Kopie warrt verschickt.

Wenn Se sülven en Attachment in en Mail kriggt, 'neem Se den Empfänger nich vun kennt, maakt Se dat gor nich eerst apen! Dor köönt nämli ok Viren in ween. (Dat schull SeEhr Virenscanner denn rutkregen hebben!)

Aufgehängt

Süh bi Absturz.

Auflösung

Dat gifft an, wa fien en Bild vun'n Computer weddergeven ward. Wenn Se en Foto mit'n Scanner in en Datei ümwannelt, köönt Se vörher bestimmen, wa hooch de Oplösung ween schall, to'n Bispill 600 dpi, wenn dat heel fien druckt warrn schall, oder 72 dpi, wenn dat bloots op'n Billschirm good utsehn schall.

Bi'n Billschirm gellt: Je fiener de Oplösung, je lütter seht de Objekten ut. Woso? Dat wiest de twee Biller nerrn. Bi lütte Oplösung (linkerhand) sünd de Pixel heel groot, bi gröttere Oplösung (rechterhand) sünd de Pixel lütt. En Objekt, dat t.B. 100 Pixel breed is, süht denn lütter ut! Dor passt denn avers ok mehr op den Billschirm.

Lütte OplösungHoge Oplösung

Oplösung vun'n Billschirm ännern: Kiekt Se na bi de Billschirmoplösung.

Ausgabe

Platt: Utgaav. De Reedschapen, 'neem Se dat Ergeevnis vun de Computer sin Arbeit mit utgeevt. Darto höört de Bildschirm (ja! wat Se dar seht, is al'n Ergeevnis vun SeEhr Computer sin Warken), natüürlich de Drucker und ok de Luutsprekers.

Auslagerungsdatei

Dormit is de Swap-Datei meent.

Ausschneiden

Platt: Utsnieden. Dat heet allgemeen, dat en Saak vun ehrn oginaaln Platz wegnahmen un in de Twüschenaflaag (hooch: Zwischenablage) packt ward. Darna köönt Se dat jümmers wedder infögen. Dat süht ut, as weer de Saak weg, man dat is nich so: de is ja in de Twüschenaflaag, in't "Gedächtnis" vun SeEhrn Computer!
De Befehl to'n Utsnieden finnt Se faken in't Kontextmenü. In Anwenderprogramme gifft dat dat ok in de Symbolleisten un in dat Menü Bearbeiten.

Tipp: Markeern nich vergeten!
Wenn Se sik en Objekt (en Datei, en Textpassage, en Deel vun'n Bild oder süßwat) op'n Kieker nehmt, dat Se utsnieden wullt, markeert Se dat toeerst! Denn eerst weet de Computer, mit wat he nu togang ween schall.